ویندوز و macOS دو مورد از محبوب‌ترین سیستم عامل‌های موجود امروزی هستند. با این حال، لینوکس هر ساله نه تنها در میان توسعه دهندگان، بلکه در میان کاربران عادی نیز محبوبیت بیشتری به دست می‌آورد. اگر شما جز آن دسته از کاربرانی هستید که به ساخت سرور خصوصی مجازی شخصی یا آزمایش یک سیستم عامل رایگان علاقه دارید، لینوکس یک انتخاب عالی برای شما است. این سیستم عامل در نسخه‌های مختلفی مانند فدورا (Fedora)، دبیان (Debian) و CentOS عرضه می‌شود. این سیستم‌عامل‌ها که به‌عنوان «distros» نیز شناخته می‌شوند، سیستم‌عامل‌هایی هستند که مبتنی بر هسته لینوکس هستند و اوبونتو (Ubuntu) یکی از محبوب‌ترین آن‌هاست. شما می‌توانید از این توزیع برای رایانه‌های شخصی و سرورها نصب کنید.
برخلاف نرم‌افزارهای اختصاصی، اوبونتو منبع باز است. این بدان معناست که کاربران مجازند کد آن را تغییر دهند، هر تعداد کپی که می‌خواهند ایجاد و نصب کنند و قسمت‌های مختلف آن را سفارشی سازی کنند. از همه مهم‌تر آنکه برای استفاده از اوبونتو نیازی به خرید لایسنس و پرداخت هزینه نیست. اگر به دنبال اطلاعات بیشتری برای سؤال Ubuntu چیست هستید، در ادامه این مطلب همراه ما باشید.
اوبونتو چیست؟
اوبونتو (Ubuntu) یک سیستم عامل محبوب مبتنی بر لینوکس، رایگان و منبع باز است که می‌توانید از آن در رایانه یا سرور خصوصی مجازی استفاده کنید. یک شرکت بریتانیایی به نام Canonical در سال 2004 اوبونتو را معرفی کرد. این سیستم عامل مبتنی بر Debian، یکی از محبوب‌ترین توزیع‌ها بود که نصب دشواری داشت. در نتیجه، اوبونتو به عنوان یک جایگزین کاربرپسندتر پیشنهاد شد.
Canonical مسئولیت انتشار یک نسخه جدید از اوبونتو هر شش ماه یک‌بار را به عهده دارد. Canonical همچنین سرورهای میزبانی را برای انجمن اوبونتو فراهم می‌کند و به مردم در سراسر جهان اجازه می‌دهد تا در آزمایش باگ‌های نرم‌افزاری، پاسخ به سؤالات و ارائه پشتیبانی فنی به صورت رایگان مشارکت کنند.
تفاوت لینوکس و Ubuntu چیست؟
لینوکس از خانواده‌ای متشکل از سیستم عامل های مبتنی بر هسته لینوکس تشکیل شده است که امکان برقراری ارتباط بین قطعات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری را فراهم می‌کنند. لینوکس بر پایه یونیکس است و بر اساس هسته لینوکس ساخته شده است که در سال 1991 منتشر شد و برای سرورهای وب، کنسول‌های بازی، دسکتاپ و لپ‌تاپ‌های شخصی مورد استفاده قرار می‌گیرد. لینوکس در نسخه‌های مختلف به نام «توزیع» عرضه می‌شود.
اوبونتو یک توزیع لینوکس بر پایه دبیان (Debian) است. این توزیع برای رایانش ابری، سرورها، دسکتاپ‌ها و دستگاه‌های اینترنت اشیا (IoT) مناسب است. تفاوت اصلی بین لینوکس و اوبونتو این است که اولی یک خانواده سیستم عامل مبتنی بر یونیکس است؛ در حالی که اوبونتو یک توزیع لینوکس است.
خواندن این مقاله به شما پیشنهاد می شود.
دلیل محبوبیت Ubuntu چیست؟
طبق وب سایت رسمی اوبونتو، این توزیع پرکاربردترین توزیع لینوکس در جهان است. در ادامه به ۶ مورد از دلایل محبوبیت این توزیع برای لپ‌تاپ‌های شخصی و سرورهای خصوصی اشاره می‌کنیم:
کاربرپسند بودن
رابط کاربری استفاده شده در Ubuntu، شبیه به رابط کاربری GNOME دسکتاپ لینوکس است. GNOME صفحه را با توضیحات اضافه شلوغ نمی‌کند، در عوض از آیکون‌های متفاوت برای کاربری و ناوبری بهتر استفاده می‌کند. به طور پیش‌فرض، GNOME دارای پانل Activities در تسک بار سمت چپ است.
