آموزش تعمیر ویندوز با دستور DISM و SFC

برای رفع سریع مشکلات ویندوز 10 خود می‌توانید از آموزش تعمیر ویندوز با دستور DISM و SFC در مسیر خط فرمان (CMD، پاورشل یا ترمینال ویندوز) استفاده کنید. حتماً برای شما هم پیش آمده که پس از مدتی کار با ویندوز سرور یا ویندوز کلاینت 10 با خطاها و هشدارهای عجیب و غریبی برخورد می‌کنید. خیلی از این خطاها مربوط به خراب شدن یک فایل ساده در ویندوز است اما عملکرد سرویس و ویندوز شما تحت تأثیر قرار می‌گیرد و شاید آنقدر شما را اذیت کند که تن به تعویض و نصب دوباره ویندوز دهید.

در این مقاله با آموزش تعمیر ویندوز با دستور DISM و SFC با شما همراه خواهیم بود. اگر می‌خواهید به راحتی و با چند دستور ساده ایرادات ویندوز خود را برطرف کنید ادامه این مطلب را از دست ندهید.

 

دستور Deployment Image Servicing and Management یا همان DISM چیست؟

دستور DISM یا همان Deployment Image Servicing and Management ، یک دستور برای بهینه‌سازی و سفارشی‌سازی ویندوز است که علاوه بر این کاربرد ، قابلیت تعمیر ویندوز را نیز دارد.

دستور DISM در ویندوز ۱۰ قابلیت آماده سازی، ایرادیابی و دخل و تصرف در سیستم ایمج‌ها (System Images) را به ادمین می‌دهد. برای مثال شما از این ابزار می‌توانید برای بهینه سازی محیط ریکاوری ویندوز (Windows Recovery Environment)، محیط نصب ویندوز (Windows Setup) و ویندوز پی‌ای (Windows PE) استفاده نمایید. به علاوه از طریق ریکاوری ایمج (Local recovery image) می‌توانید به رفع اشکالات ویندوز بپردازید.

 

دستور SFC چیست؟

از نقطه نظر فنی، هنگام رفع ایرادات ویندوز برای پیدا کردن محل مشکل و برطرف سازی آن می‌توانید از ابزار System File Checker یا همان SFC استفاده کنید. SFC فایل‌های سیستمی حذف شده یا خراب را با استفاده از ریکاوری ایمج بازیابی می‌کند.

تنها ایرادی که به این روش وارد است آن است که اگر تعداد فایل‌های خراب از یک فایل بیشتر باشد، دستور SFC کار نخواهد کرد. در چنین شرایطی می‌توانید از فایل ایمج install.wim در DISM به طور همزمان با SFC استفاده نمایید.

در ویندوزهای قبل از خانواده 10 ، دستور SFC کاربردی‌تر بود اما با معرفی ویندوزهای خانواده 10 ، کاربرد این دستور همانند قبل عمل نمی‌کند و دستور DISM را مایکروسافت برای این امر پیشنهاد داده است.

در ادامه این مقاله به توضیح مراحل تعمیر ویندوز با دستورهای DISM و SFC می‌پردازیم.

هشدار: دستورهای به کار رفته در این آموزش اصولاً مشکل خاصی را برای کامپیوتر شما ایجاد نمی‌کنند. با این حال، از آنجایی که قرار است تغییراتی در سیستم شما به وجود بیاید، بهتر است قبل از شروع به کار ابتدا یک بک آپ موقت از سیستم خود بگیرید.

 

آموزش تعمیر ویندوز با استفاده از دستور DISM

1- ابتدا یک ترمینال پاورشل و یا خط فرمان CMD را با دسترسی Administrator باز کنید. دقت داشته باشید که برای اعمال دستور DISM به یک رابط کاربری خط فرمان مانند CMD، پاورشل یا ترمینال ویندوز نیاز دارید. برای ورود به عنوان ادمین از منوی استارت Command Prompt یا CMD را جست و جو کنید و با راست کلیک کردن بر روی آن گزینه Run as administrator را برگزینید.

نکته: اگر کامپیوتر شما در بوت شدن مشکل داشته باشد، طبیعتاً دسترسی به رابط خط فرمان نیز برای شما امکان پذیر نخواهد بود. برای رفع این مشکل می‌توانید با استفاده از یک فلش بوتیبل شده وارد محیط نصب ویندوز یا سیف مود شوید.

