ویندوز سرور (Windows Server )سیستم عاملی است که توسط شرکت مایکروسافت برای استفاده در سطح سرورها و شبکههای بزرگ توسعه داده شده است. این سیستم عامل بر پایه ویندوز معمولی (که بر روی کامپیوترهای شخصی استفاده میشود) ساخته شده است؛ اما قابلیتها و امکانات بیشتری برای مدیریت و بهرهبرداری از سرورها و منابع شبکه را فراهم میکند. این نوع ویندوز به عنوان یک سیستم عامل سرور، قابلیتهایی مانند مدیریت کاربران و دسترسیها، مدیریت منابع شبکه، ایجاد و مدیریت خدمات شبکه (مانند سرویسهای فایل، پرینت و دامنه)، ایجاد سرورهای وب، مجازیسازی و مدیریت ماشینهای مجازی، بکاپگیری و بازیابی، امنیت و حفاظت از دادهها، انتقال دادهها و مدیریت رویدادها و غیره را فراهم میکند. در ادامه این مقاله شما را با این نوع سیستم عامل بیشتر آشنا می کنیم.
معرفی ویندوز سرور
ویندوز سرور یا Windows Server سیستم عاملی است که توسط شرکت مایکروسافت توسعه و عرضه میشود. این سیستم عامل برای استفاده در محیطهای سرور و شبکه طراحی شده است و قابلیتها و امکانات ویژهای برای مدیریت وبسایتها، برنامههای کاربردی و خدمات شبکه فراهم میکند. این سیستم عامل امکانات قدرتمندی برای مدیریت شبکهها و دسترسی به منابع مشترک را فراهم میکند. با استفاده از قابلیتهایی مانند Active Directory، مدیران میتوانند کاربران، گروهها و سیاستهای امنیتی را مرتبط با سرورها و کلاینتها مدیریت کنند. همچنین این ویندوز به شما اجازه میدهد خدمات ابری را بر روی سرورهای خود ایجاد کنید. از جمله خدمات ابری موجود در ویندوز سرور میتوان به Hyper-V (سیستم مجازیسازی)، Azure Integration و خدمات ذخیرهسازی ابری اشاره کرد.
ویندوز سرور چیست و چه تفاوتی با ویندوز دارد؟
قابلیت ها و ویژگی های ویندوز سرور چیست؟
ویندوز سرور دارای قابلیتها و ویژگیهای متنوعی است که آن را به یک سیستم عامل قدرتمند برای محیطهای سرور و شبکه تبدیل میکند. در زیر برخی از قابلیتها و ویژگیهای کلیدی آن را بررسی میکنیم:
مدیریت شبکه
ویندوز سرور ابزارها و قابلیتهای قوی برای مدیریت شبکهها را فراهم میکند. با استفاده از Active Directory، میتوانید کاربران، گروهها، سیاستهای امنیتی و منابع شبکه را به طور مرکزی مدیریت کنید. همچنین، قابلیتهای دیگری مانند DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol)، DNS (Domain Name System) و WINS (Windows Internet Naming Service) نیز در اختیار شما قرار میگیرد.
خدمات ابری
Windows Server دارای قابلیتهای ابری قدرتمندی است که به شما اجازه میدهد خدمات ابری را میزبانی کنید. با استفاده از Hyper-V، میتوانید سرورهای مجازی را ایجاد و مدیریت کنید. همچنین این سیستم عامل امکان اتصال و تعامل با سرویسهای ابری مایکروسافت مانند Azure را نیز دارد.
وب سرور
این ویندوز شامل نسخههای مختلفی از IIS (Internet Information Services) است که یک وب سرور قدرتمند را فراهم میکند. با استفاده از IIS، میتوانید وبسایتها، برنامههای وب و خدمات وب را میزبانی کنید. IIS از زبانها و فناوریهای مختلفی مانند ASP.NET، PHP و Node.js پشتیبانی میکند.