گزینه‌های تنظیمات و کنترل در سمت راست و بالای صفحه نمایش قرار گرفته‌اند.
با کلیک روی دکمه‌ای در گوشه چپ و پایین صفحه است، می‌توانید شبکه کلی برنامه‌ها را مشاهده کنید.
در این توزیع، ناوبری سیستم بسیار بهبود پیدا کرده و درواقع آسان شده است زیرا تمام نیازمندی‌ها برای پیکربندی و برنامه از صفحه اصلی قابل دسترسی هستند.
امنیت بالا
اوبونتو منبع باز است و توسط اعضای انجمن خود تحت بررسی و بازبینی مداوم است. در نتیجه، هرگونه آسیب پذیری امنیتی در این توزیع را می‌توان به سرعت شناسایی کرده و از بین برد. به طور کلی، توزیع‌های لینوکس در مقایسه با سایر سیستم عامل‌ها دارای نقص‌های امنیتی کمتری هستند. علاوه بر این، اوبونتو از AppArmor به عنوان تقویت‌کننده هسته که نحوه رفتار برنامه‌ها و منابع آن‌ها را محدود می‌کند، استفاده می‌کند.
علاوه بر این، اوبونتو از چندین اقدام امنیتی مختلف پشتیبانی می‌کند؛ مانند نصب خودکار به‌روزرسانی‌های امنیتی، استفاده از sudo به جای کاربر روت لینوکس، استفاده رمزهای عبور پیچیده، پیکربندی فایروال با استفاده از ufw و فعال کردن iptables.
حالت‌های نرم‌افزاری بیشتر و متنوع‌تر
اکثر برنامه‌های محبوب macOS و Windows مانند Slack، Spotify و Firefox نیز برای کاربران لینوکس در دسترس هستند و می‌توانند از طریق Ubuntu Software Center نصب شوند. حتی اگر نمی‌توانید برنامه مورد نظر خود را پیدا کنید، به احتمال زیاد یک جایگزین با کیفیت در دسترس است. به عنوان مثال، Libre Office به خوبی Microsoft Office عمل می‌کند.
گزینه دیگری که می‌توانید به‌غیراز Ubuntu Software Center استفاده کنید، Snapcraft است. Snapcraft برنامه‌ای است که توسط Canonical ایجاد شده است که حاوی بسته‌های نرم‌افزاری منبع باز و اختصاصی است که برای سیستم عامل‌های مبتنی بر لینوکس در دسترس است. یکی از مزیت‌های اصلی اسنپ کرافت این است که از دیمون snapd استفاده می‌کند که به طور خودکار برنامه‌ها را بررسی و به‌روز می‌کند.
حریم خصوصی پیشرفته و بهبود یافته
درست مانند هر سیستم عامل دیگری، اوبونتو سیاست حفظ حریم خصوصی داده‌های خود را دارد. سه اصل اساسی وجود دارد که اوبونتو از نظر پردازش اطلاعات شخصی از آن‌ها پیروی می‌کند:
- اوبونتو نیازی به اطلاعات شخصی کاربران ندارد، مگر اینکه واقعاً برای اهداف قانونی به چنین اطلاعاتی نیاز داشته باشد.
- اوبونتو اطلاعات شخصی کاربران خود را جز برای ارائه محصولات و خدمات به مشتریان خود، پیروی از قانون و محافظت از حقوق خود با هیچ‌کس به اشتراک نمی‌گذارد.
- اوبونتو اطلاعات شخصی کاربر را ذخیره نمی‌کند مگر اینکه برای ارائه خدمات و محصولات، پیروی از قانون یا محافظت از حقوق آن لازم باشد.
اوبونتو همچنین به برخی از اطلاعات سخت‌افزاری و داده‌های مکان دسترسی دارد. با این حال می‌توانید دسترسی به این اطلاعات را در هر لحظه قطع کنید. به عنوان مثال، دسترسی به اطلاعات مکان را می‌توان از طریق تنظیمات حریم خصوصی، همان‌طور که در زیر نشان داده شده است، غیرفعال کرد.
عملکردی سبک و راحت
اوبونتو حجم زیادی ندارد و به راحتی روی دستگاه‌های مختلف اجرا می‌شود. به عنوان مثال، اوبونتو می‌تواند بر روی سیستم‌هایی با حداقل 512 مگابایت رم اجرا شود. درواقع رابط کاربری Ubuntu می‌تواند با کمتر از 1 گیگابایت رم اجرا شود. این در حالی است که ویندوز و macOS به منابع بسیار بیشتری نیاز دارند، هر دو macOS Big Sur و Windows 11 برای اجرا به حداقل 4 گیگابایت رم نیاز دارند؛ زیرا این سیستم‌عامل‌ها دارای رابط‌های کاربری با منابع سنگین (UI) با ویژگی‌های پیشرفته هستند.