دستور DISM به طور پیشفرض از فایل‌های Windows Updates شما برای تعمیر فایل‌های خراب استفاده می‌کند. اگر از قضا فایل‌های مربوط به Windows Updates شما دچار مشکل شده باشند می‌توانید از طریق مدیای نصب ویندوز (Windows Installation Media) مشکل آن را برطرف سازید.

2- در اولین قدم از تعمیر هر چیزی ، عیب یابی آن سیستم است ، پس شما دستور DISM را می‌توانید با پارامتر زیر وارد کرده تا در ابتدا به عیب یابی ویندوز نیز بپردازید.

DISM /Online /Cleanup-Image /CheckHealth

دستور بالا ، به DISM درخواست می‌دهد که به صورت آنی به چک کردن وضعیت خطاهای رخ داده ویندوز بپردازد و در نتیجه ، فایل‌های تخریب شده را بیابد.

پس از وارد کردن این دستور ، DISM  به سراغ لاگ‌های Error رفته و در بین آنها شروع به جستجو خواهد کرد.

خروجی این دستور را در زیر ملاحظه می‌کنید:

پارامتر دیگری که شما می‌توانید برای عیب یابی ویندوز خود از آن بهره ببرید ، پارامتر  Scanhealth است.

DISM /Online /Cleanup-Image /Scanhealth

این پارامتربرخلاف پارامتر CheckHealth تنها فایل‌های لاگ را جستجو نمی‌کند و به تنهایی شروع به چک کردن تمام فایل‌های ویندوز خواهد کرد و هرگونه خطایی که مرتبط با ویندوز باشد را پیدا خواهد کرد.

توصیه می‌شود که برای ایرادیابی پیشرفته ابتدا از دستور CheckHealth و پس از آن از ScanHealth استفاده کنید. خروجی دستور ScanHealth به صورت زیر خواهد بود:

نکته : به دلیل چک کردن تک تک فایل‌های ویندوز ، عملیات این دستور ممکن است بین 10 تا 15 دقیقه بطول بیانجامد.

3- خُب تا بدین مرحله شما موفق به چک کردن وضعیت سلامت ویندوز خود شده‌اید ، در ادامه به نحوه رفع مشکلات و Repair ویندوز می‌پردازیم.

برای رفع مشکلات ویندوز با دستور DISM ، پارامتری با نام Restorehealth  وجود دارد که به شکل زیر وارد می‌گردد.

DISM /Online /Cleanup-Image /Restorehealth

بعد از وارد کردن دستور بالا ، ویندوز شروع به ریکاوری کرده و فایل‌های سالم را جایگزین فایل‌های تخریب شده می‌نماید.

خروجی دستور RestoreHealth را در زیر مشاهده می‌کنید:

4- در مرحله آخر، پس از تکمیل ریکاوری، کامپیوتر خود را ریبوت کنید.

نکته‌ : دستور DISM به کمک سرویس Windows Update شروع به دانلود فایل‌های مورد نیاز خواهد کرد و چنانچه آپدیت خودکار ویندوز را غیر فعال کرده باشید و یا اینترنت در دسترس نباشد، این عملیات ناموفق خواهد ماند.

نکته 2 : ممکن است نسبت به حجم و تعداد فایل‌های تخریب شده ، این عملیات زمانبر باشد و گاهاً در نوار پیشرفت بر روی یک درصد خاص متوقف شود ، چنانچه با این موضوع برخورد کردید ، صبر داشته باشید تا مراحل به پایان برسد و اگر به هر دلیلی دستور DISM به مشکل برخورد کند ، سیستم بر روی یک عدد خاص هنگ نمی‌کند و به شما خطایی نمایش خواهد داد.

حال در ادامه تصمیم داریم به شما کمک کنیم تا منبع فایل‌های مورد نیاز DISM را به جای اینترنت از منبع لوکال تهیه کرده تا اگر به اینترنت دسترسی نداشتید از منبعی دیگر استفاده کنید.

 

تغییر منبع دستور DISM از اینترنت به مدیا

دستور DISM قابلیتی دارد که می‌تواند از منابع مختلف ، فایل‌ها را یافته و کار تعمیر ویندوز را از روی آن انجام دهد. منابعی چون DVD ، فلش و یا حتی فایل ISO ویندوز برای DISM قابل خواندن می‌باشد.

- برای تغییر و یا اضافه کردن یک منبع دیگر به دستور DISM از پارامتر Source استفاده می‌شود.

بدین شکل اگر شما بخواهید دستور DISM را با پارامتر RestoreHealth وارد کرده و اطلاعات را از یک منبع خاص بخوانید ، دستور به شکل زیر خواهد بود.