وب سرور (web Server) چیست و چه کاربردی دارد؟
پشتیبانی از برنامههای کاربردی
این سیستم عامل قابلیت پشتیبانی از برنامهها و خدمات کاربردی متنوعی را داراست. این شامل پایگاه دادههای رابطهای با استفاده از SQL Server، خدمات اشتراک و همکاری سازمانی با استفاده از SharePoint Server، ایجاد و مدیریت برنامههای کاربردی با استفاده از .NET Framework و ایجاد خدمات وب با استفاده از Windows Communication Foundation (WCF) است.
امنیت
Windows Serverامکانات قوی امنیتی را فراهم میکند. این شامل ویژگیهایی مانند احراز هویت کاربران، کنترل دسترسی، رمزنگاری دادهها، جلوگیری از حملات و آسیبپذیریها، فایروال و نظارت بر رویدادها میشود. همچنین قابلیتهای امنیتی اضافی مانند BitLocker برای رمزگذاری درایوها و Credential Guard برای محافظت از اطلاعات کاربران را نیز دارد.
مدیریت راه دور
این ویندوز امکانات قدرتمندی برای مدیریت راه دور را فراهم میکند. با استفاده از ابزارها و قابلیتهایی مانند PowerShell Remoting، Remote Desktop Services و Server Manager، میتوانید سرورها و شبکه را به طور مرکزی و از راه دور مدیریت کنید.
آموزش Remote Desktop برای اتصال به کامپیوتر دیگر
قابلیت های ذخیره سازی
این سیستم عامل ابزارها و قابلیتهایی برای مدیریت و ذخیره سازی دادهها ارائه میدهد. این شامل قابلیتهایی مانند استفاده از Storage Spaces برای تشکیل پایگاههای دادههای بزرگ و انعطافپذیر، دسترسی به شبکههای ذخیره سازی از طریق نمایشگر مجازی ((Virtual Disk و امکانات مدیریت بازیابی (Backup و بازگردانی (Restore )است. این فقط چند نمونه از قابلیتها و ویژگیهای این ویندوز است. ویندوز سرور در نسخههای مختلف، از جمله Windows Server 2012، Windows Server 2016 و Windows Server 2019 ارائه شده است و هر نسخه دارای ویژگیها و قابلیتهای خاص خود است.
کاربرد Windows Serve چیست؟
این سیستم عامل برای استفاده در محیطهای سرور و شبکه طراحی شده است و قابلیتها و ویژگیهای خاصی دارد که آن را برای کاربردهای زیادی مناسب میسازد. برخی از کاربردهای آن عبارتند از:
مدیریت شبکه
ویندوز سرور قابلیتهای قدرتمندی برای مدیریت شبکهها ارائه میدهد. با استفاده از Active Directory، میتوانید کاربران، گروهها، سیاستهای امنیتی و منابع شبکه را به طور مرکزی مدیریت کنید. این شامل تعریف و مدیریت حسابهای کاربری، کنترل دسترسی به منابع شبکه، تشکیل گروهها و سازماندهی کاربران و ایجاد سیاستهای امنیتی مشترک است.
میزبانی وب سایتها و برنامههای وب
با استفاده از این ویندوز میتوانید وب سایتها، برنامههای وب و خدمات وب را میزبانی کنید. نسخههای مختلفی از IIS (Internet Information Services) در ویندوز سرور وجود دارد که به شما امکان میدهد وب سایتها و برنامههای وب را به طور امن و قابل اطمینان اجرا کنید.
میزبانی برنامههای کاربردی
این سیستم عامل قابلیت پشتیبانی از برنامهها و خدمات کاربردی مختلف را داراست. میتوانید برنامهها و خدماتی مانند پایگاه دادههای رابطهای با استفاده از SQL Server، خدمات اشتراک و همکاری سازمانی با استفاده از SharePoint Server و برنامههای کاربردی با استفاده از .NET Framework بر روی اجرا کنید.
مدیریت راه دور
Windows Server قابلیتهای قدرتمندی برای مدیریت راه دور ارائه میدهد. مدیران میتوانند از راه دور سرورها و شبکه را مدیریت کنند و تنظیمات، پیکربندیها و مشکلات را برطرف کنند. این قابلیتها شامل اتصال ایمن، دسترسی از راه دور به واسط کاربری سرور، مدیریت از طریق PowerShell Remoting و Remote Desktop Services است.
