خط فرمان Command Prompt - CMD یکی از ابزار های قدیمی، کاربردی و ضروری در سیستم عامل ویندوز است که میتواند دستوراتی را که امروزه کم کاربرد اما مهم هستند، اجرا کند. شاید با وجود رابط کاربری به نظر برسد که همه ابزار ها از خط فرمان به روی دسکتاپ کشیده شده، اما در واقع هنوز هم خیلی از ابزار های مهم مخصوصاً در زمینه برنامه نویسی مانند PHP Artisan ، adb SDK ، Java SDK ، Flutter SDK و خیلی از ابزار های مهم دیگر، هنوز در محیط خط فرمان CMD کار میکنند. بنابراین اگر یک کاربر حرفه ای باشید، باید بتوانید با خط فرمان CMD به راحتی کار کنید.
خط فرمان در سیستم عامل های دیگر مانند مکینتاش و لینوکس با نام Terminal شناخته میشود. اما در این مقاله خط فرمان CMD مد نظر ما است.
یکی از راهکار های استفاده حرفه ای از خط فرمان CMD این است که شما بتوانید این ابزار را سریع و به موقع باز کنید که خود نشان میدهد که در کار خود حرفه ای هستید. در این مقاله به شما آموزش میدهم که چطور این ابزار را سریع و به همراه آدرس دهی، فراخوانی کنید.
باز کردن خط فرمان CMD تنها با فشردن 5 کلید در صفحه کلید :
در این روش کافی است ابتدا دکمه ی ویندوز را فشار دهید تا منوی استارت باز شود. سپس دکمه های CMD را فشار دهید تا در بخش جستجوی ویندوز خط فرمان CMD ظاهر شود و در آخر دکمه ی Enter را فشار دهید تا خط فرمان CMD باز شود.
این راه یکی از سریع ترین راهکار های باز کردن خط فرمان CMD است. اما بهتر است شیوه های دیگر را هم برای موقعیت های مختلف بلد باشید تا از این هم سریع تر خط فرمان CMD را باز کنید. اما در این پاراگراف قصد داشتم بدانید که در حالتی که دکمه ی ویندوز را روی صفحه کلید فشار میدهید، اگر نام برنامه مورد نظر خود را تایپ کنید، پنجره جستجوی سریع ویندوز باز میشود که کار را آسان تر میکند. حتی برای استفاده از دیگر برنامه ها هم میتوانید از این روش استفاده کنید. در همین پنجره برای همه برنامه ها گزینه ی Run as administrator وجود دارد که در این حالت برنامه بدون محدودیت های دسترسی به بخش های مختلف ویندوز اجرا میشود.
باز کردن خط فرمان CMD از منوی قدرت کاربران (Power Users Menu)
با فشردن همزمان کلید های ویندوز و X در صفحه کلید، میتوانید به منوی Power Users Menu دسترسی داشته باشید. این منو یک سری امکانات را به صورت سریع در اختیار کاربر قرار میدهد تا کاربر به سرعت به گزینه هایی همچون تنظیمات، شبکه، مدیریت کار ها (Task Manager)، مدیریت دستگاه ها (Device Manager)، و دیگر گزینه ها دسترسی داشته باشد. در میان این گزینه ها گزینه ی Command Prompt هم دیده میشود. البته در ویندوز های جدید با نام Windows PowerShell تغییر نام داده اما همان خط فرمان CMD است. این گزینه به دو صورت ساده و یا با دسترسی Run as administrator در این منو قرار دارد.
باز کردن خط فرمان CMD از بخش مدیریت کار ها (Task Manager)
گاهی شما در شرایطی قرار میگیرید که شاید به دسکتاپ دسترسی نداشته باشید و فقط ویندوز در پنجره ی Login گیر کرده باشد و فقط گزینه ی Task Manager در دسترس باشد. برای باز کردن پنجره ی Task Manager راه های زیادی وجود دارد که ساده ترین آن فشردن همزمان 3 کلید Ctrl + Alt + Delete است؛ در این حالت منوی اضطراری ویندوز باز میشود و شما میتوانید گزینه ی Task Manager را انتخاب کنید. در این شرایط اگر بخواهید بعضی از بررسی ها را از خط فرمان Command Prompt انجام دهید، میتوانید در پنجره ی Task Manager از منوی File گزینه ی Run New Task را کلیک کنید تا پنجره ی Run برای شما باز شود. در این پنجره عبارت cmd را وارد کنید و بر روی دکمه ی OK کلیک کنید تا خط فرمان CMD برای شما باز شود.
