همه ما اغلب زمانی که در حال جستجو در فضای اینترنت هستیم، در ابتدای آدرس وبسایتها با عبارت https مواجه شدهایم. تا به حال به این موضوع فکر کردهاید که این عبارت به چه معناست و چرا در آدرس وبسایتها دیده میشود؟ در واقع https یک پروتکل و کانال ارتباطی در فضای اینترنت است، اینطور که به نظر میرسد به گفته کارشناسان htpps نسبت به سایر پروتکلها همچون http، امنیت بالاتری دارد. اما پروتکل https دقیقاً چیست؟ عملکرد آن چگونه است؟ و چه تفاوتی با سایر پروتکلها دارد؟ در ادامه این مطلب قصد داریم به این پرسشها پاسخ دهیم.
معرفی پورت https
Https کوتاه شده عبارت Hypertext Transfer Protocol Secure به معنای " پروتکل امن انتقال ابرمتن " است. پورت https با استفاده از SSL و TLS، اتصالات را رمزگذاری کرده و از این طریق در هنگام دسترسی به وبسایتها یک لایه امنیتی اضافهتر ایجاد میکند. هر پورت https از طریق یک شماره منحصر به فرد، از سایر پورتهای https متمایز میشود. این پورت در زبان انگلیسی اینگونه extension of the HTTP communications protocol to support TLS encryption تعریف میشود.
پورت پیشفرض 443 https یا 8443 https برای اتصالاتی از پورت https که وظیفه محافظت از ارتباطات مرورگر وب را برعهده دارند، استفاده میشوند. به عنوان مثال، هنگامی که به وبسایتی با پورت https دسترسی پیدا میکنید، این وبسایت به منظور دریافت خدمات ویژه با استفاده از پورت شبکه 443 یا 8443 درخواستی را به سرور میزبان ارسال میکند.
پس از ارسال این درخواست، جهت ارسال سرویس درخواستی به وبسایت، سرور به پورت متصل میشود که در این مثال پورت مربوطه https رمزگذاری شده است. در نهایت نیز در نتیجه انجام این پروسه، افرادی که از سرورهای میزبانی وب استفاده میکنند میتوانند بدون هیچگونه نگرانی از امنیتی دادهها، دادههای مدنظر را از طریق اینترنت ارسال و دریافت کنند.
بررسی رایجترین پورتهای HTTPS
همانطور که در قسمت قبل نیز اشاره شد، پورتهای 443 و 8443 دو پورت پیش فرض و پروتکل HTTPS هستند که معمولاً توسط کاربران استفاده میشوند در ادامه به بررسی بیشتر این دو پورت میپردازیم.
معرفی پورت 443
پورت 443 جهت محافظت از اطلاعات مبادله شده میان سرور وبسایت و مرورگر، یک الگوریتم رمزگذاری ارائه میدهد. در واقع پورت 443 HTTPS، قبل از آنکه فرایند انتقال داده اتفاق بیفتد، بستههای ترافیک شبکه را ایمن میکند. این پورت از گواهی SSL یا TSL، برای رمزگذاری متن اصلی به یک الگوریتم استفاده کرده و سپس قبل از ارسال متن به سرور آن را به یک متن رمزی تبدیل میکند. انجام این مراحل از استراق سمع و رهگیری ناخواسته دادههای ارسال شده از طریق پروتکل جلوگیری میکند.
معرفی پورت 8443
پورت 8443، یک پورت جایگزین HTTPS است. در درجه اول، از این پورت به عنوان یک پروتکل اتصال HTTPS Client Authentication استفاده میشود. پورت HTTPS یک چفت کلید احراز هویت برای کاربر ایجاد میکند. این جفت کلید در مرورگر وب نگهداری شده و باعث ایجاد ترافیک رمزگذاری شده میشود. به این ترتیب، بهواسطه وجود این جفت کلید، قبل از ایجاد یک اتصال امن، سرور صحت کلید خصوصی را بررسی و تأیید میکند.
رمزگذاری دادهها در حین انتقال از طریق شبکه توسط پورت https
همانطور که در قسمت قبل هم اشاره شد، پورت https، جهت رمزگذاری و محافظت از دادهها از گواهیهای SSL و TLS استفاده میکند. از آنجاییکه هر دو گواهی SSL و TLS عملکرد یکسانی دارند، بسیاری از افراد این دو اصطلاح را بهجای یکدیگر بکار میبرند. اما باید توجه داشته باشیم که این دو با یکدیگر تفاوتهایی دارند. در واقع گواهی TLS نسبت به SSL نسخه به روز شده و امنتری است. به همین دلیل امروزه بسیاری از وبسایتهای HTTPS، پروتکل خود را از SSL به TLS ارتقا میدهند.