حفاظت و امنیت
Windows Server ابزارها و قابلیتهای امنیتی قدرتمندی را در اختیار مدیران سیستم قرار میدهد. میتوانید از سیستمهای تشخیص تهدید، رمزنگاری دادهها، فایروال، سیاستهای امنیتی و نظارت بر رویدادها استفاده کنید تا امنیت شبکه و سرورها را تضمین کنید.
مدیریت هویت و دسترسی
با استفاده از Active Directory که در این ویندوز موجود است، میتوانید هویت کاربران را مدیریت کنید. این شامل تعریف و مدیریت حسابهای کاربری، سطوح دسترسی و سیاستهای امنیتی مشترک برای کاربران شبکه است.
مجازیسازی
ویندوز سرور ابزارها و قابلیتهای مجازیسازی را ارائه میدهد که به شما امکان میدهد سرورها و منابع را مجازیسازی کنید. این کار به شما اجازه میدهد بیشترین استفاده را از سختافزارها کنید، سرورها را بهبود و هزینههای عملیاتی را کاهش دهید.
مجازی سازی چیست؟ آشنایی با انواع Virtualization
نسخه های متفاوت و انواع ویندوز سرور
ویندوز سرور نسخهها و انواع مختلفی دارد که برای نیازهای مختلف سازمانها و شرکتها طراحی شدهاند. در زیر، برخی از نسخههای رایج آن را بررسی میکنیم.
Windows Server 2022
این نسخه جدیدترین نسخه از این سیستم عامل است که در سال 2021 عرضه شده است. این نسخه دارای بهبودهای عمدهای در زمینه عملکرد، امنیت، مدیریت و مجازیسازی است. همچنین امکاناتی مانند کنتینرهای Windows و پشتیبانی از Azure Arc نیز در این نسخه وجود دارد.
Windows Server 2019
این نسخه قبلیتر از ویندوز سرور است که در سال 2018 عرضه شده است. این نسخه دارای ویژگیهایی مانند پشتیبانی از کامل IPv6، افزایش امنیت با Secure Boot و Windows Defender، بهبودهای در کنترلرهای دامنه Active Directory و افزایش قابلیت مقیاسپذیری در محیطهای مجازیسازی Hyper-V است.
Windows Server 2016
این نسخه در سال 2016 منتشر شد و ویژگیهایی مانند کنتینرهای Windows Server، مدیریت محیطهای مجازیسازی با Hyper-V و تقویت امنیت با Shielded Virtual Machines را ارائه میدهد.
Windows Server 2012 R2
این نسخه در سال 2013 به بازار عرضه شد و شامل بهبودهایی در زمینه مدیریت محیطهای مجازیسازی با Hyper-V، افزایش امنیت با Dynamic Access Control و امکانات مدیریت فایل و پرینت است.
Windows Server 2008 R2
این نسخه در سال 2009 منتشر شد و ویژگیهایی مانند افزایش عملکرد با استفاده از Windows PowerShell 2.0، امکانات مدیریتی Active Directory با Active Directory Administrative Center و امکانات امنیتی با BitLocker و DirectAccess را ارائه میدهد. همچنین علاوه بر نسخههای فوق این ویندوز نسخههای دیگری مانند Windows Server 2003، Windows Server 2008 و Windows Server 2012 را نیز شامل میشود. هر کدام از این نسخهها ویژگیها و قابلیتهای خاص خود را دارند و بر اساس نیازهای سازمانی و محیطهای مورد استفاده انتخاب میشوند.
مزایای استفاده از ویندوز سرور چیست؟
استفاده از این سیستم عامل برای سازمانها و شرکتها مزایای متعددی به همراه دارد. در زیر برخی از این مزایا را بررسی میکنیم:
مدیریت مرکزی
این ویندوز به شما امکان میدهد تا تمامی منابع ویندوزی در شبکهی سازمانی را مدیریت کنید. با استفاده از ابزارهای مدیریتی مانند Active Directory، میتوانید کاربران، دسترسیها، سیاستها، گروهها و منابع دیگر را به صورت مرکزی کنترل کنید.
