انتقال سایت یا سرور سایت، تکنیک انتقال داده از یک سرور به سرور دیگر است. انتقال سرور می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله مشکلات امنیتی، خرابی تجهیزات، قدیمی بودن سرورهای قبلی و عوامل دیگر انجام گیرد. همچنین ممکن است یک سری از داده‌ها نیاز به تغییر فرمت داشته باشند تا با سیستم جدید مطابقت یابند.
این فرآیند اغلب توسط تیمی از متخصصان انجام می‌شود که به طور خاص با سرورها کار می‌کنند، اگرچه برای افرادی که مهارت‌های کامپیوتری دارند نیز امکان انتقال داده‌های خود بین سرورها وجود دارد. در طول فرآیند انتقال، داده‌ها ممکن است به طور موقت غیرقابل دسترس شوند.
قبل از اینکه انتقال سرور انجام شود، یک برنامه کلی ترسیم می‌شود. معمولاً اولین قدم در این برنامه، تهیه نسخه پشتیبان از داده‌های سایت است. در صورت بروز مشکل در انتقال سرور، باید از داده‌های نسخه پشتیبان استفاده شده و می‌بایست برنامه‌هایی برای ایمن نگه داشتن داده‌ها در فرآیند انتقال انجام گیرد.
هنگامی که داده‌ها بین سرورهایی با سیستم مدیریت سرور یکسان منتقل می‌شوند، فرآیند انتقال معمولاً ساده است و نیازی به تغییر تنظیمات نیست. در مواردی که داده‌ها بین انواع مختلف سرورها جابجا می‌شود، لازم است که داده‌ها را مجدداً فرمت بندی نمود. در این مقاله ضرورت انتقال سرور و بایدها و نبایدهای آن مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
منظور از انتقال سایت چیست؟
انتقال سایت اصطلاحی است که برای توصیف فرآیند کپی کردن یا انتقال داده‌های مهم از یک سرور به سرور دیگر و همچنین پیکربندی سرور مورد نظر برای جایگزینی سرور اول استفاده می‌شود. انتقال سرور در زمینه میزبانی وب شامل مراحل راه‌اندازی سرور وب و نرم‌افزار پایگاه داده، کپی کردن داده‌های وب‌سایت‌ها، تنظیمات آن‌ها و تغییر DNS برای هدایت بازدیدکنندگان به سرور جدید صورت می‌گیرد.
چرا باید انتقال سایت انجام شود؟
انتقال سایت ممکن است به دلایل مختلفی صورت گیرد. برخی از این دلایل عبارت‌اند از:
- بهره‌مندی از مزایای فناوری جدید یا خدمات بهتر یا اطمینان از این که سیستم عامل (OS) و سخت‌افزار آن با فناوری فعلی سازگار است.
- افزایش انعطاف‌پذیری یا مقیاس‌پذیری وب‌سایت.
- صرفه‌جویی و ادغام هاستینگ و کاهش CapEx.
- جایگزینی زیرساخت‌های قدیمی در پایان چرخه عمر آن‌ها.
- توسعه و توزیع هاستینگ به منظور کاهش بار در یک نقطه و دسترسی بهتر.
انتقال سایت باید با نهایت دقت انجام شود. انتقال داده‌ها به یک سرور بهینه شده نیاز به برنامه‌ریزی و طرح قبلی دارد. انتقال موفق فرآیندی مهم است که در صورتی که طبق برنامه پیش رود، می‌تواند مزایای زیادی را برای سازمان ارائه دهد. در مقابل نیز در صورت عدم موفقیت، خسارت‌های مالی سنگینی را به سازمان وارد خواهد کرد.
برنامه‌ریزی برای انتقال سایت
علی‌رغم این واقعیت که انتقال سایت یک فرآیند بسیار رایج است، اما باتجربه‌ترین متخصصان فناوری اطلاعات نیز برای اجرای آن ممکن است با مشکل مواجه شوند. برای حل این مشکل، تدوین یک برنامه جامع و از پیش تعیین شده مفید خواهد بود. تهیه یک چک‌لیست در مورد پیش‌نیازها، مشکلات احتمالی و روش‌های حل مشکل یک راهکار مؤثر دیگر است. پهنای باند مصرفی در این برنامه باید به درستی بررسی گردد.
یک تصویر کامل و دقیق از زیرساخت موجود، شامل تمام داده‌ها، سخت‌افزار، نرم‌افزار و اجزای شبکه برای انتقال موفقیت‌آمیز داده‌ها ضروری است. همچنین برنامه‌ریزی سایر فاکتورها از جمله زمان‌بندی، ارتباط با کارکنان، و اقدامات فنی مانند به‌روزرسانی LAMP در صورت لزوم، همراه با کد و افزونه‌ها نیز می‌بایست در این برنامه لحاظ گردد.