آیا پروتکل HTTPS 100 درصد امن است؟
عملاً در جهان امروز، فراهمسازی امنیت صد درصدی در فضای آنلاین و اینترنت غیرممکن است. در فضای اینترنت حتی ریسک هک شدن امنترین پلتفرمها نیز وجود دارد؛ بنابراین، پورت HTTPS نیز از این قاعده مستثنی نیست.
در واقع پروتکلهای قابل اعتماد مانند HTTPS سعی دارند تا با افزایش سطوح امنیتی خود، خطر هک شدن را تا حد ممکن کاهش دهند، اما این احتمال هیچگاه به صفر نرسیده است. متأسفانه با وجود اینکه HTTPS نسبت به سایر پروتکلهای مشابه امنیت بالاتری را ارائه میدهد، اما همچنان هکرهای خبره سایبری میتوانند به دادههایی که از طریق پورت 443 منتقل میشوند، دسترسی پیدا کنند.
تفاوت پورت https با پروتکل htpp در چیست؟
وبسایتهایی که از با هدف افزایش امنیت خود از گواهی SSL یا TLS استفاده کرده باشند، بر روی پورت HTTPS اجرا میشوند. در حالیکه سایر وبسایتهایی که از هیچ کدام از این دو گواهی استفاده نکرده باشند، بر روی پروتکل HTTP اجرا میشوند. در واقع پورت HTTPS با استفاده از این دو گواهی امنیتی، دادههای ارسال شده از طریق کانال را محدود و رمزگذاری میکند. به این ترتیب خواندن و دسترسی به این دادهها غیرممکن میشود.
اما در مقابل، در وبسایتهایی که از پروتکل HTTP استفاده شده، دادهها به صورت یک متن ساده (Plain txt) ارسال و دریافت میشوند. زمانی که قصد ارسال اطلاعات مهم و حساس مانند جزئیات کارت اعتباری، اطلاعات شخصی، اطلاعات ورود به سایت و سایر موارد اینچنینی را دارید، دقت کنید که وبسایت مدنظر برای رمزگذاری و افزایش امنیت دادههای ارسالی کاربران از پروتکل https استفاده کرده باشد. در مقابل ارسال اطلاعات شخصی در وبسایتهایی که از پروتکل http استفاده میکنند، ریسک سوءاستفاده از این دادهها برای مقاصد دیگر را بسیار بالا میبرد.
نحوه شناسایی وبسایتهایی که از پروتکل https استفاده میکنند
جهت ایجاد تمایز میان دو پروتکل https و htpp و شناسایی وبسایتهایی که از یکی از دو گواهی SSL یا TLS استفاده کردهاند، دو راه داریم:
- قبل از کلیک بر روی آدرس وبسایت، عبارت URL را بخوانید. اگر آدرس سایت با عبارت HTTPS شروع شده باشد، میتوانید با خیال راحت وارد سایت شوید.
- در صورت استفاده از پروتکل HTTPS، پس از ورود به سایت، قبل از نام دامنه وبسایت یک نماد قفل خواهید دید. با کلیک بر روی این قفل میتوانید جزئیات و اطاعات سایت را مشاهده کنید.
آیا لازم است پروتکل وبسایت خود را به HTTPS تغییر دهیم؟
اگر مالک یا مدیر یک وبسایت هستید، لازم است در اسرع وقت پروتکل HTTP را به HTTPS تغییر دهید. این کار نهتنها امنیت دادههای کاربران وبسایت شما را افزایش میدهد، بلکه در همان ابتدا سبب جلب اعتماد کاربران و بازدیدکنندگان سایت خواهد شد. احتمالاً اکثر کاربران از نظر فنی نسبت به تفاوت دو پورت HTTP و HTTPS آگاهی ندارند، اما وجود نماد قفل در ابتدای آدرس دامنه وبسایت میتواند باعث آرامش خاطر آنها شود. از آنجاییکه در فضای آنلاین هیچ چیز مهمتر حفظ امنیت اطلاعات نیست، این کار میتواند بسیار مؤثر و مفید باشد.
مزایای پروتکل HTTPS چیست؟
-
افزایش امنیت دادهها
پروتکل HTTPS با استفاده از گواهی SSL یا TLS از دادههای کاربران و دادههای وبسایت محافظت میکند. HTTPS با ایجاد و فراهمسازی یک کانال به شدت رمزگذاری شده میتواند به طور ایمن درخواستها را از طریق شبکه ارسال و دریافت کند.
-
بهبود رتبه گوگل
استفاده از پروتکل HTTPS، تأثیر بسزایی در سئو وبسایت دارد. بر اساس اعلام رسمی گوگل، استفاده از پروتکل HTTPS باعث بهبود رتبه سایت در SERP (صفحه نتایج موتور جستجو) میشود. در حال حاضر، بیش از 94 درصد از وبسایتهای موجود، از HTTPS استفاده میکنند. در نتیجه سایر وبسایتهایی که از پروتکلهای ناامن استفاده کرده باشند، تقریباً برای رقابت در رتبهبندی گوگل هیچ شانسی نخواهند داشت.
