سیستم مدیریت محتوا (content management system) یک پلتفرم دیجیتالی است که به شما امکان ایجاد، ذخیره و به اشتراک گذاری محتوای دیجیتال را میدهد. امروزه استفاده اولیه از سامانهٔ مدیریت محتوا برای ایجاد وب سایت و مدیریت وب سایت به کار میرود. در این راهنما، ما نگاهی دقیق به همه چیز در مورد سیستمهای مدیریت محتوا خواهیم داشت. ما نه تنها به سوال CMS چیست پاسخ میدهیم ، بلکه در مورد انواع سیستمهای مدیریت محتوا و تفاوت آنها باهم نیز صحبت میکنیم. همچنین خواهید آموخت که از چه CMS برای پروژه وب سایت بعدی خود استفاده کنید و ما بهترین گزینه را به شما پیشنهاد خواهیم کرد.
منظور از سیستم مدیریت محتوا چیست؟
اصطلاح سیستم مدیریت محتوا به سیستمهایی اشاره دارد که برای سازماندهی محتوای دیجیتال به منظور مدیریت و کنترل استفاده میشود. به طور خاص، سیستمهای مدیریت محتوا کاربردهای مفیدی برای وبسایتها دارند، بهویژه برای وبسایتهایی که نیاز به رابط کاربری برای افزودن، ویرایش و مدیریت محتوای یک وبسایت دارند.
5 نوع سامانه مدیریت محتوا
آیا میدانستید که سیستمهای مدیریت محتوا فقط برای ایجاد وب سایت استفاده نمیشوند؟ پنج نوع مختلف سامانه مدیریت محتوا CMS وجود دارد که عبارتاند از:
- سیستم مدیریت محتوای اجزا (CCMS)
- سیستم مدیریت اسناد (DMS)
- سیستم مدیریت محتوای سازمانی (ECM)
- سیستم مدیریت دارایی دیجیتال (DAM)
- سیستم مدیریت محتوای وب (WCMS)
چرا به یک سیستم مدیریت محتوا نیاز دارید؟
در حالی که مطمئناً راههای دیگری برای ساخت و نگهداری یک وبسایت خارج از قلمرو یک سیستم مدیریت محتوا وجود دارد (به عنوان مثال با استفاده از فلت HTML)، یک CMS تا حد زیادی سادهترین راه برای ساخت و مدیریت یک وبسایت است. یک سیستم مدیریت محتوا به شما امکان میدهد محتوای دیجیتالی خود را ایجاد، تغییر دهید، ذخیره و منتشر کنید. یک CMS همچنین به چندین فرد اجازه میدهد تا با اشتراک گذاری، همکاری و ویرایش در کتابخانههای فایل و داشبورد یکسان، به طور همزمان روی یک پروژه کار کنند. در حالی که ممکن است یک سیستم مدیریت محتوا در نگاه اول بسیار فنی به نظر برسد، برای استفاده از آن برای ایجاد و اجرای یک وب سایت، به دانش فنی و کدنویسی زیادی نیاز نیست. درواقع سیستمهای مدیریت محتوا به کاربران اجازه میدهد تا وب سایتهای خود را بدون هیچ کد، دسترسی به سرور یا ویرایش فایل مدیریت کنند.
سیستم مدیریت محتوا چگونه کار میکند؟
به عنوان یک قیاس، به ساخت یک وب سایت مانند ساختن یک خانه فکر کنید. سیستم مدیریت محتوایی که استفاده میکنید شبیه به "امکانات ضروری ساختمان" خانه شما است مانند: سقف، دیوارها، لوله کشی، درها.
CMS جز ضروری ساختمان شما است که اطمینان حاصل میکند که پایه اساسی برای بقیه پروژه محکم است. یک سیستم مدیریت محتوا به شما این امکان را میدهد که پروژه خود را با تجهیز آن و تزئین فضای داخلی به دلخواه خود، اجرا کنید. اگر میخواهید پروژه جدید وب سایت خود را با محتوا پر کنید، ظاهر آن را تغییر دهید یا بهترین UX (تجربه کاربری) ممکن را به آن بدهید، سیستم مدیریت محتوا چیزی است که به آن نیاز دارید. به عنوان مثال، اغلب گفته میشود که وردپرس یک "جز اصلی" برای ساخت یک وب سایت است که هسته وردپرس پایه و اساس آن است. با این حال، تمام سیستمهای مدیریت محتوا به کاربران اجازه میدهند تا با کدهای جدید یا نصب افزونهها، جز اصلی را گسترش دهند.
