بسیاری عقیده دارند که کمپانی مایکروسافت بسیار دیر به فکر ساخت یک برنامه دستوری مانند همان چیزی که در لینوکس مشاهده می‌کنیم افتاد، اما باید گفت نتیجه کار بسیار شگفت انگیز بوده و توانسته همه طرفداران ویندوز را راضی نگه دارد. شما می‌توانید به کمک ویندوز پاورشل تمامی دستورات مورد نیاز خود را به سیستم منتقل کنید و مطمئن باشید که PowerShell از پس همه مسئولیت‌های لازم در محیط ویندوز بر می‌آید.
پاورشل چیست؟
برنامه‌های معروف به رابط خط فرمان در جهت برقراری ارتباط سریع و واضح میان کاربر و سیستم عامل ساخته می‌شوند. از این رو می‌توان به برنامه معروف ترمینال لینوکس اشاره کرد که تمامی دستورات مهم و حیاتی را از این طریق دریافت می‌کند. مایکروسافت نیز با داشتن برنامه command سعی در ایجاد چنین محیطی در داخل فضای ویندوز داشت اما به دلیل محدودیت‌های موجود در این فضا، نمی‌توان تمامی دستورات و خواسته‌های خود را به سیستم منتقل کرد.
در راستای بهبود این مشکل، مایکروسافت یک برنامه مستقل به نام ویندوز پاورشل را عرضه کرده و تمامی کاربران ویندوز می‌توانند از آن استفاده کرده و یا در صورت استفاده از نسخه‌های قدیمی‌تر ویندوز، آن را نصب کنند. با اجرای آن می‌توانید از قدرت حداکثری ویندوز استفاده کرده و به تمامی بخش‌های مختلف آن دسترسی داشته باشد. PowerShell توانایی اجرای دستوراتی پیچیده و حتی ایجاد ماموریت‌هایی تکرارپذیر را دارد.
خط سیر تغییرات ویندوز PowerShell
زمانی که کمپانی مایکروسافت متوجه عقب ماندن از دیگر ویندوز عامل‌ها در زمینه مدیریت سیستم‌ها شد، به کمک تیم برنامه‌نویسان خود به مدیریت جفری اسنور توانست اولین نسخه از برنامه پاورشل را با نام اولیه موناد خلق کند. با دیدن نشانه‌هایی از موفقیت و علاقه‌ای که طرفداران به این برنامه نشان دادند، تصمیم بر توسعه این برنامه کاربردی شد.
بین سال‌های 2006 تا 2009 ایده‌های اساسی برای بهبود آن جمع‌آوری شده و سپس تا سال 2010 نسخه دوم آن روانه بازار شد. حال هر فرد می‌توانست در این محیط اسکریپت‌نویسی کرده و ویندوز را از راه دور کنترل کند. تا سال 2016 چندین نسخه دیگر از این برنامه منتشر شد و در نهایت یک برنامه منبع‌باز از پاورشل برای استفاده در محیط‌های کاربری بیشتر در دسترس عموم قرار گرفت.
برنامه ویندوز پاورشل چه تفاوتی با پنجره command دارد؟
لینوکس همیشه به خاطر داشتن محیط دستوری منحصربه‌فرد خود توانسته نظر افراد بیشتری را به خود جلب کند. با این حال مایکروسافت نیز بعد از بررسی‌های لازم متوجه شد که پنجره command توانایی‌های کافی برای حل تمامی مشکلات ویندوز را نداشته و از این رو تصمیم گرفت تا با جایگزینی آن، این ضعف را جبران کند. در حال حاضر پاورشل به عنوان بهترین روش برای ایجاد دستورات سیستمی در ویندوز شناخته می‌شود.
ویندوز PowerShell یک برنامه بسیار قوی است و می‌توانید بدون نیاز به دانش برنامه‌نویسی در آن دستورات پیچیده را ایجاد کرده و امور اتوماسیون مختلفی را خلق کنید. برای افرادی که می‌خواهند کنترل بهتری روی سی‌پنل و پلسک خود داشته باشند، استفاده از پاورشل می‌تواند بسیار کمک کننده باشد. در پنجره command تنها می‌توان برخی از اطلاعات لازم را از سیستم دریافت کرده و یا دستوراتی کوتاه و ساده صادر کنیم، اما ویندوز پاورشل می‌تواند تمامی این محدودیت‌ها را رد کرده و برای سیستم شما ابزاری قدرتمند باشد.