امنیت بالا
این سیستم عامل دارای ویژگیها و ابزارهای امنیتی قوی است که به شما امکان میدهد سطح امنیت سرورها و شبکههای سازمانی را افزایش دهید. از جمله این ویژگیها میتوان به Windows Defender، بستهبندی BitLocker، فایروال Windows و قابلیتهای امنیتی مربوط به Active Directory اشاره کرد.
مجازیسازی
این سیستم عامل قابلیتهای قوی در زمینه مجازیسازی را فراهم میکند. با استفاده از Hyper-V، میتوانید سرورها و برنامهها را در قالب ماشینهای مجازی اجرا کنید و استفاده بهینه از منابع سختافزاری را به دست آورید.
خدمات فایل و پرینت
این سیستم عامل امکانات قدرتمندی در زمینه خدمات فایل و پرینت ارائه میدهد. شما میتوانید فضای ذخیرهسازی مرکزی را ایجاد کنید و به کاربران اجازه دسترسی به فایلها و پوشهها را بدهید. همچنین، میتوانید پرینترها را مدیریت کنید و به کاربران امکان چاپ از راه دور را بدهید.
پشتیبانی از برنامهها و خدمات
Windows Server از برنامهها و خدمات متنوعی پشتیبانی میکند. از جمله این خدمات میتوان به SQL Server، Exchange Server، SharePoint Server و Active Directory اشاره کرد که به شما امکان میدهد برنامههای کاربردی و خدمات مورد نیاز خود را بر روی سرورهای ویندوزی اجرا کنید.
سهولت استفاده و آشنایی
برای کاربرانی که با سیستمعامل ویندوز آشنایی دارند، استفاده از این سیستم عامل بسیار آسان است. رابط کاربری و ابزارهای مشابه به ویندوز کلاینتی آن باعث میشود کاربران به سرعت با محیط آشنا شوند و بدون مشکل از آن استفاده کنند.
تفاوت ویندوز با ویندوز سرور چیست؟
Windows و Server Windows دو نسخه مختلف سیستم عامل مایکروسافت هستند که برای استفاده در محیطهای مختلف طراحی شدهاند. ویندوز سرور برای محیطهای شبکه و سرورها طراحی شده است و قابلیتها و امکانات مخصوص خود را دارد. در حالی که ویندوز عمومی برای استفاده روزمره در کامپیوترهای شخصی و دسکتاپ ها ست و به صورت عمومی در دسترس است. به طور کلی تفاوتهای اصلی بین این دو عبارتند از:
هدف استفاده
Windows Server برای استفاده در سرورها و محیطهای شبکه طراحی شده است. این شامل کاربردهایی مانند مدیریت شبکه، اشتراک گذاری فایل، میزبانی وب و اجرای برنامههای سروری است. در مقابل، ویندوز به عنوان یک سیستم عامل کاربردی عمومی برای کامپیوترهای شخصی و دسکتاپها طراحی شده است.
پشتیبانی از سختافزار
ویندوز سرور قابلیت پشتیبانی از سرورها و سختافزارهای مربوط به آنها از جمله پردازندههای چندگانه، حافظه بالا و ذخیرهسازی شبکه را دارد. در مقابل، ویندوز به طور عمده بر روی سختافزارهای شخصی و دسکتاپ قرار میگیرد.
محدودیتهای لایسنس
معمولاً استفاده از ویندوز سرورنسبت به ویندوز هزینه برتر دارد. لایسنسهای ویندوز سرورها بر مبنای تعداد کاربران همزمان یا دستگاههای متصل شده محاسبه میشود. در مقابل برخی نسخههای ویندوز به طور دستهای با هزینه یک باره برای استفاده شخصی یا تجاری در دسترس هستند.
امکانات و قابلیتهای مخصوص
ویندوز سرور قابلیتها و امکاناتی را برای مدیریت شبکه، امنیت، مجازیسازی و سرویسهای سروری فراهم میکند که در ویندوز عمومی به صورت پیشفرض موجود نیستند. به عنوان مثال، ویندوز سرور شامل قابلیتهایی مانند مجازیسازی Hyper-V، Active Directory، اشتراک گذاری فایل و چاپگر، سرویسهای وب ایزابل و غیره است.
