AlmaLinux یک سیستم عامل مبتنی بر لینوکس است. این توزیع توسط تیم CloudLinux ایجاد شده است و خدماتی را برای میزبانی ارائه میدهد. سیستم عامل آلمالینوکس بهگونهای طراحی شده که با CentOS سازگار باشد. این سیستم عامل توسط The AlmaLinux OS Foundation اداره میشود. تا انتهای این مقاله همراه ما باشید تا بررسی کنیم سیستم عامل AlmaLinux چیست و چه ویژگیهایی دارد.
سیستم عامل لینوکس چیست؟
وقتی نام سیستم عامل به میان میآید، لینوکس یکی از سه سیستم عامل اولی است که ذهن هرکس خطور میکند. گستردگی و مزایای فراوان آن، در کنار برخی خدمات رایگانش، Linux را به سیستم عاملی محبوب تبدیل کرده است. سیستم عامل ها در تمام دنیای اطراف ما حضور دارند. از ویندوزهای روی کامپیوترهای شخصی تا اندروید و IOS روی تلفنهای هوشمند، همگی از سیستم عامل های مخصوص به خود استفاده میکنند. لینوکس نیز به عنوان یکی از این پرچمداران، از سالها پیش تا کنون در خدمت بشر بوده است.
سادهترین روش برای توضیح ضرورت وجود سیستم عامل این است که انسان برای فرمان دادن به دستگاه هوشمند خود، نیاز دارد به زبانهای پیچیده برنامه نویسی با آن ارتباط برقرار کند. این کار برای همه افراد امکان پذیر نیست و به زمان زیادی برای انجام کارهای ساده احتیاج دارد. سیستم عامل به عنوان رابطی بین سختافزار و نرمافزار عمل میکند. OS میتواند دستورات کاربر را به آسانی رمزگشایی کرده و به بخشهای مربوطه سیستم ارسال کند. این عمل بهصورت برعکس هم انجام شده و تمامی پیامها و ارورهای سیستم نیز توسط سیستم عامل به کاربر منتقل میشود.
سیستم عامل لینوکس نیز به عنوان یکی از همین نرمافزارهای واسطه عمل کرده و به دلیل متن باز بودن آن، طرفداران بیشماری در بین مردم پیدا کرده است. مهندسان و افراد متخصص در حوزه کامپیوتر و اطلاعات نیز از این سیستم عامل در سرورها و سیستمهای جامع کامپیوتری بهره میبرند. هسته مرکزی سیستم عامل لینوکس در سال ۱۹۹۱ ساخته شد و از آن پس توسط کمپانیهای متعددی پشتیبانی شده و نسخههای زیادی از آن در اختیار کاربران قرار گرفته است.
توزیع لینوکس
لینوکس بهتنهایی سیستم عاملی است که کاربران ممکن است بهسختی با آن ارتباط برقرار کنند و یا اینکه خواهان برخی ویژگیها و کاراییهای بیشتر باشند. در این صورت بهترین گزینه برای علاقهمندان به لینوکس، استفاده از توزیعهای مختلف آن است. هر توزیع از یک هسته مرکزی لینوکس و یک سیستم مدیریت بسته تشکیل شده که در کنار هم یک فضای دلنشینتر را برای مخاطب خلق میکند. لینوکس برای هریک از مقاصد استفاده خود، توزیعهایی تخصصی دارد؛ مانند رایانههای شخصی که از لینوکس مینت (Linux Mint) استفاده میکنند و یا ابررایانهها که توزیعهای Rocks Cluster را ترجیح میدهند.
هر توزیع لینوکس بهطور عمومی شامل مواردی از قبیل هسته لینوکس، ابزارها و کتابخانههای مختلف، نرمافزارهای اضافی برای نصب، محیط دسکتاپ، سیستم پنجرهای و مواردی از این دست است. اکثر این توزیعها بهصورت رایگان در سطح اینترنت وجود دارند و کدهای منبع آنها نیز بهطور باز در اختیار مصرف کننده است تا در صورت لزوم تغییرات مورد نیاز خود را روی آن اعمال کند.
AlmaLinux چیست؟
احتمالاً اطلاع داشته باشید که CentOS محبوبترین سیستم عامل مبتنی بر Red Hat Enterprise Linux برای محیط سرور بوده است. با این حال متأسفانه در دسامبر ۲۰۲۱، Red Hat بهتدریج CentOS را حذف کرد. در حال حاضر هم با تغییراتی که در آن به وجود آمده به CentOS Stream تبدیل شده است. نکته منفی درباره آن، این است که بهجای یک سیستم عامل مستقل، تبدیل به یک پلتفرم برای آزمایش بهروزرسانیها، قبل از اعمال تغییرات پایدار در لینوکس تبدیل شده است.
این عضو مؤثر آنقدر جامعه CentOS را نگران کرده که باعث به وجود آمدن توزیعهای متعددی شده و تنها با هدف جایگزینی CentOS ساخته شده بودند. در حال حاضر محبوبترین جایگزین CentOS را میتوان AlmaLinux در نظر گرفت.