سیستمهای مختلف مدیریت محتوا چه ویژگیهای مشترکی دارند؟
در حالی که هیچ دو سیستم مدیریت محتوا دقیقاً شبیه هم نیستند، قطعاً برخی از ویژگیها برای همه آنها ضروری است. بیایید به چند مورد از مهمترین ویژگیها نگاه کنیم. چند نمونه از مهمترین ویژگیهای یک سیستم مدیریت محتوا عبارتاند از:
- سامانه مدیریت محتوا شرایط ضروری و اولیه ساخت یک وب سایت را فراهم میکند. سپس توسعهدهنده سایت (شما) این توانایی را دارد که با گنجاندن قابلیتهای منحصربهفرد که یک وبسایت منحصربهفرد و پویا را ایجاد میکند، بر اساس این پایهها بنا شود.
- در CMSها میتوانید برای هریک از کاربران یک سطح دسترسی متفاوت ایجاد کنید. همه میتوانند برای انجام نقش محول شده خود به قابلیتها و محتوا دسترسی داشته باشند، اما نه بیشتر از آنچه نیاز دارند.
- اکثر پلتفرمهای برتر مدیریت محتوا توانایی ترجمه را در اختیار شما قرار میدهند و میتوانند سایت شما را به زبانهای مختلف به صورت لایو ترجمه کنند.
- اکثر وبسایتها در گذر زمان رشد میکنند، چه از نظر محتوا، چه امکانات و چه تعداد کاربران. به همین دلیل، سیستمهای مدیریت محتوا مقیاس پذیری ساخته شدهاند تا با نیازهای وب سایت شما مطابقت داشته باشند.
- با استفاده از API مخفف Application Programming Interface میتوانید بدون استفاده از رابط پیش فرض سایت CMS به سایت خود دسترسی داشته باشید.
از چه فناوریهایی برای ساخت وب سایت استفاده میشود؟
سیستم مدیریت محتوا تنها ابزاری نیست که یک توسعه دهنده میتواند برای ایجاد یک وب سایت از آن استفاده کند. حتی با وجود تمام فناوریهای موجود در سال 2022، توسعهدهندگان ماهر همچنان میتوانند یک وبسایت اختصاصی را از ابتدا با استفاده از HTML کدنویسی کنند. این در حالی است که برخی افرادی که هیچ دانش تخصصی در مورد کدنویسی ندارند، از سایت سازهای آماده برای طراحی و ساخت سایت استفاده کنند. اما چرا باید از یک سیستم مدیریت محتوا برای وب سایت خود استفاده کنید؟ آیا CMS قطعا بهترین راه برای دستیابی به اهداف در ذهن شماست؟
چرا باید از سیستم مدیریت محتوا برای وب سایت خود استفاده کنید؟
یکی از مهمترین دلایل اینکه چرا باید از سامانه مدیریت محتوا استفاده کنید این است که بسیاری از انواع CMSها کاملا رایگان هستند و از فناوری منبع باز استفاده میکنند. جالب است بدانید که بیش از نیمی از وبسایتها در جهان بر روی سیستمهای مدیریت محتوا اجرا میشوند. پلتفرمهای CMS محبوب راهی دارند که هم مبتدیان کامل و هم سازندگان وبسایت خبره را در یک زمین بازی به ظاهر برابر قرار میدهند. با استفاده از سیستمهای مدیریت محتوا میتوانید کل سایت خود را شخصی سازی کنید بدون آنکه به دانش برنامه نویسی تخصصی نیاز داشته باشید.
با این حال، مانند بسیاری از فناوریهای دیگر، همیشه یک مسیر یادگیری وجود دارد. نه تنها باید تمام پیچیدگیهای CMS انتخابی خود را بیاموزید، بلکه باید اعضای تیم را در مورد نحوه عملکرد همه چیز آن آموزش دهید. در نهایت استفاده از CMS به شما کنترل تقریباً کاملی بر تمام جنبههای وب سایت میدهد.