حداقل سیستم موردنیاز برای نصب ویندوز سرور
حداقل سیستم مورد نیاز برای نصب Windows Server بسته به نسخه مورد نظر شما ممکن است متفاوت باشد. در ادامه حداقل سیستم مورد نیاز برای نسخه 2019 را ذکر میکنیم.
پردازنده مورد نیاز:
- پردازنده 64 بیتی با سرعت 1.4 گیگاهرتز یا بیشتر (2 گیگاهرتز یا بیشتر توصیه میشود)
- پشتیبانی از دستورالعملات پردازشی نظیر SSE2
حافظه موردنیاز:
- حداقل 2 گیگابایت رم (4 گیگابایت یا بیشتر توصیه میشود)
فضای دیسک موردنیاز:
- حداقل 32 گیگابایت فضای دیسک برای نصب سیستم عامل (پس از نصب، فضای دیسک بیشتری برای نصب برنامهها و دادهها مورد نیاز است)
کارت گرافیک موردنیاز:
- پشتیبانی از رزولوشن 800x600 یا بالاتر
- کارت گرافیک با پشتیبانی از DirectX 9 یا بالاتر با درایورهای WDDM
سایر موارد مورد نیاز:
- دسترسی به اینترنت (برای بروزرسانیها و دانلود درایورها و برنامههای لازم)
- درایو نوری (CD/DVD یا پورت USB )برای نصب از روی رسانه نصب (در صورتی که نصب از طریق شبکه صورت میگیرد، این مورد لازم نیست)
این فقط موارد منابع حداقلی هستند و برای استفاده بهینهتر و در نظر گرفتن نیازهای خاصتر ممکن است نیازمندیهای بیشتری داشته باشید. همچنین برای هر نسخه این سیستم عامل ممکن است نسخههای مختلفی داشته باشد که دارای نیازمندیها و محدودیتهای متفاوتی باشند. بنابراین قبل از نصب، بهتر است مستندات رسمی ویندوز سرور مورد نظر خود را مورد مطالعه قرار دهید و نیازمندیهای دقیق را بررسی کنید.
راهنمای انتخاب و خرید Windows Server
برای انتخاب و خرید ویندوز سرور میتوانید مراحل زیر را دنبال کنید:
شناخت نیازها
ابتدا باید نیازهای سازمانی یا شبکهی خود را شناسایی کنید. بررسی کنید که ویندوز سرور را برای چه منظوری استفاده میکنید و چه ویژگیها و قابلیتهایی برای شما ضروری هستند. برخی از نیازهای معمول شامل مدیریت کاربران، خدمات فایل و پرینت، سرویسهای وب، مجازیسازی و امنیت اطلاعات میباشد.
بررسی نسخههای مختلف
مایکروسافت نسخههای مختلفی از این سیستم عامل را ارائه میدهد. بررسی کنید که هر نسخه چه قابلیتها و ویژگیهایی دارد و کدام یک بهترین نیازهای شما را برآورده میکند. نسخههای رایج شامل Windows Server 2019، Windows Server 2016 و Windows Server 2012 میباشند.
بررسی محدودیتها و مجوزها
هر نسخه از این ویندوز ممکن است محدودیتها و مجوزهایی داشته باشد. بررسی کنید که آیا نسخه انتخابی شما مجوزهای لازم را برای تعداد کاربران، سرورها و خدمات مورد نظرتان فراهم میکند.
مطالعه مستندات
قبل از خرید، مطالعه مستندات رسمی ویندوز سرور کمک میکند تا با جزئیات بیشتری در مورد ویژگیها، نصب و پیکربندی، مدیریت و سایر جنبههای سیستم عامل آشنا شوید.
انتخاب روش خرید
میتوانید ویندوز سرور را از طریق مایکروسافت یا از طریق نمایندگان و فروشندگان مجاز خریداری کنید. در نظر داشته باشید که لازم است مجوزهای قانونی و معتبر را خریداری کنید.
