وبینار چیست؟

با همه‌گیری ویروس کرونا در سطح جهان که باعث شده است اجباراً افراد از داخل منزل به کارهای خود برسند، برگزاری وبینار در سرتاسر دنیا از محبوبیت بیشتری برخوردار شده است.

در دهه گذشته، وبینارها به یکی از اصول اساسی در آموزش دانش‌آموزان، آموزش مشتری‌ها، ایجاد الگوهای کسب‌وکار و جذب مخاطبان به‌صورت آنلاین تبدیل شده است.

اگر واژه وبینار برای شما غریب است، احتمالاً سؤالاتی دراین‌باره در ذهن شما شکل می‌گیرد:

• وبینار چیست؟
• عملکرد وبینار چگونه است؟
• چرا وبینار تا این حد کارآمد است؟
• انواع مختلف وبینار کدام است؟
• چگونه می‌توان یک وبینار را ایجاد و میزبانی کرد؟

در این مقاله، پاسخ این سؤالات بیان خواهد شد و نمونه‌هایی از وبینار نیز ذکر می‌گردد.

وبینار چیست؟

وبینار (یا همان سمینار مجازی) «یک ارائه آموزشی به‌صورت آنلاین است که طی آن بینندگان و یا شرکت‌کننده‌ها می‌توانند سؤالات و نظرات خود را بیان کنند».

شاید این سؤال برای شما نیز پیش آمده باشد که حالا خود سمینار چیست؟ باید گفت که سمینار درواقع جلسه‌ای برای ارائه و تبادل‌نظر درباره یک موضوع خاص است. وبینارها در حقیقت، رویدادهایی شامل ارائه‌های ویدئویی، کارگاه‌ها، سمینارها، جلسات یا سخنرانی آموزشی در کلاس است که با استفاده از نرم‌افزارهای وبینار و به‌صورت آنلاین توسط شخصی ارائه و میزبانی می‌گردد. آنچه وبینارها را تا این حد کارآمد ساخته است، وجود ارتباط دوطرفه بین شرکت‌کنندگان و مجریان به‌صورت لحظه‌ای و تبادل‌نظر با یکدیگر است.

مقایسه وبینار و پخش اینترنتی

وبینار با پخش اینترنتی متفاوت است. پخش اینترنتی یا همان webcast، جلسات از پیش ضبط‌شده‌ای است که به‌صورت آنلاین در محیط‌هایی مانند تلویزیون و یا سایت یوتیوب نمایش داده می‌شود. درحالی‌که وبینارها جلسات زنده و آنلاین هستند. به‌عنوان‌مثال، پیشرفت در حوزه وبینار به صاحبان کسب‌وکارها می‌آموزد که چگونه از بازاریابی محتوا برای پیشبرد و رشد کسب‌وکار خود بدون صرف هزینه‌های هنگفت، بهره بگیرند.

اگر با وبینار آشنایی کافی ندارید، یک‌راه عالی برای آشنایی بیشتر با این مفهوم، این است که در وبینارهای برگزار شده توسط دیگران شرکت کرده و یادداشت‌برداری کنید. میزبانی وبینارها، مزایای خاصی دارد اما پیش از آنکه به این موضوع بپردازیم، مهم است بدانیم عملکرد وبینارها چگونه است.

عملکرد وبینار چگونه است؟

وبینارها فرصتی را به ارائه‌کنندگان می‌دهد تا اسناد و مدارک خود را شامل یادداشت‌ها، فایل‌های صوتی و فیلم‌ها را در اختیار حاضرین وبینار قرار دهند. وبینارها کاربردهای متعددی دارند، اما مهم‌ترین کاربرد آن‌ها، آموزش و جذب مخاطب است. مخاطبان شما می‌توانند از مشتریان جدید یا مشتریان فعلی، همکاران صنعتی، علمی و حتی دانش‌آموزان کلاس انتخاب شوند.

در دنیای بازاریابی، مهم‌ترین کاربرد وبینارها، جذب مشتری است. عملکرد دیگر وبینارها برای بازاریاب‌ها، ایجاد اعتبار و هدایت فکری در صنعت است. به‌عنوان‌مثال، شرکت Drift برای اهدافی نظیر آموزش مشتریان جدید و مشتریان فعلی، هدایت فکری و همکاری با سایر شرکت‌های این حوزه از وبینارها استفاده می‌کند.