استفاده رایگان
اوبونتو یک سیستم عامل متن باز رایگان است که می‌توانید از وب سایت رسمی آن دانلود کنید. شما همچنین می‌توانید کد منبع آن را به دلخواه تغییر دهید. تا کنون، پروژه‌های متعددی بر اساس اوبونتو به وجود آمده است. این در حالی است که دیگر سیستم عامل های محبوب مانند ویندوز و macOS منبع بسته هستند و امکان تغییر در هسته آن‌ها وجود ندارد. علاوه بر این، برای استفاده قانونی از سیستم عامل ویندوز باید هزینه‌ای حداقل 139 دلار پرداخت کنید؛ اما امکان خرید سیستم عامل macOS وجود ندارد، زیرا تنها همراه با دستگاه‌های اپل به فروش می‌رسند.
امکانات Ubuntu چیست؟
نرم افزار آفیس
نرم‌افزار LibreOffice در اوبونتو مجموعه‌ای از نرم‌افزارهای کاربردی برای متن و تصویر ارائه می‌کند که همانند یک نسخه منبع باز از Microsoft Office است و برنامه‌هایی مانند word processor، spreadsheet، و اپ‌های مرتبط با presentation را ارائه می‌کند که می‌توان فایل‌هایی مثل word، پاورپوینت و اکسل را در آن اجرا و ویرایش کرد.
سیستم عامل منبع باز
همان‌طور که پیش از این هم گفته شد، سیستم عامل اوبونتو منبع باز است؛ یعنی به‌عنوان یک توسعه‌دهنده، تولیدکننده سخت‌افزار یا OEM، می‌توانید توسعه برنامه‌ها و سیستم‌های اوبونتو را از همین حالا شروع کنید.
ایمیل
برای دسترسی به ایمیل‌های خود می‌توانید از Thunderbird و برنامه‌های ایمیل معروف موزیلا استفاده کنید. این برنامه ایمیل صرف نظر از سرویس ایمیلی که استفاده می‌کنید، مانند Microsoft Exchange، Hotmail، Gmail، POP 3 یا IMAP مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مرورگر وب
مرورگر فایرفاکس در اوبونتو تجربه ای لذت‌بخش از سرعت و امنیت را برای کاربران این سیستم عامل رقم می‌زنند. البته اکنون بیشتر مرورگرهایی که در ویندوز یا مک او اس مورد استفاده قرار می‌گیرند نیز از طریق مرکز نرم افزاری اوبونتو قابل دانلود هستند.
تصاویر
اوبونتو دارای تعداد زیادی برنامه رایگان است که به شما امکان می‌دهد از عکس‌ها لذت ببرید، ویرایش و مدیریت کنید و به اشتراک بگذارید. در اوبونتو، به راحتی و به سرعت می‌توان عکس‌های خود را با استفاده از Shotwell ایمپورت، ویرایش، سازماندهی و مشاهده کرد. همچنین می‌توان عکس‌های مورد علاقه خود را در هر یک از وب‌سایت‌ها و پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی معروف به اشتراک بگذارید. ابزارهایی مانند Gimp و Krita که هر دو در تبلیغات مرکز نرم افزار اوبونتو قابل دسترسی هستند، برای ویرایش تصاویر یا ایجاد تصاویر و طرح‌های حرفه‌ای استفاده می‌شوند.
فیلم و ویدئو
در اوبونتو، می‌توان ویدیوهای HD را در مرورگر یا با پخش‌کننده فیلم، VLC و OpenShot تماشا کرد. از Shotcut یا kdenlive برای ویرایش ویدیوهای استفاده، سپس آن‌ها را در Movie Player تماشا کرد.
بازی کردن
در اوبونتو، از سودوکو گرفته تا بازی‌های استراتژیک، گزینه‌های متنوعی وجود دارد که هریک می‌توانند شما را برای چندین ساعت سرگرم کنند. Dota2، برنامه فضایی Kerbal، Counter-Strike: Global Offensive و Borderlands: The Pre-Sequel از جمله بازی‌های محبوب اوبونتو هستند.
