هاست نیم (Host Name) یا سرور نیم (Server Name) یک نشانه گذاری برای آدرس دقیق سرور است که به دامنه اصلی اعلام میکند که کاربر باید به کدام سرور برای دریافت دادهها متصل شود. در واقع هاست نیم یا نام میزبان (Hostname) نامی است که به یک سرور اختصاص داده میشود و برای شناسایی آن در شبکه استفاده میشود. اما گاهی لازم میشود تا به دلایل مختلف مانند افزایش امنیت، یکپارچهسازی با سیستمهای دیگر و یا بهبود مدیریت سیستم، هاست نیم را تغییر دهیم. از آنجا که بیشتر سرورهای لینوکس مبتنی بر توزیع CentOS هستند، در این مقاله به بررسی تغییر نام سرور در سیستمعامل CentOS با چهار شیوه مختلف خواهیم پرداخت.
CentOS چیست؟ آشنایی با توزیع CentOS لینوکس به زبان ساده
روش اول: استفاده از دستور hostnamectl
این روش یکی از سادهترین و مستقیمترین روشها برای تغییر هاست نیم است. در واقع وقتی دستوری به این سادگی وجود دارد، چرا به روشهای سخت روی آوریم ؟! برای تغییر هاست نیم با دستور hostnamectl ، مراحل زیر را دنبال کنید.
1. در قدم اول باید هاست نیم فعلی را داشته باشید تا بدانید دقیقاً چه تغییری را ایجاد میکنید. اگرچه میتوانید بدون بررسی هاست نیم قبلی نیز به مرحله بعدی بروید؛ با اینحال حتی اگر بصورت ذهنی هم هاست نیم را به خاطر دارید، یک بار دیگر آن را از ترمینال بدست آورید تا نام دقیق سرور را حروف به حروف بدانید و برای تغییر هاست نیم به مشکل بر نخورید. برای این منظور دستورات hostnamectl را به تنهایی در ترمینال اجرا کنید.
hostnamectl
2. در مرحله یعد برای تغییر هاست نیم تنها کافی است دستور hostnamectl را با پارامتر set-hostname و هاست نیم جدید "your_new_hostname.domain.com" را وارد کنید.
hostnamectl set-hostname your_new_hostname.domain.com
3. در آخر برای اینکه از تغییر هاست نیم جدید مطمئن شوید، میتوانید یک بار دیگر دستور hostnamectl به تنهایی وارد کنید تا مانند مرحله اول هاست نیم فعلی که هاست نیم جدید است را ببینید و از تغییر هاست نیم جدید مطمئن شوید.
hostnamectl
روش دوم: ویرایش فایل /etc/hostname
فایل hostname همان جایی است که هاست نیم در آن ذخیره میشود. بنابراین با ویرایش این فایل در برنامه nano میتوان هاست نیم را تغییر داد. برای این منظور دستور زیر را برای شروع کار ویرایش، اجرا کنید.
sudo nano /etc/hostname
در این فایل تنها یک خط وجود دارد که در همان خط شما هاست نیم قبلی را خواهید دید. آن را پاک کنید و هاست نیم جدید خود را وارد کنید. به این نکته نیز توجه داشته باشید که ممکن است در این فایل ابتدا آدرس IP سرور قرار داشته باشد و سپس با یک فاصله Tab هاست نیم قرار گرفته باشد. در این حالت تنها باید حروف هاست نیم را تغییر دهید و آدرس IP و فاصله Tab را بدون تغییر نگه دارید. در یک حالت پیشرفته تر، ممکن است خط اول شامل هاست نیم localhost باشد که آن را نیز نباید تغییر دهید و خط بعدی را بررسی کنید. در آخر با فشردن همزمان کلیدهای ترکیبی Ctrl+O تغییرات را ذخیره کنید و با فشردن همزمان کلیدهای ترکیبی Ctrl+X از برنامه nano خارج شوید و به ترمینال باز گردید.