باز کردن خط فرمان CMD از بخش مدیریت کار ها (Task Manager) در حالت Administrator و سریع.
در این حالت در پنجره ی Task Manager ، از منوی File گزینه ی Run New Task را همزمان با فشار دادن کلید کنترل Ctrl انتخاب کنید. در این حالت فقط خط فرمان CMD در حالت Administrator باز میشود.
باز کردن خط فرمان Command Prompt از منوی استارت
یکی از عادی ترین روش های باز کردن خط فرمان CMD استفاده از منوی استارت است. ابتدا منوی استارت را باز میکنیم و سپس از شاخه ی Windows System گزینه ی Command Prompt را باز میکنیم.
باز کردن خط فرمان CMD از مسیر اصلی خودش در پوشه ویندوز
راه دیگر برای باز کردن خط فرمان Command Prompt باز کردن از مسیر اصلی خود فایل cmd.exe است. این فایل، فایل اصلی است که از هر کجا که Command Prompt را فراخوانی کنیم، سیستم از همین مسیر خط فرمان را باز میکند. برای دسترسی به فایل cmd.exe باید مسیر زیر را طی کنید :
C:\Windows\System32\cmd.exe
منظور از C: همان پارتیشنی است که سیستم عامل ویندوز را در آن نصب کرده اید.
البته هرگز توصیه نمیکنیم که خط فرمان را از این مسیر باز کنید. زیرا ممکن است به صورت اتفاقی و یا غیر عمدی، به فایل های پوشه اصلی ویندوز آسیب وارد کنید. به همین دلیل در سیستم عامل ویندوز راه های مختلفی برای اجرای برنامه های اصلی ویندوز ارائه شده تا کاربر با مسیر های اصلی ویندوز سر و کار نداشته باشد و به فایل های اصلی ویندوز آسیب نرسد.
باز کردن خط فرمان Command Prompt از پنجره ی Run
پنجره Run یکی از ابزار های مهمی است که برای اجرای برنامه ها و فرمان های مهم در محیط رابط کاربری ویندوز طراحی شده است. همانطور که در پاراگراف های قبل گفته شد، باز کردن این پنجره از Task Manager هم انجام میشود. اما راه سریع برای دسترسی به پنجره ی Run ، استفاده از کلید های ترکیبی ویندوز و R است. با فشردن کلید های ویندوز و R به صورت همزمان، پنجره ی Run باز میشود و شما میتوانید با تایپ عبارت cmd به خط فرمان Command Prompt دسترسی داشته باشید.
باز کردن خط فرمان Command Prompt از پنجره ی File Explorer
در این روش میتوانید تنها با تایپ کردن عبارت cmd و فشار دادن کلید Enter ، در نوار آدرس پنجره ی File Explorer به راحتی خط فرمان Command Prompt را باز کنید.
باز کردن خط فرمان CMD از مسیر مورد نظر در پنجره ی File Explorer
در این روش شما میتوانید علاوه بر باز کردن خط فرمان Command Prompt ، مسیر جاری مورد نظر خود را هم به خط فرمان بدهید. در حالت عادی وقتی شما خط فرمان را باز میکنید، با مسیری مشابه مسیر زیر رو به رو میشوید :
c:\Users\Current User>
در این حالت زمانی که شما میخواهید وارد پوشه مد نظر خود شوید و عملیات CMD را در آنجا انجام دهید، میبایست اول با فرمان CD\ به پوشه ریشه پارتیشن بروید و سپس با فرمان cd folder_name از ابتدا و مرحله به مرحله وارد مسیر مد نظر خود شوید.
حالا اما با استفاده از ابزاری که در File Explorer تعبیه شده، میتوانید بدون انجام زمانبر این مراحل، به راحتی و به سرعت وارد مسیر مورد نظر خود شوید. در این روش کافی است ابتدا در پنجره File Explorer وارد مسیر دلخواه خود شوید و سپس از منوی فایل ، گزینه ی Open Cpmmand Prompt یا Open Windows PowerShell را انتخاب کنید و از منویی که باز میشود میتواند Command Prompt را در حالت کاربر مهمان و یا کاربر Administrator باز کنید تا در همان مسیر باز شود.