-
انجام تراکنشهای آنلاین
اجرا و راهاندازی یک وبسایت eCommerce (تجارت الکترونیک) بدون گواهی SSL یا TLS غیرممکن است. بر اساس PCI DSS (Payment Card Industry Data Security Standard) تمام وبسایتهایی که قصد استفاده از خدمات پرداخت آنلاین را داشته باشند، باید بر روی پروتکل HTTPS اجرا شوند.
-
افزایش میزان اعتماد به سایت
استفاده از پورت HTTPS، اعتماد مشتریان و نرخ تبدیل را بهبود میبخشد. وجود عبارت HTTPS در دامنه وبسایت، به بازدیدکنندگان این اطمینان را میدهد که اطلاعات حساس آنها امنیت دارد. این امر نیز احتمال بازدید مجدد از سایت را افزایش میدهد.
مقایسه HTTPS با SSL و TLS
HTTPS، SSL و TLS هر سه مربوط به تکنیکهای امنیت سایبری بوده و با هدف محافظت از دادهها ایجاد شدهاند. به این ترتیب دادهها در حین انتقال، در برابر حملات انسانی ایمن خواهند شد. اما این سه پروتکل چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
SSL
یک پروتکل امن مبتنی بر فناوری رمزگذاری است که برای نخستین بار در سال 1995 توسعه یافت. نسخه بعدی آن نیز در سال 2015 منتشر شد. این پروتکل با هدف محافظت از اطلاعات در فضای اینترنت توسعهیافته است. با استفاده از پروتکل SSL، میتوان نسبت به یکپارچگی دادهها و حفظ حریم خصوصی اطلاعات در حال انتقال، اطمینان حاصل کرد.
TLS
یک پروتکل امنیتی مبتنی بر فناوری رمزگذاری است که با هدف تأمین امنیت طراحی شده است. این پروتکل به عنوان یک نسخه بهبودیافته از SSL، از تکنیکهای رمزگذاری پیشرفتهتر استفاده کرده و امنیت بالاتری را ارائه میدهد. در نتیجه هر دوی این دو پروتکل برای ایمنسازی شبکه استفاده میشوند.
HTTPS
به طور کلی یک پروتکل ارتباطی است که برای اتصال به سرورهای وب اینترنت استفاده میشود. پروتکل HTTP با استفاده از SSL یا TLS، رمزگذاری شده و به پروتکل HTTPS تبدیل میشود. در واقع لایه رمزگذاری اضافه شده به پروتکل HTTP، با افزودن یک لایه حفاظتی بیشتر، سبب ایجاد یک اتصال امن خواهد شد.
آموزش نحوه فعالسازی پورت 443 و 8443
در صورتیکه مایل به فعالسازی پورت 443 یا 8443 هستید، تنها کافیست چند مرحله ساده را طی کنید. در ادامه مراحل فعالسازی پورت در سیستم عامل ویندوز آورده شده است.
- ابتدا وارد بخش Control Panel شوید.
- پس از باز شدن پنجره کنترل پنل ویندوز، در کنار صفحه بر روی منوی System and Security رفته و سپس گزینه Windows Defender Firewall. را انتخاب کنید.
- پس از انتخاب این گزینه، به صفحه جدیدی هدایت میشوید. در این صفحه گزینه Advanced settings را از کنار صفحه انتخاب کنید.
- در این مرحله، پنجره Windows Defender Firewall with Advanced Security باز میشود. در سمت راست این صفحه گزینه Inbound Rules را انتخاب کرده و سپس بر روی عبارت New Rule کلیک کنید.
- پس از ورود به صفحه زیر، گزینه PORT را انتخاب کرده و سپس بر روی عبارت Next کلیک کنید.
- در صفحه جدید، در اولین قسمت، عبارت TCP را انتخاب کنید. سپس بخش دوم همین صفحه را همانند تصویر زیر بر روی گزینه "Specific local ports" قرار دهید. در آخر نیز پورت مدنظر را در باکس موجود در صفحه تایپ کنید. پس از تکمیل تمام گزینهها، با کلیک بر روی گزینه Next به مرحله بعد بروید.
- در این مرحله به صفحهای مشابه تصویر زیر هدایت میشوید. در این صفحه گزینه "Allow the connection" را انتخاب کنید. سپس جهت عبور از این مرحله بر روی گزینه Next کلیک کنید.
- در این مرحله لازم است تمام گزینههای موجود را مانند تصویر زیر، انتخاب کرده و با انتخاب گزینه Next به مرحله آخر بروید.
- در مرحله آخر میتوانید در باکسهای موجود در این صفحه زیر، نامی انتخاب کرده یا در صورت تمایل توضیحی را اضافه کنید. در غیر این صورت با انتخاب گزینه "Finish" مراحل فعالسازی پورت را تکمیل کنید.