نمونه‌ای دیگر، شرکت Boast.AI است که هر هفته دو وبینار تخصصی با عنوان Traction برگزار می‌کند تا مشاوره‌های فنی و کاربردی در مورد رشد کسب‌وکار را در اختیار شرکت‌ها و مؤسسات دیگر قرار دهد. وبینار همچنین در آموزش الکترونیکی نیز بسیار مورداستفاده قرار می‌گیرد.

چرا وبینارها تا این حد کارآمد هستند؟

آنچه وبینار را در مقایسه با جلسات حضوری و یا کارگاه‌های فیزیکی مؤثر و کارآمد ساخته است، این است که در وبینار، نیازی به اجاره یک مکان فیزیکی یا تدارکات مربوط به میزبانی و غیره وجود ندارد. تنها در سال 2020، تعداد مؤسسات و سازمان‌هایی که از وبینار برای برگزاری جلسات خود استفاده کرده‌اند، 2 برابر شده است.

مزیت‌های وبینارها

ازآنجایی‌که وبینارها یک سری رویدادهای آنلاین هستند، هم برای ارائه‌دهنده و هم برای شرکت‌کنندگان، دارای مزیت‌های متعددی است، به این دلیل که می‌توانند جلسه را به‌راحتی از محل کار، شرکت و یا حتی منزل خود میزبانی کرده و یا به‌عنوان شرکت‌کننده در آن مشارکت نمایند.

وبینارها را می‌توان ضبط کرد و برای شرکت‌کنندگان در زمان‌های بعدی پخش نمود. این امر باعث می‌شود که در مقایسه با جلسات فیزیکی، برگزاری، راه‌اندازی، استفاده مجدد از محتوا و ارتباط با مخاطبان ساده‌تر شده و هزینه‌های برگزاری نیز به‌شدت کاهش یابد.

رویدادهای آفلاین نیز مزایای خاص خود را دارند اما با برگزاری وبینارهای زنده، نیازی به‌صرف وقت برای اجاره مکان، تهیه خوراکی، یا اطمینان از عملکرد تجهیزات در محل موردنظر وجود ندارد.

افراد مختلف از وبینارها به‌صورت خلاقانه برای آموزش، بازاریابی، فروش، برند سازی، استفاده از منابع انسانی، به‌کارگیری امکانات و غیره استفاده می‌کنند.

امکاناتی که در وبینارها مورداستفاده قرار می‌گیرد، عبارت‌اند از: تخته وایت بورد، نظرسنجی آنلاین، ویژگی‌های چت زنده و غیره که محیط وبینار را بسیار جذاب ساخته و بستری برای تعامل میان شرکت‌کنندگان و ارائه‌دهنده ایجاد می‌کند.

اشکال مختلف وبینار

ویژگی‌های منحصربه‌فرد متعدد در کنار فرمت‌های مختلفی از محتوا برای وبینارها قابل‌تصور است:

• ویدئوی زنده: رایج‌ترین نوع وبینار، وبینارهای ویدئویی زنده است که از بیشترین جذابیت در میان انواع مختلف آن برخوردار است.
• وبینارهای از پیش ضبط شده: این وبینارها در اقلیت قرار دارند اما ویژگی اصلی آن‌ها امکان ضبط وبینار برای مشاهده و استفاده شرکت‌کنندگان در آینده است. این شکل وبینار برای موضوعات ترند روز بسیار مناسب است.
• وبینار متنی: اکثر ابزارهای مورداستفاده در وبینارها، به امکاناتی برای چت متنی مجهز هستند. سؤالات مخاطبان در این روش می‌تواند به‌صورت آنلاین پرسیده شده و توسط ارائه‌دهنده پاسخ داده شود.
• وایت بورد: در این شکل وبینار، از یک تخته سفید برای ترسیم اشکال و یا توضیحات مهم استفاده می‌شود.
• نظرسنجی: اگر می‌خواهید مخاطبان خود را درگیر کرده و آن‌ها را در مباحث دخالت دهید، از وبینارهای نظرسنجی استفاده کنید. در این روش از شرکت‌کنندگان خواسته می‌شود که به سؤالات هدفمندی پاسخ دهند.