روش سوم: استفاده از ابزار nmtui
nmtui یک ابزار در ترمینال است که برای مدیریت شبکه کاربرد دارد و میتوان از آن برای تغییر هاست نیم نیز استفاده کرد. در ادامه ابتدا با وارد کردن عبارت nmtui در ترمینال، این برنامه را اجرا کنید. زمانی که برنامه در حالت اجرا درآمد، گزینه System hostname را با کلیدهای جهت دار انتخاب کرده و کلید Enter را فشار دهید تا وارد این ابزار شوید.
در پنجرهای که باز میشود، هاست نیم جدید را وارد کنید و گزینه OK را با کلید Enter را تأیید کنید تا هاست نیم جدید تنظیم شود.
روش چهارم: استفاده از دستور nmcli
این دستور در واقع از هسته ابزار nmtui بهره میگیرد، اما با این تفاوت که در خط فرمان ترمینال کار میکند. استفاده از این دستور در خط فرمان سریعتر از محیط گرافیکی است و تنها با یک خط انجام میشود. از ابزار nmcli زمانی استفاده میشود که دستورات دیگر به هر دلیلی عمل نکنند.
1. همانند دستور hostnamectl ، بهتر است ابتدا هاست نیم فعلی را بررسی کنید تا برای تغییر آن شکی نداشته باشید. برای این منظور کافی است دستور nmcli را به همراه پارامتر های general hostname وارد کنید.
nmcli general hostname
2. برای تغییر هاست نیم با دستور nmtui از همین دستور همراه با هاست نیم جدید "your_new_hostname.domain.com" استفاده کنید.
nmcli general hostname your_new_hostname.domain.com
3. برای اطمینان از تغییر هاست نیم، یکبار دیگر هاست نیم جدید را با همین دستور بررسی کنید.
nmcli general hostname
روش چهارم: استفاده از دستور hostname برای تغییر موقت هاست نیم
ممکن است بخواهید برای تست سرور، هاست نیم را بطور موقت تنظیم کنید و سپس دوباره به هاست نیم قبلی بازگردید. برای این منظور دستور hostname میتواند تا زمانی که سرور روشن است و یا دستور غلو آن صادر نشده باشد، هاست نیم را تنها برای اجرای عملیات جاری، تغییر دهد. کار با این دستور بسیار ساده است. تنها کافی است این دستور را وارد کنید و سپس هاست نیم "your_new_hostname.domain.com" مورد نظر خود را وارد کنید.
hostname your_new_hostname.domain.com
نکات مهم
-
FQDN : هاست نیم باید به صورت FQDN (Fully Qualified Domain Name) وارد شود، یعنی شامل نام میزبان و دامنه باشد.
-
نیاز به راهاندازی مجدد سیستم : برای اعمال کامل تغییرات، ممکن است نیاز به ریبوت کردن سیستم یا راه اندازی مجدد برخی سرویسها باشد.
-
فایلهای پیکربندی : برخی از فایلهای پیکربندی مانند /etc/hosts ممکن است نیاز به ویرایش دستی داشته باشند تا هاست نیم جدید در آنها اعمال شود.
-
سرویسهای شبکه : پس از تغییر هاست نیم، ممکن است نیاز به پیکربندی مجدد سرویسهای شبکه مانند DNS و DHCP داشته باشید.
سخن پایانی
تغییر نام سرور یا همان هاست نیم در مواقع ضروری میتواند کاربردی باشد. از این رو آشنایی با دستوراتی که در این مقاله ذکر شد و دستورات اساسی شبکه، میتواند به روند تعمیر و بروزرسانی سرور در شبکه کمک زیادی کند. به طور خلاصه، تغییر هاست نیم به شما امکان میدهد دستگاه خود را بهتر شناسایی کنید، مدیریت شبکه خود را سادهتر کنید، با استانداردهای جدید سازگار شوید، مشکلات فنی را برطرف کنید و برندسازی بهتری داشته باشید.