AlmaLinux جایگزین رایگان CloudLinux برای CentOS است که برای اولین بار در ماه مارس ۲۰۲۱ منتشر شد. شرکت CloudLinux به دلیل توزیع سرور مبتنی بر RHEL برای بیش از یک دهه محبوب بوده است. این تیم همچنان فایروال برنامه وب Imunify 360 و آنتیویروس اسکنر را برای امنیت سرور لینوکس توسعه داده است.
اگرچه این پروژه هنوز نسبتاً جدید است باز هم دلایل زیادی وجود دارد که آن را به عنوان یک جایگزین انتخاب کنیم. cPanel و برخی از جایگزینهای رایگان مانند Control Web Panel که زمانی بهطور انحصاری برای CentOS توسعه پیدا کرده بودند، بهطور کامل از این سیستم عامل هم پشتیبانی میکنند.
در گزارشهای نوشته شده درباره آلمالینوکس گفته شده که یک سیستم عامل رایگان، متن باز و باینری سازگار با RHEL 1:1 است. به عبارت سادهتر میتوان گفت که مهاجرت از CentOS به AlmaLinux کار سختی نخواهد بود.
این سیستم عامل حداقل تا سال ۲۰۲۹ پشتیبانی خواهد شد. این بدان معنا بوده که برای هفت سال آینده هیچ دردسری در اثر ارتقا کامل و رفع اشکالات وجود نخواهد داشت. همه این موارد نکات ارزشمندی هستند که نشان میدهد اگر به دنبال یک جایگزین پیشرفته برای CentOS هستید میتوانید به سراغ سیستم عامل AlmaLinux بروید.
تاریخچه AlmaLinux
این توزیع جدید بعد از آن که پایان یافتن CentOS رسماً اعلام شد، توسعه پیدا کرد. CentOS یک زیرمجموعه رایگان RHEL است و توسط بسیاری از توسعهدهندگان امتیاز بالایی دریافت کرده است. ویژگی خاص این سیستم، سازگاری باینری با RHEL است. در پایان سال ۲۰۲۰ همانطور که گفتیم Red Hat اعلام کرد که پشتیبانی از CentOS را متوقف میکند و بهجای آن CentOS Stream را معرفی کرد.
با این حال، این نوع لینوکس دیگر سازگاری باینری با RHEL ندارد. CentOS Stream نسخهای است که بهروزرسانیهای بالقوه را برای RHEL تجاری آزمایش میکند. این موضوع برای کاربران عادی مناسب نیست بنابراین میل به جایگزین کردن CentOS به وجود آمد.
در حال حاضر دو گزینه وجود دارد:
- Rocky Linux
- AlmaLinux
Rocky Linux بر اساس همان ایده اولیه CentOS به وجود آمده همان توزیع لینوکس رایگان و باینری بوده و با نسخه فعلی RHEL سازگار است.
نسخه بتا AlmaLinux در ۱ فوریه ۲۰۲۱ منتشر شد. نسخه پایدار در پایان مارس همان سال انتشار پیدا کرد. پشتیبانی آن هم حداقل تا سال ۲۰۲۹ در دسترس خواهد بود. شرکتهای متعددی مانند Microsoft، ARM، AWS و Equinix نیز از AlmaLinux پشتیبانی میکنند.
ویژگیهای AlmaLinux چیست؟
از جمله جذابترین ویژگیهایی که آلما لینوکس را از بقیه توزیعهای لینوکس متمایز میکند، این است که شرکت سازنده آن سابقه کار زیادی در رابطه با کار در حوزه توزیعهای لینوکس داشته و تجربیات فراوانی را از قبل کسب کرده است. این فناوری در حال حاضر به کمک CloudLinux توانسته توجه جدی افراد حیطه تکنولوژی را به خود جلب کند.
مهاجرت از سایر توزیعهای لینوکس، همانند Centos، یکی از نگرانیهای عمده کاربران است که آلما لینوکس توانسته با ویژگیها و ابزارهایی که در اسکریپتهای خود قرار داده، این انتقال را تا جای ممکن ساده کند. علاوه بر این موارد AlmaLinux کدهای منبع خود را بهصورت مرتب و منظم منتشر میکند و از این طریق بهروزرسانی و آپدیت این سیستم عامل نیز بهخوبی انجام شده و پشتیبانی قوی از خود به نمایش گذاشته است.
شرکت توسعهدهنده آلما لینوکس بهصراحت بیان کرده است که تمامی فعالان و صاحبان این شرکت از پشتیبانی طولانی مدت این توزیع حمایت کرده و قرار است که این برنامه بدون هیچگونه محدودیت، کارمزد و هزینهای در اختیار کاربران قرار بگیرد.
مزایای استفاده از سیستم عامل AlmaLinux
درحالیکه ایده اصلی توزیع رایگان لینوکس قابل ستایش است، AlmaLinux در نهایت باید با میزان خوب و مفید بودن سیستم عامل سنجیده شود؛ بنابراین قصد داریم تا نگاهی دقیقتر به مزایای این توزیع لینوکس داشته باشیم. اولین مزیت برای کاربرانی که قبلاً به CentOS متکی بودند و نیاز به تغییر دارند، جالب خواهد بود.