اگرچه شکل‌های مختلفی برای وبینارها قابل پیاده‌سازی است اما متداول‌ترین الگو برای برگزاری وبینارها، استفاده از روش ارائه اسلایدی است.

انواع مختلف وبینار کدام است؟

انواع مختلفی برای وبینارها از نظر هدف و محتوا قابل‌تصور است.

وبینارهای مخصوص بازاریابی، جذب مشتری و مشارکت

وقتی صحبت از جذب مشتری می‌شود، استراتژی‌های مختلفی را می‌توان به کار برد:

• تبلیغات از طریق بروشورها
• انتشار مطالعات موردی برای تبلیغ محصولات
• طراحی و انتشار کتاب‌های الکترونیکی

اما شاید هیچ یک از این روش‌ها به‌اندازه برگزاری یک وبینار غنی و جامع در مورد معرفی محصولات، اثربخش نباشد. شرکت‌هایی مانند G2، ConvertKit و Drift با استفاده از وبینارها، تولیدات خود را افزایش داده و درآمد زیادی را از این راه کسب کردند. به‌عنوان‌مثال، شرکت G2 به‌صورت منظم وبینارهایی را با هدف جذب مشتری برای نرم‌افزارهای تولیدی خود برگزار می‌کند.

یک راه‌کار دیگر برای جذب مشتری، برگزاری وبینارهای مشترک است. این دسته از وبینارها، مزیت‌های زیر را به دنبال دارند:

• مشارکت با سایر شرکت‌ها، به‌منظور دسترسی به مخاطبان بیشتر.
• افزایش اعتبار شرکت از طریق مشارکت با مؤسسات و شرکت‌های قدرتمند.

وبینار برای آموزش

طی چند سال اخیر، وبینارها به‌عنوان یک ابزار قدرتمند برای آموزش شناخته شده‌اند و نه‌تنها برای بازاریاب‌ها بلکه برای مدارس و دانشگاه‌ها نیز مورداستفاده قرار می‌گیرند. بدون نیاز به مراجعه حضوری به کلاس و تنها در منزل، مدرسین می‌توانند محتوای درسی را به دانش آموزان، آموزش دهند.

وبینار برای نمایش محصولات

شرکت‌ها، به‌مرور از وبینار برای نمایش محصولات خود استفاده کرده‌اند تا به روش استراتژیک، میزان فروش خود را افزایش داده و با مشتریان آینده خود ارتباط نزدیک‌تری برقرار نمایند.

خریداران در دنیای امروز، به دلیل توسعه فضای وب، هوشیارتر هستند و محصولات را با یکدیگر مقایسه می‌کنند تا بهترین انتخاب را هنگام خرید داشته باشند. وبینار برای نمایش محصول، فرصتی است تا در مورد رضایت و خواسته‌های مشتریان فعلی، نحوه استفاده موفق از محصولات توسط آن‌ها و چگونگی دسترسی به نتایج مشابه، اطلاعاتی کسب نمایید.

OroCommerce که یک پلتفرم تجارت الکترونیکی B2B (ارتباط واحد تجاری با واحد تجاری) است، از وبینارهای نمایش محصولات برای توسعه فروش خود استفاده کرده است.

وبینار برای آموزش کارکنان

ابزارهای وبینار می‌توانند به‌عنوان امکاناتی برای آموزش کارکنان جدید و کارکنان قدیمی مورداستفاده صاحبان مشاغل قرار گیرند. این امر به‌ویژه در صورت ارتباط با یک تیم دورکار، مفید خواهد بود. وبینارها می‌توانند جهت توسعه چشم‌انداز شرکت، پرسش‌های استخدامی، نمایش الگوهای کار در شرکت و اهمیت آن‌ها برای نیروهای جدید، آموزش بهره‌وری، ایمنی، الگوهای مشارکت و کار تیمی و غیره به کارآموزان، به کار روند.

وبینار برای حفظ کاربران

اگر شرکت شما نیز به تولید نرم‌افزار مشغول است، حتماً فهمیده‌اید که حفظ مشتری در تجارت شما یک ضرورت است. برای این منظور می‌توانید با دعوت از مشتریان قبلی خود در یک وبینار، به بحث و تبادل‌نظر در مورد عملکرد محصولات و میزان رضایت آن‌ها از محصولات و یا خدمات پس از فروش، بپردازید. با این کار اطمینان حاصل خواهید کرد که جنبه‌های مختلف فروش موفق محصولات، میزان پیچیدگی کار با محصول و پاسخ به سؤالات و ابهامات مصرف‌کنندگان را پوشش داده‌اید.