5 گام ساده برای انتقال سایت
به طور خلاصه می‌توان 5 گام ساده را برای انتقال سایت به سرور دیگر، به صورت زیر برشمرد:
- آماده‌سازی سرور جدید
- ارزیابی صحت داده‌ها
- انتقال داده
- تست (QA/QC)
تغییر DNS و بالا آوردن سایت
همان‌طور که اشاره کردیم، یک انتقال سرور کامل و موفقیت‌آمیز از یک سری مراحل تشکیل شده است که می‌بایست به صورت متوالی انجام شوند. این مراحل را در ادامه بررسی می‌کنیم.
1. آماده‌سازی سرور جدید
به زبان ساده، انتقال سرور به منزله انتقال از خانه‌ای به خانه دیگر است. اگر می‌خواهید تمام اثاثیه خود را با خود ببرید، خانه جدید شما باید فضای کافی برای این کار داشته باشد. همه داده‌های مرتبط با وب‌سایت و اپلیکیشن‌ها می‌بایست طی فرآیند انتقال به درستی و در مکان مناسب در سرور جدید قرار گیرند.
در نتیجه، بسیار مهم است که سرور جدید ظرفیت کافی داشته باشد و برای هرگونه داده ورودی و اطلاعات دیجیتال آماده‌سازی شود. علاوه بر این، مطمئن شوید که سرویس‌ها و بسته‌هایی که سایت شما به آن‌ها وابسته است، در محیط جدید نصب شده و در دسترس هستند.
2. ارزیابی صحت داده‌ها
حصول اطمینان از صحت همه داده‌ها قبل از انتقال و نصب صحیح آن‌ها پس از انتقال از اهمیت حیاتی برخوردار است. از دست دادن حتی بخش کوچکی از داده‌های وب‌سایت در حین انتقال، مانند یک فایل CSS یا یک رشته اتصال، می‌تواند بر عملکرد کل سایت یا اپلیکیشن شما تأثیر منفی بگذارد.
بررسی همه داده‌ها و میزان سازگاری آن‌ها با سرور جدید، پیش از اقدام به انتقال سرور یک روش مفید است. برای مثال، افزونه‌ها و تم‌هایی که روی چندین صفحه تأثیر می‌گذارند، باید قبل و بعد از انتقال سرور بررسی شوند تا عملکرد صحیح آن‌ها تأیید گردد.
3. انتقال داده
هنگامی که سرور جدید آماده شد و همه داده‌ها از نظر صحت و سازگاری با سرور جدید بررسی گردید، در نهایت زمان آن رسیده است که یک کپی از داده‌ها تهیه کنید. انتقال داده معمولاً زمانبرترین مرحله در انتقال سرور است.
پهنای باند موجود بین سرور قدیمی و سرور جدید (یا بین سرویس‌دهنده هاست قدیمی و هاست جدید) اساساً به عنوان کانال انتقال عمل می‌کند. هرچه این پهنای باند بیشتر باشد، سرعت انتقال داده‌های وب‌سایت نیز بیشتر خواهد بود.
توصیه می‌کنیم پیش از انتقال داده‌های وب‌سایت، از کلیه اطلاعات آن یک بک‌آپ تهیه کنید. این فایل بک‌آپ باید به‌روز و در دسترس باشد تا در صورت لزوم از اطلاعات آن استفاده شود.
4. تست (QA/QC)
هنگامی که داده‌ها را به سرور جدید خود منتقل کردید، نوبت به مرحله تست می‌رسد. بررسی عملکرد و انتقال کامل داده‌ها ممکن است زمان‌بر و پردردسر باشد، اما صرف این زمان برای جلوگیری از اختلال داده‌ها روی سرور جدید ارزش زیادی دارد.
انجام تست‌های دقیق به منظور صحت سنجی عملکرد داده‌های وب‌سایت روی سرور جدید انجام می‌گیرد. در نهایت نیز می‌توان نتایج تست‌ها را از نظر کمی و کیفی مستند کرد تا در مراحل بعدی از آن‌ها استفاده نمود.
منظور از تست‌های QA و QC به ترتیب تضمین کیفیت و کنترل کیفیت است که مطابق با فاکتورهای تعیین شده برای ارزیابی داده‌ها در برنامه انتقال سرور توسط متخصصین IT صورت می‌گیرد. تست تگ‌ها، افزونه‌ها، تمپلیت‌ها، API ها و رابط‌های کاربری پس از انتقال روی سرور جدید در این مرحله انجام می‌شود.
5. تغییر DNS و بالا آوردن سایت
اکنون که همه داده‌ها، اپلیکیشن‌ها و صفحات وب را به سرور جدید منتقل کرده‌اید و تست‌های عملکرد و کیفیت را نیز انجام داده‌اید، وقت آن است که DNS خود را تغییر دهید تا ترافیک بازدید سایت از سرور قدیمی به سرور جدید منتقل شود.