- انتقال آسان از CentOS به AlmaLinux
انتقال از نظر ارائه و سازگاری باینری با RHEL بررسی شده و استفاده از آن بهطورکلی آسان است. کسانی که CentOS را میشناسند میتوانند به سرعت به AlmaLinux عادت کنند. این زیرمجموعه از نظر ظاهر و عملکرد فقط کمی با CentOS تفاوت دارد. موارد نصب شده CentOS هم میتوانند بهراحتی با یک اسکریپت منتقل شوند.
- جامعه گسترده
مزیت دیگر وجود جامعه گسترده افرادی بوده که از آن استفاده میکنند اما احتمالاً در آینده اهمیت بیشتری پیدا خواهند کرد. بهبودها و تغییرات باهم توسعه پیدا کرده و به سرعت اجرا میشوند. این توزیع، نیازهای کاربران واقعی خود را برآورده میکند. هنگام تغییر به AlmaLinux پشتیبانی و مشاوره قوی وجود دارد. این جامعه کاربران بسیار ارزشمند، در سالهای آینده همچنان بسیار مهم خواهند بود. دلیل آن هم این بوده که قرار است روی بهروزرسانیهای آن کار کنند تا اطمینان حاصل شود که توسعههای بیشتری برای کاربران در دسترس قرار بگیرد.
- سورس کد و ثبات
کد منبع یا همان سورس کد مبتنی بر RHEL است اما میتوان آن را برای اهداف شخصی خود نیز تنظیم و بهینه کرد. تغییرات لازم را میتوان پس از تبادل با جامعه ادغام کرد. AlmaLinux بسیار پایدار بوده بنابراین یک گزینه امن به شمار میرود. نرمافزار جدید در ابتدا برای CentOS Stream به عنوان نسخه متحرک در دسترس قرار گرفت اما همچنان هم احتمال بروز باگهای جزئی وجود دارد. پس از رفع این موارد، نسخه تجاری بهروزرسانی را با Red Hat Linux Enterprise دریافت میکنند؛ سپس نوبت به AlmaLinux است.
- هزینهها و مجوزها
البته که نمیتوان به فاکتور هزینهها اشارهای نکرد؛ AlmaLinux کاملاً رایگان است اما همان ویژگیهایی را که سیستم عامل های تجاری دارند، ارائه میدهد. هیچ کارمزد یا هزینهای وجود ندارد و هیچ مجوز، قرارداد خدمات، ثبتنام یا محدودیت استفادهای هم نیست. این توزیع واقعاً منبع باز بوده و جایگزین ارزشمندی برای گزینههای پولی است.
سیستم عامل AlmaLinux برای چه مواردی طراحی شده است؟
AlmaLinux به عنوان یک سیستم عامل سازمانی به وجود آمده و شرکتهایی را مورد هدف قرار میدهد که به دنبال یک توزیع لینوکس پایدار و خوب برای اهداف تجاری خود هستند. معمولاً هم به عنوان یک جایگزین رایگان برای Red Hat Enterprise معرفی میشود. با این حال، کاربران همچنین میتوانند از AlmaLinux برای ایجاد یک معماری عملیاتی امن و بهینه شده برای برنامهها استفاده کنند.
سرورها بهخوبی با این توزیع لینوکس کنار میآیند؛ زیرا به یک سیستم عامل قابل اعتماد نیاز دارند. این سیستم در محیطهای فیزیکی، مجازی و مبتنی بر ابر (Cloud) استفاده میشود. AlmaLinux با وجود تمرکز بر شرکتها، برای استفاده خصوصی نیز مناسب خواهد بود.
آیا AlmaLinux جایگزینی دارد؟
اگرچه تاکنون AlmaLinux توانسته اکثر کاربران را تحت تأثیر خود قرار دهد اما هنوز یک توزیع بسیار جدید لینوکس است. این سیستم تنها پس از چند سال استفاده میتواند بهطور قطعی ارزیابی شود. با این حال، چند جایگزین خوب برای AlmaLinux وجود دارد. یکی از بهترین جایگزین آن Rocky Linux است. البته این سیستم عامل هم جدید بوده و تاکنون به میزان محدودی آزمایش شده است.
Debian و Ubuntu هم هردو سیستم عامل هایی هستند که سالهاست در بازار حضور دارند. این سیستم عامل ها کاربران بیشماری داشته و اطلاعات مستند زیادی درباره آنها وجود دارد. openSUSE Leap یک جایگزین پایدار و کاربرپسند دیگر بوده که در زمینه توزیع سرور لینوکس بسیار محبوب است.
سخن پایانی
اکنون که بررسی کردیم ویژگیهای برتر AlmaLinux چیست، متوجه میشویم آلمالینوکس تا این لحظه به ادعای خود مبنی بر تبدیل شدن به یک جانشین امن و کاربرپسند برای CentOS عمل کرده است. با توجه به جامعه بزرگ و اختصاصی اینطور به نظر میرسد که این سیستم عامل در آینده به ایفای نقش خود ادامه میدهد؛ بنابراین اگر به دنبال یک توزیع سازمانی پایدار و رایگان هستید AlmaLinux انتخاب خوبی است.