شاید قبلاً با افزونههایی که یک CMS مانند وردپرس از ویژگیهای آن استفاده میکند، آشنا شده باشید. افزونهها، از جمله روشهایی هستند که با استفاده از آن میتوانید امکانات پیچیده مورد نیازتان را پیاده سازی کرده و سایت خود را سفارشی سازی کنید. سایر سامانهٔ مدیریت محتوا از ابزارهای متفاوتی به جز افزونهها استفاده میکنند. تصمیم شما برای استفاده از سیستم مدیریت محتوا برای وب سایت شما بیشتر به نیازهای شما بستگی دارد. همچنین باید نوع سایتی را که میخواهید ایجاد کنید و اینکه در آینده قصد دارید آن را توسعه دهید یا نه نیز تصمیم بگیرید.
5 دلیل برای استفاده از CMS
سیستم مدیریت محتوا، ورود به فضای وب و داشتن یک سایت را برای شما راحتتر میکند؛ موانع ورود را کاهش میدهد و راه اندازی یک سایت، به روز نگه داشتن آن و استفاده از آن را بسیار آسانتر میکند. در ادامه 5 دلیل وجود دارد که شما و سازمانتان باید از سیستم مدیریت محتوا برای مدیریت وب سایت خود استفاده کنید:
- استفاده از انواع سیستمهای مدیریت محتوا معمولا یا هزینهای ندارد و یا به صورت رایگان امکان پذیر است.
- انواع CMSها کاربری آسانی دارند؛ درواقع اگر میتوانید یک ایمیل ارسال کنید، از Microsoft Word استفاده کنید یا یک حساب فیسبوک راه اندازی کنید، میتوانید از CMS هم استفاده کنید.
- با یک سیستم مدیریت محتوا، وارد دنیای خودت انجام بده خواهید شد. دیگر نیازی به انتظار و پرداخت هزینه به یک برنامه نویس برای رفع یک خطای کوچک نیست و در وقت و هزینه شما صرفه جویی میشود.
- اکثر نرمافزارهای CMS آنلاین هستند و به چندین کاربر دسترسی میدهند، به این معنی که شما تنها کسی نیستید که میتوانید چیزی را در یک لحظه ویرایش کنید و میتوانید از هر جایی به آن دسترسی داشته باشید.
- اکثر سیستمهای مدیریت محتوا بهینه سازی نتایج موتور جستجو را آسانتر میکنند. این بدان معناست که سایت به دلیل سئوی وب سایت شما، احتمال بیشتری دارد که در صفحه اول نتایج گوگل قرار بگیرد، که به این معنی است که افراد بیشتر شما را پیدا میکنند.
نمونههایی از سیستمهای مدیریت محتوا چیست؟
اگر قصد استفاده از سامانه مدیریت محتوا را دارید، باید به شما بگوییم که تنها گزینه پیش روی شما وردپرس نیست؛ گرچه این CMS بیشترین محبوبیت را در فضای وب دارد. در ادامه با برخی از رایجترین سیستمهای مدیریت محتوا آشنا خواهید شد.
سیستم مدیریت محتوا وردپرس (WordPress)
وردپرس در حال حاضر محبوبترین CMS در جهان است. در واقع، آمار استفاده و سهم بازار وردپرس گزارش میدهد که وردپرس اکنون بیش از 42.9٪ از تمام وب سایتهای موجود در اینترنت را در اختیار دارد. این مقدار سهم از بازار به معنای بیش از 64٪ از کل وبسایتها است! هنگامی که یک فرد معمولی به وردپرس فکر میکند، اغلب این اشتباه را مرتکب میشود که فکر میکند این یک پلت فرم ساده وبلاگ نویسی شخصی است، نه یک سیستم مدیریت محتوای کامل که میتواند حتی سایتهای فروشگاهی در سطح سازمانی را اداره کند. در حالی که پلت فرم وردپرس قطعا شهرت اولیه خود را به عنوان یک ابزار وبلاگ نویسی به دست آورد، مدت هاست که به یک سیستم مدیریت محتوای قدرتمند تبدیل شده است.
اما چگونه و چرا وردپرس به ابزار محبوبی برای ایجاد وب سایت تبدیل شد؟
یکی از دلایل کلیدی این است که پلتفرم وردپرس از ابتدا تا کنون به عنوان پروژهای تحت مدیریت جامعه و منبع باز باقی مانده است. علاوه بر این، کاربرپسند بودن، منبع باز و استفاده رایگان و همچنین قابلیت توسعه، از جمله دیگر مواردی هستند که به محبوبیت این ابزار افزودهاند.