چگونگی ایجاد و میزبانی یک وبینار موفق

ابزارهای ایجاد وبینار متعددی به‌صورت رایگان و پولی در بازار موجود است. اکثر این ابزارهای میزبانی وبینار، دارای ویژگی‌های مشترکی هستند.

انتخاب یک ابزار وبینار به معیارهای مختلفی ازجمله هدف شما از کسب‌وکار، بودجه و همچنین محتوای مورد بررسی در وبینار بستگی دارد. در این بخش برخی از ابزارهای وبینار که برای شروع کار مناسب هستند، عنوان می‌شوند.

1. Zoom: این پلتفرم، معروف‌ترین ابزار برای برگزاری جلسه آنلاین است که رایگان بوده و امکاناتی غنی برای شروع ارائه می‌دهد.
2. Adobe Connect: یک پلتفرم محبوب و پرطرفدار که از طرف شرکت ادوبی ارائه شده است. این نرم‌افزار به دلیل رایگان بودن و امکانات متعدد مورداستفاده بسیاری از ارائه دهندگان وبینار قرار گرفته است. مقاله آشنایی و کارکردن با ادوبی کانکت را می‌توانید در سایت ما مطالعه کنید.
3. WebinarJam: این ابزار پولی است و تعرفه آن از 499 دلار در سال شروع می‌شود. ویژگی‌هایی مانند چت زنده و ضبط خودکار در این ابزار وجود دارد.
4. WebinarNinja: این ابزار پولی است و تعرفه آن از 39 دلار در ماه آغاز می‌شود. همچنین نسخه آزمایشی آن با اعتبار 14 روزه برای آموزش و آشنایی با امکانات آن ارائه شده است.
5. ON24: این ابزار دارای نسخه آزمایشی رایگان است و ویژگی‌هایی نظیر گزارش عملکرد و بازاریابی آنلاین در آن قرار داده شده است.
6. Zoho Meetings: این ابزار پولی است و برای 25 شرکت‌کننده با هزینه 15 دلار قابل تهیه است. همچنین می‌توان تا 250 شرکت‌کننده را با پرداخت 63 دلار در ماه، پشتیبانی نمود.

راه اندازه وبینار شخصی در ۵ مرحله

به‌محض اینکه ابزار مناسب راه‌اندازی وبینار را انتخاب کردید، حال می‌توانید تنها طی 5 مرحله اصلی، وبینار شخصی خود را راه‌اندازی و برگزار نمایید.

1. مشخص کردن هدفتان از وبینار

وبینارها کاربردهای زیادی دارند و به‌صورت گسترده، به شما در دستیابی به اهداف مختلف یاری می‌رسانند. ابتدا باید از خود بپرسید که هدف شما از برگزاری این وبینار چیست؟ آیا هدف شما جذب مشتری بیشتر است؟ آیا هدف شما آموزش از راه دور به دانش آموزان است؟ فروش ایده یا مفاهیم به مشتریان هدف شماست؟

پس از تعیین هدف، شاخص‌های کلیدی عملکرد (API ها) را برای تضمین موفقیت در برگزاری وبینار، شناسایی کنید. در مرحله بعد، با جمع‌آوری محتوا، تبلیغ وبینار و اجرای مقدمات، هدف خود را دنبال کنید.

2. در وبینارهای دیگر شرکت کنید

بهترین روش برای برنامه‌ریزی، ایجاد و میزبانی موفقیت‌آمیز یک وبینار، محدود کردن رقابت است. برای این‌کار، صنعت خود را بررسی کرده و شرکت‌هایی را در این زمینه موفق بوده‌اند، شناسایی نمایید. بررسی کنید که چه اقدامات متفاوتی را می‌توانید انجام دهید؟ آیا ارتباط بهتری با مخاطبان خود داشته‌اید؟ آیا می‌توانید سؤالات مفیدتری را در جلسه خود مطرح کنید؟ آیا می‌توانید محتوای وبینار خود را بهبود بخشید؟

برای پاسخ به این سؤالات، کنجکاو باشید و یافته‌های خود را یادداشت کنید. هنگامی‌که در وبینارهای شرکت‌های مختلف حضور می‌یابید، درک کلی در مورد موضوع خواهید یافت و متوجه می‌شوید که کدام وبینار مورد استقبال بیشتری از سوی شرکت‌کنندگان قرار می‌گیرد. آنچه باقی می‌ماند، شبیه‌سازی وبینارهای موفق با همان الگو برای کسب موفقیت بیشتر و استفاده از تجارب دیگران است.