نصب
پس از خرید سیستم عامل میتوانید آن را روی سرورها یا سیستمهای مجازی نصب کنید. راهنمای نصب و پیکربندی مربوطه را دنبال کنید تا فرآیند نصب به درستی انجام شود.
آیا ویندوز سرور یک سیستمعامل است؟
بله، Windows Server یک سیستم عامل است. مایکروسافت این ویندوز را به عنوان یک سیستم عامل برای سرورها و محیطهای شبکهای طراحی و توسعه داده است. این سیستم عامل برای ارائه خدمات شبکه، مدیریت منابع، مجازیسازی، ذخیرهسازی، امنیت و سایر وظایف مربوط به محیطهای سرور استفاده میشود. این ویندوز نسخههای مختلفی دارد که هر کدام برای نیازهای مختلف سرور مناسب هستند.
چه ویژگیهایی در ویندوز سرور برای امنیت وجود دارد؟
این سیستم عامل دارای امکانات و ویژگیهای متعددی برای افزایش امنیت سیستمهای سرور است. برخی از ویژگیهای امنیتی کلیدی آن عبارتند از:
Active Directory (AD)
اکتیو دایرکتوری این سیستم عامل به عنوان یک سرویس نامگذاری و دسترسی مشترک، امکان مدیریت و کنترل دسترسی کاربران و گروهها را فراهم میکند. این ویژگی برای ایجاد سیاستها و مدیریت امنیت در سطح شبکه بسیار حائز اهمیت است.
Firewall
این سیستم عامل دارای قابلیت فایروال یا دیوار آتش است که به شما اجازه میدهد ترافیک شبکه را کنترل کنید و دسترسی به سرویسها و پورتهای مشخص را محدود کنید. این مکانیزم میتواند از حملات شبکهای مانند حملات DDoS و نفوذهای ناخواسته جلوگیری کند.
فایروال چیست؟ معرفی و مقایسه انواع Firewall
BitLocker
این ویژگی برای رمزنگاری درایوها و پارتیشنها در این سیستم عامل استفاده میشود. با استفاده از BitLocker، میتوانید اطلاعات حساس را در حالت استراحت یا هنگام انتقال فیزیکی محافظت کنید.
Windows Defender
این سیستم عامل دارای نرمافزار ضد ویروس Windows Defender است که به صورت پیشفرض در سیستم عامل فعال است. این برنامه قادر است در برابر بدافزارها، ویروسها و تهدیدات امنیتی دیگر محافظت کند.
مکانیزمهای مدیریت دسترسی
ویندوز سرور ابزارها و مکانیزمهای مختلفی را برای مدیریت دسترسیها و کنترل حقوق دسترسی به فایلها، پوشهها و سرویسها فراهم میکند. این امکانات شامل Access Control Lists (ACLs)، Group Policies و دسترسیهای مبتنی بر نقش (Role-Based Access Control )میشوند.
Remote Desktop Services
این سیستم عامل امکان اجرای برنامهها در دسکتاپ را از راه دور برای کاربران فراهم میکند. با استفاده از امکانات Remote Desktop Services و اتصال امن، میتوان دسترسی را محدود کرده و امنیت را تضمین کرد. همچنین این سیستم عامل دارای سایر ویژگیها و ابزارهای امنیتی مانند Network Access Protection (NAP)، SecureSocket Layer (SSL)، Windows Update، Auditing و Advanced Threat Analytics میباشد. این ویژگیها و ابزارها به شما کمک میکنند تا امنیت سیستمهای سرور خود را بهبود دهید و در برابر تهدیدات امنیتی مختلف محافظت کنید.
خلاصه
به طور کلی، ویندوز سرور یک سیستم عامل قدرتمند و گسترده است که برای مدیریت سرورها، شبکهها و برنامههای کاربردی در محیطهای کسب و کار استفاده میشود. با امکانات مدیریت شبکه، خدمات ابری، وبسرور، پشتیبانی از برنامههای کاربردی و امنیت قوی یک گزینه محبوب برای سازمانها و مدیران سیستم است.