ساخت سایت با وردپرس اساساً به تجربه قبلی توسعه وب نیاز ندارد. تقریباً هر کسی که با صفحه کلید، ماوس، مانیتور و اینترنت دسترسی دارد، میتوانید شروع به ساختن سایت کند و در عرض چند دقیقه شروع به اضافه کردن امکانات مورد نیاز و محتوا کند. تعداد زیادی از تمهای از پیش طراحی شده و افزونههای موجود نیز باعث میشود وردپرس از دیگر CMSها متمایز شود.
با این حال، استفاده از این پلتفرم محبوب دارای نکات منفی است. به عنوان مثال، با وجود اینکه هسته از امنیت بالایی برخوردار است، به دلیل محبوبیت آن، هدف حملات مکرر هکرها و رباتها است. تمها و افزونههایی که کدگذاری ضعیفی دارند نیز آسیبپذیریهای امنیتی بیشتری را برای سایت شما به همراه خواهند داشت. به همین دلیل مهم است که همیشه باید یک افزونه امنیتی وردپرس مانند iThemes Security را به همراه یک افزونه پشتیبان وردپرس مانند BackupBuddy نصب کنید تا از وب سایت خود در برابر حمله محافظت کنید.
با در نظر گرفتن همه چیز، وردپرس یک انتخاب عاقلانه هم برای تازه واردان و هم برای متخصصان است. وردپرس همچنان یک راه حل ساده (اما قدرتمند!) سامانهٔ مدیریت محتوا است که قدرت و کنترل زیادی را بر روی وب سایت خود به شما ارائه میدهد. به یاد داشته باشید، وردپرس برای دانلود کاملا رایگان است و هیچ حالت غیر رایگانی ندارد.
سیستم مدیریت محتوا جوملا (Joomla)
جوملا از جمله سیستمهای مدیریت محتوایی است که کمتر شناخته شده و مورد استفاده قرار میگیرد. نام این CMS از یک کلمه Swahili به معنای "همه با هم" گرفته شده است، که اشارهای به جامعه توسعه دهندگان منبع باز پلتفرم است. هنگام مقایسه جوملا! با وردپرس، متوجه خواهید شد که جوملا کمی بیشتر بر روی توسعه دهندگان ماهر متمرکز است، در حالی که همچنان بر روی رابط کاربری کاربرپسند متمرکز است.
این پلتفرم جامعه بزرگی از کاربران را پرورش داده است که تمها و برنامههای افزودنی ایجاد میکنند که برای تقویت عملکرد جوملا کار میکنند. جوملا ممکن است گزینهای برای توسعه دهندگان وب سایت باشد که نمیتوانند سطح کنترل مورد نظر خود را در محیط وردپرس پیدا کنند. انعطاف پذیری فوق العاده این پلت فرم همچنین آن را برای سایتهای بسیار پیچیده مانند:
- سایتهای رسانههای اجتماعی مستقل
- جوامع آنلاین
- سایتهای عضویت
مشابه افزونههای وردپرس، جوملا از تمها و برنامههای افزودنی (به جای افزونهها) برای سفارشی سازی سایت استفاده میکند. بیشترین کاربران جوملا سایتهای تجاری بسیار حرفهای را با تیمهای توسعه دهنده بزرگ در پشت صحنه اجرا میکنند. اگر تازه شروع کردهاید یا اگر به تنهایی کار میکنید، احتمالاً بهترین گزینه برای شما نیست. علاوه بر این، هرچه عمیقتر در وردپرس فعالیت کنید، بیشتر خواهید دید که سفارشیسازی آن تقریباً به قدرتمندی جوملا است و تجربه کمتری لازم است.
مسیر یادگیری در جوملا قطعا تندتر از وردپرس است. این امر به ویژه برای کاربرانی که از CMS دیگری برای پروژههای قبلی خود استفاده کردهاند صادق است. با این حال، برخی از توسعه دهندگان استدلال میکنند که جوملا نسبت به وردپرس به آنها انعطاف و آزادی بیشتری میدهد. این پلت فرم CMS همچنین برای دانلود و استفاده رایگان است.