3. محتوای خود را برنامه‌ریزی و طرح‌ریزی کنید

در گام سوم، اطلاعات کسب کرده خود را جمع‌بندی کرده و برای آن برنامه‌ریزی نمایید، یعنی در مورد تدارکات لازم، نحوه دعوت از شرکت‌کنندگان، چگونگی تبلیغ، استراتژی ارائه محتوا و غیره، طرحی مناسب بسازید. ایجاد یک طرح کلی برای محتوای وبینار آسان است به شرطی که از قبل هدفی را در نظر داشته باشید. مثلاً اگر هدف شما از برگزاری وبینار، آموزش چگونگی ایجاد یک اینفوگرافی است، برنامه‌ریزی شما می‌تواند شامل مراحل زیر باشد:

1. مقدمه
2. اینفوگرافی چیست؟
3. از چه مواردی برای اینفوگرافی استفاده کنید؟
4. چگونه یک اینفوگرافی بسازیم؟
5. شرکت‌های مختلف چگونه از اینفوگرافی استفاده می‌کنند؟

طرح کلی وبینار می‌تواند به شما در برنامه‌ریزی موضوعاتی که برای مخاطب ارائه می‌دهید کمک کرده و شما را روی محتوا متمرکز سازد.

4. اسلایدهای ارائه وبینار خود را طراحی کنید

به‌محض اینکه محتوای وبینار خود را مشخص کردید، زمان آن رسیده است که الگوی ارائه خود را طراحی نمایید. برای شروع از یک قالب آماده استفاده کنید. می‌توانید صفحه و قالب خود را بر مبنای نوع محتوا، سفارشی‌سازی نمایید. برای شروع با المان‌های مختلف قالب آشنا شوید، فونت‌ها، سر صفحه و طرح صفحه را تغییر دهید.

محتوای خود را به قالب اضافه کنید و یادداشت‌های لازم هنگام سخنرانی را نیز آماده داشته باشید. توجه کنید که با شروع وبینار، عملاً یک جلسه زنده با مخاطبان آنلاین آغاز می‌گردد.

5. وبینار خود را تبلیغ کنید

مهم‌ترین گام‌های راه‌اندازی یک وبینار به اتمام رسیده است؛ اما تا زمانی که رویداد مجازی خود را تبلیغ نکنید، هیچ‌کس در مورد ارزش کار شما آگاهی کسب نخواهد کرد؛ بنابراین آخرین قطعه از این پازل، بازاریابی وبینار است.

بازاریابی وبینار کار پیچیده‌ای نیست. تنها کاری که باید انجام دهید، ساخت پوسترهای تبلیغاتی، معرفی رویداد در رسانه‌های اجتماعی و زمان‌بندی آن برای اطلاع به شرکت‌کنندگان است. اگر در کسب‌وکار خود به بازاریابی از طریق ایمیل مشغول هستید، حتماً از لیست ایمیل‌های موجود خود استفاده کنید. می‌توانید از طریق ارسال خبرنامه ایمیل به مشتریان قدیمی‌تر، وبینار خود را معرفی کنید. تبلیغ وبینار در شبکه‌های مختلف رسانه‌های اجتماعی نیز روش دیگری است که می‌توان به سراغ آن رفت.

جمع‌بندی

برگزاری یک وبینار موفق، علاوه بر موارد ذکر شده، به سرویس میزبانی شما نیز وابسته است؛ چرا که یک سرور مجازی کنفرانس آنلاین می‌تواند به برگزاری وبینار پرسرعت و بدون اختلال کمک کند. برای اطلاع از پلن‌های سرور ادوبی کانکت، می‌توانید با مراجعه به سایت یا مشورت با کارشناسان فروش آذرآنلاین بهترین سرویس را برای خود انتخاب کنید و یک وبینار فوق‌العاده برگزار نمایید.