دنیایی کامل از برنامه‌ها
هزاران برنامه برای دانلود در اوبونتو موجود است. دانلود و نصب اکثر آن‌ها تنها با چند کلیک به صورت رایگان امکان‌پذیر است. به عنوان مثال، VLC player، Firefox، Chromium، Telegram، PyCharm، Skype، Spotify، Atom، Slack و غیره.
پشتیبانی شده توسط Canonical
Canonical یک شرکت نرم‌افزاری چندملیتی است که از پروژه اوبونتو پشتیبانی تجاری، طراحی و مهندسی ارائه می‌دهد. صدها لپ‌تاپ و ایستگاه کاری با اوبونتو توسط تیم فعال‌سازی سخت‌افزار اوبونتو در سراسر جهان از قبل نصب شده‌اند.
بدون نیاز به آنتی ویروس
در محیط ویندوز، اقدامات امنیتی بسیار متناقض هستند. بسیاری از شرکت‌هایی که نرم‌افزار ویندوز را توسعه می‌دهند، از طریق برنامه‌های کاربردی که از برنامه‌های ویندوز در برابر مسائل امنیتی محافظت می‌کنند، درآمد کسب می‌کنند. اگرچه اوبونتو از بدافزارها محافظت نمی‌شود، اما برای اکثر کاربران به همان اندازه‌ای که نیاز هست، ایمن است، حتی بدون نصب و دانلود اسکنرهای آنتی ویروس گران قیمت.
پیکربندی خودکار سخت افزار
یکی دیگر از ویژگی‌های اوبونتو پیکربندی خودکار سخت افزار است. اکثر درایورهای مورد نیاز سخت افزار قبلاً در اوبونتو گنجانده شده‌اند.
مخازن نرم افزار
نصب تعدادی برنامه از مخازن اوبونتو با چند کلیک، مزیت فوق‌العاده‌ای است. جدا از این واقعیت که این نرم افزار رایگان و ایمن‌تر از نرم‌افزارهای exe است که از وب‌سایت‌های مختلف قابل دانلود هستند، نصب برنامه‌ها از یک مکان متمرکز به مراتب راحت‌تر است.
پشتیبانی از دسکتاپ‌های متعدد
دسکتاپ‌های مجازی شبیه به مرور صفحات وب هستند تا زمانی که از آن‌ها استفاده نکنید نمی‌دانید که چقدر مفید هستند. ابزارهای شخص ثالث مختلفی برای دستیابی به همین قابلیت در ویندوز وجود دارد، اما طبق تجربه ما تعداد کمی از آن‌ها به درستی با ویستا و بالاتر عمل می‌کنند.
ssh Client
وجود یک کلاینت ssh در سیستم عامل یک مزیت قابل توجه است. چندین کلاینت ssh برای ویندوز وجود دارد، مانند Putty، اما هیچ یک از آن‌ها در ویندوز از قبل نصب نشده است و حتی بهترین آن‌ها به اندازه gnome-terminal کاربردی نیست.
مزایای Ubuntu چیست؟
- اوبونتو رایگان و یک سیستم عامل منبع باز است
- امنیت زیادی نسبت به دیگر سیستم عامل‌ها دارد
- اوبونتو بدون نیاز به نصب اجرا می‌شود
- اوبونتو کاربرپسندتر است
- اوبونتو کاملاً قابل تنظیم و سفارشی سازی است
- یک سیستم عامل جامع برای انجام امور روزمره است
- به حداقل سخت افزار یا سیستم نیاز دارد
معایب Ubuntu چیست؟
- مشکلات تجاری سازی
- مشکلات سازگاری با نرم افزار و سخت افزار.
- سیستم عامل‌های لینوکس دیگری نیز وجود دارند که بهتر هستند.
- دارای تعداد کمی بازی جالب
- کارایی نسبتاً محدود به دلیل کم بودن تعداد برنامه‌ها
آموزش نصب اوبونتو
برای نصب اوبونتو می‌توانید به سادگی از USB Stick استفاده کنید. در ادامه روش انجام این کار را به صورت مرحله به مرحله به شما عزیزان آموزش می‌دهیم:
اوبونتو را دانلود کنید
لینوکس بخشی از جامعه منبع باز است، به این معنی که هر کسی می‌تواند در توسعه نرم افزار مشارکت داشته باشد. سیستم عامل‌های لینوکس مانند اوبونتو نیز به صورت رایگان در دسترس هستند. هرکس می‌تواند اوبونتو را به صورت رایگان دانلود کرده و آن را روی هر رایانه شخصی، لپ‌تاپ یا سرور مستقیماً از وب سایت اوبونتو نصب کند. فایل نصبی این سیستم عامل حاوی یک فایل ISO است. برای دانلود سیستم عامل اوبونتو روی لینک کلیک کنید.