تغییر DNS در واقع در اکثر موارد یک فرآیند نسبتاً ساده است. پیشنهاد می‌کنیم تغییر DNS در زمانی انجام گیرد که حجم ترافیک کمتری به وب‌سایت شما هدایت می‌شود.
ساعات نیمه‌شب در روزهای تعطیل پایان هفته بهترین زمان برای تغییر DNS است. پس از تغییر DNS آخرین مرحله بالا آوردن سایت است. در این مرحله می‌توانید وب‌سایت خود را از حالت دمو به حالت لایو تغییر دهید.
نکته: توصیه می‌کنیم برای جلوگیری از بروز مشکلات پیش‌بینی نشده تا مدت کوتاهی، مثلاً یک یا دو هفته سرور قبلی خود را همچنان فعال نگه دارید.
موارد زیر را در انتقال سایت انجام ندهید!
در هنگام انتقال سرور از موارد زیر اجتناب کنید:
از برنامه‌ریزی انتقال سرور درست قبل از تاریخ و یا دوره‌های حساس کسب‌وکارتان اجتناب کنید. تاریخ‌های مهمی نظیر جمعه سیاه برای کسب‌وکارهای حساس که از طریق وب‌سایت به ارائه محصول می‌پردازند، از اهمیت بالایی برخوردار هستند. پس ریسک انتقال سرور و مواجه شدن با
مشکلات احتمالی در حین انتقال را پیش از این زمان‌های حساس، به حداقل برسانید.
انتقال سرور را در زمان‌های شلوغ و دوره‌های کاری فشرده انجام ندهید. انتقال سرور معمولاً باید در ساعات غیرفعال یا زمان‌هایی انجام شوند که کسب‌وکار کمترین حجم کاری را دارد. این استراتژی امکان ایجاد اختلال را کمتر می‌کند و به تیم IT فرصت می‌دهد تا صرفاً بر روی فرآیند انتقال سرور تمرکز کنند.
تا پیش از تدوین برنامه جامع انتقال سرور و بررسی همه جوانب کار، اقدام به این کار نکنید. تصمیم‌گیری عجولانه و بدون برنامه‌ریزی می‌تواند مشکلات زیادی را به وجود آورده و کسب‌وکار شما را تا مدت‌ها مسکوت نگه دارد.
تا زمانی که اطلاعات تیم IT ناقص است، اقدام به انتقال سرور نکنید. اطلاعات کافی را در اختیار تیم IT قرار دهید. برنامه انتقال سرور به صورت جامع باید در اختیار این تیم قرار گیرد. همچنین مشخصات سرور جدید، سرور قدیمی، حجم داده‌ها، پهنای باند انتقال و سایر فاکتورها باید پیش از فرآیند انتقال سرور برای تیم IT مشخص باشند.
نقش سرویس‌دهنده در فرآیند انتقال سایت
اکثر سرویس‌دهنده‌های ISP می‌توانند تجربیات مفیدی را در زمینه انتقال سرور در اختیار شما قرار دهند. در مرحله برنامه‌ریزی و مستندسازی فرآیند، متخصصان باتجربه هاست و سرویس‌دهنده‌های ISP می‌توانند با مدیران IT در سازمان شما همکاری کنند تا اطلاعات و داده‌های وب‌سایت به درستی و به صورت کامل شناسایی شود. همچنین این افراد می‌توانند در تخمین زمان لازم برای انتقال سرور و تعیین زمان مناسب برای آن به شما کمک کنند.
سخن آخر
انتقال سرور شاید به ظاهر یک فرآیند ساده باشد اما اجرای آن کاری پیچیده است. مفاهیم کلی مطرح در یک فرآیند انتقال سرور موفق به این معنی است که هر کسی می‌تواند این کار را انجام دهد و جزئیات هر مرحله، لزوماً دشوار نیست.
با این حال، یکی از بهترین کارهایی که می‌توان برای اطمینان از انتقال موفقیت‌آمیز و کامل سرور انجام داد، کمک گرفتن از متخصصینی است که این فرآیند را می‌شناسند و می‌توانند در طول این سفر پرماجرا شما را همراهی کنند. هرچه برنامه‌ای که پیش از انتقال سرور تهیه می‌کنید، جامع‌تر بوده و زمان بیشتری برای جمع‌آوری اطلاعات آن صرف شده باشد، مسلماً فرآیند انتقال سرور آسان‌تر و کم دردسرتری خواهید داشت.
بروز مشکلات پیش‌بینی نشده در حین انتقال سرور اجتناب‌ناپذیر است، اما مدیریت این مشکلات و حل سریع آن‌ها یک استراتژی مؤثر است که تنها افراد باتجربه از عهده آن برمی‌آیند.