دلایل محبوبیت پاورشل
با وجود تمامی موارد گفته شده در بالا، می‌توان دلایل اهمیت استفاده از پاورشل را در چند مورد به صورت خلاصه جمع‌بندی کرد. به صورت کلی، چهار عامل باعث محبوبیت این برنامه شده است. در ادامه این نکات را بررسی می‌کنیم.
· می‌توان از این برنامه برای مدیریت زیرساخت کسبوکار خود استفاده کرد. شما می‌توانید هم سیستم عامل را کنترل کرده و هم با توجه به نیاز بیزینس خود، دستوراتی مستقیم برای آن صادر کنید.
· می‌توانید دیتاهای متنوعی را از سیستم استخراج کرده و با توجه به آماری واقعی از سیستم خود، تصمیماتی موثرتر بگیرید.
· با توجه به قابلیت دسترسی از راه دور، می‌توانید به سرعت از هر کجا که باشید به سیستم کامپیوتری خود دسترسی پیدا کنید.
· با استفاده از کدهای موجود در فضای پاورشل، اتوماسیونی مطابق با نیاز خود خلق کنید.
آشنایی با کاربردهای متنوع پاورشل
یکی از بهترین روش‌های آشنایی بیشتر با ویندوز پاورشل این است که کاربردهای متنوع آن را بررسی کرده تا از این طریق با دیگر ابعاد این برنامه مفید آشنا شویم. در ادامه لیستی از مهم‌ترین کاربردهای پاورشل را گردآوری کرده و در صورتی که به هر یک از این موارد در کار خود نیاز داشته باشید، PowerShell می‌تواند بهترین گزینه برای شما باشد.
مانیتورینگ و نظارت بر سیستم
در صورتی که به رصد مداوم سیستم نیاز دارید، ویندوز پاورشل می‌تواند همکار مفیدی برای شما باشد. با اجرای چند دستور کلیدی می‌توانید تمامی تغییرات ایجاد شده روی سیستم را مشاهده کرده و در کوتاه‌ترین زمان ممکن برای حل بحران اقدام کنید.
حل مشکلات نرم‌افزاری
از دیگر کاربردهایی که به شکل روزانه می‌توان از پاورشل بهره برد، موضوع دیباگ کردن سیستم عامل یا دیگر برنامه‌های جانبی است. در صورتی که با مانیتورینگ محیط کاری خود متوجه وجود مشکلی شدید، می‌توانید به سرعت راهکار آن را پیدا کرده و با دستورات ویندوز پاورشل آن را برطرف کنید.
انجام امور مدیریتی
به کمک PowerShell می‌توانید عمده دستورات مورد نیاز برای مدیریت سیستم را صادر کنید. کافی است به لیست دستورات پرکاربرد مراجعه کرده تا متوجه تنوع کارهایی که می‌توانید به کمک پاورشل انجام دهید، بشوید. شما با استفاده از ابرازهای موجود در این محیط، توانایی کنترل کاربران و برنامه‌های نصب شده را نیز خواهید داشت.
تنظیمات شبکه
ویندوز پاورشل با استفاده از قابلیت‌های جدید خود می‌تواند روی شبکه‌های موجود، روترها و سرورهای متصل نظارت داشته و تنظیمات دلخواه خود را لحاظ کند.
نرم‌افزارهای جانبی
هر برنامه‌نویسی می‌تواند با بهره‌گیری از امکانات و کدهای دستوری موجود در پاورشل، برنامه‌های کاربردی جدیدی را در محیط ویندوز تدوین کرده و در اختیار مشتاقان این صنعت قرار دهد.
صرفه‌جویی در زمان
با تعیین دستوراتی مشخص می‌توانید به ویندوز پاورشل بگویید تا برخی کارهای تکراری را به صورت خودکار برای شما انجام داده و در وقت شما صرفه‌جویی شود. انجام اتوماسیون کارها در ویندوز می‌تواند برای اغلب افراد مفید و کاربردی باشد.
دسترسی به دیتای طبقه‌بندی شده
سیستم‌های کامپیوتری مملو از اطلاعات هستند و در صورت استخراج دیتای مناسب، می‌توانند شرایط کاری شما را دگرگون کنند. اگر در کسبوکار خود به این نوع اطلاعات نیازمند هستید، می‌توانید با مراجعه به PowerShell و درج کدهای صحیح، جدول‌ها و دیگر دیتای مورد نظر را استخراج کنید.