DISM /Online /Cleanup-Image /Restorehealth /Source:G:\Sources\install.esd

برای مشخص کردن منبع ، شما باید آدرس فایل Install.esd یا Install.win و یا Install.wsm که فایل اصلی نصب ویندوز هستند را وارد کنید و همچنین دقت داشته باشید در هر مدیا یا فایل ISO عموماً یکی از سه فایل وجود خواهد داشت.

نکته : برای بازگردانی فایل‌های تخریب شده در ویندوز از طریق منبع لوکال ، باید نسخه ویندوز شما به طور کامل با نسخه مدیا برابر باشد. به طور مثال ؛ اگر ویندوز شما نسخه Pro با شماره 1703 است ، باید مدیا شما نیز همین نسخه را نصب کند.

- با وارد کردن دستور بالا ، شما موفق خواهید شد ، یک منبع خاص را به دستور DISM معرفی کنید ، اما دستور DISM در صورت صلاح‌دید ، مجدداً به سراغ سایر منابع خواهد رفت.

- چنانچه در نظر دارید دستور DISM تنها از منبع ذکر شده استفاده کند ، نیاز است پارامتر limitaccess را نیز در پایان دستورات خود وارد نمایید.

DISM /Online /Cleanup-Image /Restorehealth /Source:G:\Sources\install.esd /Limitaccess

بدین شکل شما موفق خواهید شد که از دستور DISM برای عیب یابی و رفع مشکلات ویندوز خود استفاده کرده و از نصب دوباره ویندوز و ... راحت شوید.

 

نصب فایل ISO به عنوان سورس

برای دانلود فایل ISO ویندوز ابتدا وارد وب سایت Microsoft support  شوید و بر روی دکمه Download Now کلیک کنید. سپس بر روی فایل MediaCreationToolxxxx.exe دابل کلیک کرده و گزینه Accept را بزنید. در مرحله بعد Create installation media (USB flash drive, DVD, or ISO file) for another PC را انتخاب کنید.

دکمه Next را بزنید. در مرحله بعد هم Next را بزنید.

گزینه ISO file را انتخاب کنید.

گزینه Next را بزنید. در مرحله بعد محل ذخیره فایل ISO را انتخاب کنید و Save را بزنید. سپس بر روی لینک کلیک کنید تا پوشه مورد نظرتان باز شود.

بر روی دکمه Finish بزنید. سپس بر روی فایل Windows.iso دابل کلیک کنید. در قسمت This PC درایو مورد نظر خود برای مونت کردن فایل ISO را تایید کنید.

پس از انجام مراحل فوق می‌توانید از گزینه Source ابزار DISM برای بازیابی فایل‌های ویندوز خوداستفاده کنید.

 

دستور SFC برای عیب یابی و تعمیر ویندوز

مراحلی که در بالا شرح دادیم مربوط به تعمیر ویندوز ایمج ذخیره شده بر روی کامپیوتر بود. اما هنوز ایراد نصب ویندوز برطرف نشده است. به همین دلیل ممکن است مجدداً با خطا مواجه شوید و یا سیستمتان اصلاً بالا نیاید.

برای تعمیر نصب ویندوز باید از دستور SFC استفاده کنید.

برای این کار ابتدا با دسترسی ادمین وارد محیط CMD یا PowerShell شوید و دستور زیر را وارد کنید:

Sfc/scannow

انجام این دستور ممکن است کمی طول بکشد. بعد از تکمیل آن کامپیوتر خود را ریبوت کنید. گاهی اوقات لازم می‌شود که برای تعمیر تمامی فایل‌های خراب این دستور را چند بار وارد کنید. معمولاً سه مرتبه کافی خواهد بود.

پس از انجام این مراحل ابزار SFC شروع به رفع ایرادات سیستم می‌کند. لاگ فایل‌های مربوطه در آدرس %windir%/Logs/CBS/CBS.log" and "%windir%\Logs\DISM\dism.log, ذخیره می‌شود و شما می‌توانید برای دیدن جزئیات بیشتر این فرآیند به این فایل مراجعه کنید.

 

جمع بندی

دستور DISM یک ابزار فوق العاده برای تعمیر ویندوز به شمار می‌رود. دستور SFC مکمل آن است و به شما این امکان را می‌دهد که ایرادات نصب ویندوز خود را برطرف سازید. امیدواریم که این مطلب برایتان مفید واقع شده باشد.