balenaEtcher را نصب کنید
ابزارهای زیادی برای ویندوز 10، macOS و اوبونتو برای ایجاد دستگاه‌های USB قابل بوت وجود دارد. Startup Disk Creator یک ابزار داخلی در اوبونتو است. با این حال، استفاده از نرم‌افزارهای کراس پلتفرم مانند balenaEtcher یکی دیگر از ساده‌ترین گزینه‌ها برای انجام این کار است. این نرم افزار منبع باز و رایگان برای دانلود موجود است و برای macOS، Windows و Linux قابل استفاده است. برای دانلود رایگان balenaEtcher روی لینک کلیک کنید.
فایل نصبی را روی USB ایجاد کنید
پس از نصب balenaEtcher، باید USB حاوی فایل نصبی را تولید کنید. برای انجام این کار، به دستگاهی با حداقل 4 گیگابایت فضای ذخیره سازی نیاز دارید تا اوبونتو را روی آن نصب کنید. پس از قرار دادن فلش درایو خود در رایانه، balenaEtcher را باز کنید. از آنجا که فرآیند ایجاد درایو USB شما را فرمت می‌کند، قبل از ادامه، از هر داده‌ای یک نسخه پشتیبان یا کپی تهیه کنید.
اولین قدم این است که با کلیک بر روی Select image و رفتن به مکانی که ISO اوبونتو را در آن ذخیره کرده‌اید، یک تصویر را انتخاب کنید. درایو USB خود را از گزینه کشویی نمایش داده شده روی صفحه انتخاب کنید. برای شروع مراحل، Flash را انتخاب کنید و ادامه مراحل روی صفحه را دنبال کنید.
مسیر زیر را دنبال کنید:
- Applications
- Utilities
- Disk Utility
درایو USB خود را در Disk Utility با Insert کردن آن انتخاب کنید. Erase را از نوار ابزار انتخاب کنید. با این کار یک کادر ظاهر می‌شود که در آن باید MS-DOS (FAT) را به عنوان قالب و نقشه پارتیشن GUID را به عنوان طرح انتخاب کنید.
سیستم را برای نصب مدیا ریبوت کنید
بعد از اینکه balenaEtcher فرآیند فلش کردن خود را کامل کرد، زمان آن رسیده است که اوبونتو را از درایو USB خود نصب کنید. برای انجام این کار باید رایانه خود را ریست کنید. این بدان معناست که شما باید از بوت لودر یا بایوس رایانه خود برای اولویت بندی درایو USB اوبونتو در هنگام بوت شدن در همه سیستم عامل‌ها استفاده کنید. برای دسترسی به Startup Manager، هنگام راه‌اندازی رایانه، کلید Option/Alt را فشار دهید. Ubuntu USB stick خود را از این صفحه انتخاب کنید. هنگامی که رایانه شما دیسک USB را به عنوان دستگاه بوت تشخیص داد، می‌توانید نصب اوبونتو را شروع کنید.
تنظیمات اوبونتو را انجام دهید
نصب پس از کلیک بر روی Install Ubuntu آغاز می‌شود. همچنین می‌توانید با انتخاب Try Ubuntu راه‌اندازی نسخه لایو اوبونتو را انتخاب کنید. پس از انتخاب Install Ubuntu، دستورالعمل‌های نصب کننده روی صفحه را دنبال کنید. این راهنما را از طریق گزینه‌های متعدد برای نصب (Standard یا Minimal)، مکان و نحوه نصب اوبونتو و دریافت یا عدم دریافت به‌روزرسانی راهنمایی می‌کند. پس از اتمام نصب، از شما خواسته می‌شود که رایانه خود را مجدداً راه‌اندازی کنید. بعد از آن می‌توانید از مزایای سیستم عامل لینوکس لذت ببرید.
خلاصه مطلب
اوبونتو یک سیستم عامل منبع باز است که به صورت رایگان در دسترس است. شما می‌توانید به راحتی اوبونتو را دانلود و بدون هیچ زحمتی نصب کنید. اوبونتو ویژگی‌های مختلفی را در اختیار کاربران خود قرار می‌دهد که آن را از هر توزیع لینوکس دیگر محبوب‌تر می‌کند. توزیع Ubuntu درواقع از دبیان ایجاد شده است و امکاناتی مشابه به همان را دارد. اوبونتو دارای امکانات مختلفی است که آن را برای توسعه دهندگان و کاربران عادی مفیدتر می‌کند.