کنترل از راه دور
کافی است تا برنامه مناسب را روی ویندوز خود نصب داشته باشید و سپس با قرار دادن کدهای دستوری در محیط ویندوز پاورشل، سیستم را از راه دور کنترل کنید. به دلیل دسترسی‌های فراوانی که این نرم‌افزار در اختیار شما قرار می‌دهد، کنترل از راه دور ویندوز بسیار ساده‌تر خواهد بود.
پرکاربردترین دستورات ویندوز پاورشل
آشنایی با دستورات اساسی ویندوز پاورشل که به Cmdlets معروف هستند، انجام کارها را بسیار ساده کرده و از طرفی باعث می‌شود که در زمان خود نیز صرفه‌جویی کنید. در صورتی که به تازگی استفاده از PowerShell را آغاز کرده‌اید، کار از روی جدول زیر می‌تواند برایتان مفید باشد.
|
دستورات |
کاربرد |
|
Get-Command |
می‌توانید لیست اصلی تمامی دستورات موجود در پاورشل را مشاهده کنید. |
|
Copy-Item |
می‌توانید فایل‌ها یا هرگونه پوشه‌ای را کپی کنید. |
|
Get-Process |
مهم‌ترین فرآیندهایی که روی سیستم شما در حال اجرا است را نمایش می‌دهد. |
|
Set-ExecutionPolicy |
قوانین موجود در محیط پاورشل را می‌توانید تعیین کنید. |
|
Select-Object |
خصوصیات آبجکت مورد نظر شما را انتخاب می‌کند. |
|
Get-Service |
لیستی از سرویس‌های فعال ویندوز را نمایش می‌دهد. |
|
Where-Object |
برای پیدا کردن یک آبجکت، می‌توانید فیلترهای مشخصی را مشخص کنید. |
|
Get-Help |
به شما کمک می‌کند تا با دستورات ویندوز پاورشل بیشتر آشنا شوید. |
|
Invoke-WebRequest |
برای کار در محیط وب و همین‌طور استفاده از فایلهای HTTP از این دستور استفاده می‌شود. |
|
Export-Csv |
می‌توانید اطلاعات مورد نیاز خود را با فرمت CSV خروجی بگیرید. |
مزایای کار با ویندوز پاورشل
پاورشل با داشتن ویژگی‌ها و مزایای متعددی توانسته جایگاه خوبی در میان برنامه‌های ویندوزی برای خود پیدا کند. همین موارد توانسته کاری کند تا حتی نسبت به محصولات مشابه نیز برتری پیدا کرده و پتانسیل‌های ویندوز را آزاد کند. در ادامه به برخی از این مزایا پرداخته‌ایم و کمی بیشتر در مورد پاورشل صحبت کرده‌ایم.
اسکریپت‌نویسی آسان و قدرتمند
مایکروسافت توانسته برنامه‌ای خلق کند تا حتی افرادی که دانش برنامه‌نویسی کمی دارند نیز بتوانند از اکثر مزایای این برنامه استفاده کرده و حتی با نگارش چند خط کد دستوری ساده بتوان به مقصود خود رسید. از طرفی امکاناتی که در این برنامه قرار گرفته، نسبت به نسل قبلی خود یعنی Command Prompt بسیار بیشتر است.
مدیریت یکپارچه
برنامه پاورشل این قابلیت را دارد تا با دیگر برنامه‌های مایکروسافت ادغام شده و بتوانید با وارد کردن دستورات مربوطه، آن‌ها را نیز کنترل کنید. System Center، Exchange Server و Active Directory از جمله این برنامه‌ها هستند. چنین ویژگی هم سرعت شما را افزایش می‌دهد و هم اینکه می‌توانید از یک نقطه تمامی برنامه‌های ضروری ویندوز را کنترل کنید.
پاورشل؛ همه‌جا
این برنامه به نحوی نوشته شده تا بتواند روی سیستم عامل‌های دیگری، مانند مکینتاش و لینوکس، نیز کار کند. در این حالت می‌توانید از هر کجا که هستید و با هر وسیله‌ای از قابلیت‌های PowerShell استفاده کنید.
خروجی‌های تطبیق‌پذیر
هنگام کار با ویندوز پاورشل و بعد از وارد کردن دستورات لازم، خروجی برنامه مبتنی بر شی بوده و از این رو دیگر برنامه‌ها و کدهای دستوری می‌توانند روی آن تغییرات لازم را اعمال کرده و در این حالت می‌توانید مجموعه‌ای از دستورات پشت سر هم را صادر کنید.
افزایش کارایی پاورشل
اگر به قابلیت خاصی نیاز داشته باشید که در نسخه مرسوم آن وجود ندارد، کافی است ماژول مربوطه را روی پاورشل نصب کرده و ویژگی‌های آن را بهبود دهید.