سیستم مدیریت محتوا دروپال (Drupal)
جوملا یک گام از نظر پیچیدگی نسبت به وردپرس پیشرفت کرده بود؛ اما دروپال یک جهش بزرگ در پیچیدگی است. دروپال اولین بار در سال 2001 منتشر شد و از نظر نیازهای فنی، پیشرفتهترین سامانهٔ مدیریت محتوا در لیست ما است. Drupal یک راه حل ایده آل برای توسعه دهندگان ماهری است که میخواهند بر روی سایتهایی که میسازند کنترل کامل داشته باشند. همانطور که احتمالا حدس زدهاید، دروپال برای سایتهای گسترده و بسیار پیشرفته مناسب است. دروپال همه کاره است و به توسعه دهندگان این امکان را میدهد که تقریباً هر نوع وب سایتی را که میخواهند ایجاد کنند، تقریباً با هیچ محدودیتی. برخی از توسعه دهندگان استدلال میکنند که دروپال قویترین سیستم مدیریت محتوای موجود است. استفاده از دروپال تقریباً زمان بارگذاری سریع سایت و امنیت قوی را تضمین میکند.
دروپال بهترین انتخاب برای موارد زیر است:
- شرکتهایی با تیمهای توسعه ماهر
- توسعه دهندگانی که خواستار قابلیت اطمینان و سرعت بالا هستند
- شرکتهایی که بودجه توسعه قابل توجهی دارند، از جمله آژانسها، توسعه دهندگان و بازاریابان
بسیاری از دانشگاهها و سازمانهای دولتی از Drupal به عنوان راه حل CMS خود استفاده میکنند که توسعه پذیری با تمها و ماژولها را در اختیار آنها قرار میدهد. همانند پلتفرمهای قبلی CMS، این یک فناوری رایگان و منبع باز است.
سامانه مدیریت محتوا مجنتو (Magento)
مجنتو آخرین سیستم مدیریت محتوا در لیست ما است و به عنوان تا حدودی دور از دسترس شناخته میشود. در حالی که Magento یک CMS کاملاً کاربردی است، تمرکز آن بر تجارت الکترونیک است. وردپرس قابلیت تجارت الکترونیک قدرتمندی را با افزونه WooCommerce ارائه میدهد. با Magento، تجارت الکترونیک تنها چیزی است که به دست میآورید. تا به امروز، یکی از محبوبترین پلتفرمهای CMS برای ساخت ویترین فروشگاههای آنلاین باقی مانده است.
از Magento استفاده کنید اگر قصد انجام هریک از موارد زیر را دارید:
- فروشگاه آنلاین راه اندازی کنید
- پیشنهادهای محصول را مدیریت کنید
- ناوبری بصری برای کاربر ایجاد کنید
علاوه بر این، تعداد زیادی افزونه وجود دارد که به کاربران امکان میدهد فروشگاه خود را بیشتر ارتقا داده و سفارشی سازی کنند. اگر یک سایت تجارت الکترونیک نمیسازید، مجنتو برای شما مناسب نیست. این CMS همچنین منبع باز است که میتوانید به صورت رایگان دریافت کنید.
بهترین سیستم مدیریت محتوا چیست؟
به نظر ما، وردپرس به عنوان بهترین سیستم مدیریت محتوا از نظر موارد زیر است:
- سهولت استفاده
- تواناییهای سفارشی سازی
- تجربه کاربری کلی
- استفاده گسترده
- به روز رسانیهای مکرر وردپرس
- جامعهای فعال و گسترده
- دارای میلیونها پلاگین و تم
- مقیاس پذیری و انعطاف پذیری
خلاصه مطلب
اکنون که درک بهتری از سیستمهای مدیریت محتوا دارید، کدام یک برای پروژه شما بهترین است؟ چرا امروز با نصب سیستم مدیریت محتوای وردپرس بر روی هاست انتخابی خود شروع به کار روی پروژه خود نمیکنید؟ در این مطلب به انواع سامانهٔ مدیریت محتوا اشاره کردیم و کاربرد هریک را به طور مختصر و مفید بیان کردیم. امیدواریم که اطلاعات این مقاله راهنمای شما برای انتخاب بهترین CMS بوده باشد.