باز کردن خط فرمان CMD از مسیر مورد نظر در منوی کلیک راست موس
یکی دیگر از راه های باز کردن سریع خط فرمان Cpmmand Prompt راست کلیک کردن روی پوشه ی مورد نظر است. البته هنگام راست کلیک کردن روی پوشه باید همزمان کلید Shift روی صفحه کلید را هم فشار دهید تا گزینه ی Open Command Window here و یا Open PowerShell window here برای شما نمایش داده شود. با کلیک بر روی این گزینه میتوانید خط فرمان Cpmmand Prompt را در مسیر همان پوشه باز کنید.
ایجاد یک میانبر Shortcut برای اجرای سریع خط فرمان Command Prompt از روی دسکتاپ
در این حالت شما با ایجاد یک میانبر میتوانید با دو کلیک از روی دسکتاپ خط فرمان CMD را باز کنید. برای ایجاد این میانبر باید مراحل زیر را انجام دهید :
1. بر روی دسکتاپ کلیک راست کنید و از منوی New گزینه ی Shortcut را انتخاب میکنیم تا پنجره آن باز شود.
2. در پنجره ای که باز میشود، عبارت cmd را در کادر type the location of the item تایپ میکنیم و بر روی دکمه ی Next کلیک میکنیم.
3. در پنجره بعد در کادر Type a name for this shortcut عبارت cmd.exe به صورت پیشفرض دیده میشود و شما میتوانید آن را به دلخواه به "خط فرمان" یا "Command Prompt" تغییر دهید. و در نهایت بر روی دکمه ی Finish کلیک کنید تا این میانبر برای شما ایجاد شود.
نکته ای که وجود دارد این است که این میانبر در حالت مهمان برای شما کار میکند و برای این که در حالت Administrator و بدون محدودیت باز شود، باید مراحل زیر را انجام دهید.
1. ابتدا بر روی آیکن میانبر راست کلیک میکنیم و گزینه ی Properties را کلیک میکنیم تا پنجره تنظیمات میانبر باز شود.
2. سپس در این پنجره در تب Shortcut دکمه ی Advanced را کلیک میکنیم تا پنجره ی Advanced Properties باز شود.
در این پنجره چک باکس Run as Administrator را کلیک میکنیم تا تیک آن فعال شود. در آخر بر روی دکمه OK کلیک میکنیم تا پنجره تأیید و بسته شود. در پنجره قبل هم بر روی دکمه ی OK کلیک میکنیم تا پنجره تأیید و بسته شود و کار به پایان برسد.
سخن پایانی
در نسخه های قبلی ویندوز خط فرمان Command Prompt با همین نام شناخته میشد، اما از نسخه های جدید تر ویندوز و به خصوص ویندوز 10 و 11 ، این نام به Windows PowerShell تغییر کرده است. بنابراین اگر گاهی این برنامه را به نام Command Prompt پیدا نکردید، اصلاً نگران نباشید و گزینه ی Windows PowerShell را جستجو کنید.
خط فرمان Command Prompt را هرگز دست کم نگیرید. این برنامه فرمان هایی را در خود جای داده که ممکن است حتی در خود تنظیمات ویندوز هم پیدا نشود و فقط برای امور حرفه ای استفاده شود. بسته های برنامه نویسی SDK معمولاً درون خود از خط فرمان استفاده میکنند و فقط از همین راه است که میتوان به تنظیمات آنها دسترسی داشت. بنابراین یادگیری و استفاده از این برنامه برای یک کاربر حرفه ای، بسیار ضروری است. مخصوصاً اگر شما برنامه نویس هم باشید.
گاهی حتی دسترسی به پورت بعضی از دستگاه ها و سخت افزار ها هم نیاز به استفاده از خط فرمان دارد و هیچ ابزار دیگری برای آن وجود ندارد. حتی در بیشتر محیط های برنامه نویسی IDE مانند Visual Studio Code و یا Android Studio هم خط فرمان در زیر پنجره تعبیه شده تا شما به راحتی به آن دسترسی داشته باشید.