کنترل از راه دور
شما می‌توانید با استفاده از کدها و قابلیت‌های PowerShell، دستگاه خود یا چندین ویندوز مختلف را از راه دور کنترل کنید و این عامل به شما کمک می‌کند تا همیشه به سیستم خود از هر مکانی متصل شوید.
دستورات متنوع متنی
شما با نوشتن دستورات متنوعی که به cmdlet معروف هستند، می‌توانید درخواست خود را به سیستم منتقل کنید. با وجود اینکه این دستورات معمولا کوتاه هستند، با ادغام چند مورد از آن‌ها می‌توانید فرمان‌های پیچیده‌تری نیز صادر کنید.
چطور ویندوز PowerShell را نصب کنیم؟
اگر از طرفداران تکنولوژی باشید، احتمالا از آخرین نسخه ویندوز 11 یا نهایتا از ویندوز 10 استفاده می‌کنید. در این ویندوزها پاورشل به صورت پیش‌فرض نصب بوده و نیازی نیست تا خودتان را به دردسر اندازید. با این حال اگر می‌خواهید نسخه جدید‌تری از ویندوز پاورشل را نصب کرده یا روی ویندوزهای قدیمی‌تر آن را امتحان کنید، می‌توانید مراحل زیر را طی کرده تا از امکانات PowerShell بهره‌مند شوید.
مهم‌ترین مرحله این است فایل اورجینال برنامه را نصب کنید. برای این کار بهتر است به سایت گیت هاب رفته و آخرین نسخه را دانلود کنید. البته در دیگر سایت‌های دانلود فارسی نیز می‌توان فایل نصبی ویندوز پاورشل را پیدا کرد. این فایل که با پسوند msi مشخص می‌شود، همانند فایلهای نصبی دیگر بوده و با کلیک روی آن فرآیند آغاز شده و در درایو اصلی سیستم کامپیوتری شما نصب خواهد شد.
البته در نظر داشته باشید که برای دسترسی به نرم‌افزار جدید پاورشل باید به نوار جستجو مراجعه کرده و سپس با وارد کردن عبارت Windows PowerShell می‌توانید این برنامه را اجرا کنید. در محیطی که مشاهده می‌کنید، توانایی وارد کردن دستورات مستقیم وجود داشته و یا می‌توانید از فرمان‌های آماده‌ای که قبل‌تر به آن اشاره کردیم، استفاده کنید.
نتیجه‌گیری
ممکن است که در گذشته ویندوز در زمینه پنجره فرمان کمی ضعیف عمل کرده باشد، اما با رفع ایرادات برنامه پاورشل و تبلیغ مناسب روی آن، توانست شکاف‌های موجود در این فضا را پر کند. آشنایی با این برنامه کاربردی باعث می‌شود تا بتوانید نظارت خود را روی ویندوز افزایش داده و قابلیت‌های مخفی را کشف کنید که باعث می‌شوند استفاده حداکثری را از این سیستم عامل ببرید.
سوالات متداول
با ویندوز پاورشل چه کارهایی را می‌توان انجام داد؟
چه کاربران عادی و چه توسعه دهندگان نرم‌افزار می‌توانند با کمک PowerShell به بخش‌های مختلف سیستم نظارت کرده و برنامه اتوماسیون خاصی را برای خود روی ویندوز اجرا کنند.
آیا درپاورشل می‌توان کدنویسی کرد؟
بله، جدا از اینکه از این برنامه به عنوان خط فرمان می‌شود استفاده کرد، امکان برنامه‌نویسی در محیط این نرم‌افزار وجود دارد.
چطور باید به PowerShell دسترسی پیدا کرد؟
اگر از ویندوز 10 یا بالاتر استفاده می‌کنید، کافی است نام پاورشل را در قسمت جستجو وارد کرده تا برنامه اجرا شود.
پاورشل چه تفاوتی با پنجره Command دارد؟
پنجره دستورات برای اجرای فرمان‌های ساده در دسترس قرار گرفته اما پاورشل می‌تواند فعالیت‌هایی بسیار پیچیده‌تر را نیز مدیریت کند.
آیا تنها با زبان برنامه‌نویسی می‌توان با ویندوز پاورشل در تماس بود؟
خیر، افراد عادی می‌توانند با تایپ دستورات عادی از آن استفاده کنند. اما وجود دانش کدنویسی می‌تواند بسیار مفید باشد.
