همانطور که می دانید بروزرسانی‌ها برای افزایش امنیت و عملکرد هر نرم‌افزاری بسیار مفید هستند. بروزرسانی کمک می‌کند تا نرم‌افزار خود را با تغییرات جدید وقف دهد و بتواند با فناوری‌های جدید کار کند؛ همچنین ممکن است در نسخه‌های قدیمی‌تر باگ‌ها و مشکلاتی وجود داشته باشد که با بروزرسانی برطرف می‌شوند. بنابراین مهم است که ما به صورت دوره‌ای جدیدترین بروزرسانی نرم‌افزار و یا سیستم‌عامل را بررسی کنیم و از بروز برودن آنها مطمئن شویم. بروزرسانی به شکل‌های مختلف انجام می‌شود که بستگی به اکوسیستم آن نرم‌افزار دارد.
در بعضی نرم‌افزارها بروزرسانی بصورت خودکار انجام می‌شود و در برخی دیگر باید بصورت دستی بروزرسانی را انجام داد. سیستم‌عامل CentOS که بیشتر در سرورها کاربرد دارد، بصورت دوره‌ای و با یک آپدیت کلی (که در زبان فنی به آن Software release life cycle نیز گفته می‌شود،) بروزرسانی می‌شود. در این مقاله بروزرسانی سیستم‌عامل CentOS را بررسی خواهیم کرد. در ادامه با ما همراه باشید.
درباره سیستم‌عامل سنت‌اواس CentOS 7
سیستم‌عامل سنت‌اواس (CentOS) یک توزیع لینوکسی و رایگان است که توسط گروه Red Hat Software و بر روی هسته‌ی Red Hat Enterprise Linux طراحی شده است و برای اجرا بر روی سرورها و خدمات ابری مناسب است. از این رو این سیستم‌عامل CentOS 7 با سیستم‌عامل Red Hat Enterprise Linux نیز سازگاری کامل دارد و می‌تواند با آن به تبادل اطلاعات بپردازد. از دیگر ویژگی‌های این سیستم‌عامل می‌توان به سازگاری کامل آن با شبکه‌های کامپیوتری و پشتیبانی از انواع پروتکل‌های شبکه اشاره کرد. به دلیل پشتیبانی بسیار قدرتمند، با تمامی سخت افزارهای جدید سازگاری کامل دارد و به صورت منظم بروزرسانی می‌شود.
نکات مهم درباره بروزرسانی سیستم‌عامل سنت‌اواس (CentOS) چه مواردی هستند؟
از آنجا که دسترسی به سیستم‌عامل CentOS از راه ترمینال و پروتکل SSH صورت می‌گیرد، انجام عملیات بروزرسانی نیز باید از همین راه انجام شود. در این مقاله نحوه‌ی بروزرسانی این سیستم‌عامل قدرتمند را از راه پروتکل SSH بررسی خواهیم کرد. سعی کنید عملیات بروزرسانی را بر اساس خلوت ترین زمان ترافیک وب‌سایت های خود انتخاب کنید تا اگر احتمالاً مشکلی برای سایت شما پیش آمد، زمان کافی داشته باشید تا قبل از شروع روز کاری مشکلات را برطرف کنید. برای مثال اگر شما یک وب‌سایت فروشگاهی بر روی سرور خود دارید، بهتر است ساعات 2 تا 6 بامداد را برای بروزرسانی و تعمیر سرور انتخاب کنید.
بهتر است دو ساعت قبل از بروزرسانی سرور، وب‌سایت های خود را بر روی حالت تعمیر قرار دهید و یا به صورت خط اعلان به مشتریان خود اعلام کنید که در مدت بروزرسانی ممکن است وب‌سایت از دسترس خارج شود. این کار به بالا رفتن اعتماد مشتری کمک زیادی می‌کند. برعکس اگر وب‌سایت شما به یکباره از دسترس خارج شود، مشتریان احساس بی اعتمادی به وب‌سایت ها می‌کنند؛ مخصوصاً اگر در ساعات کاری و اوج فعالیت کاربران باشد. قبل از بروزرسانی سازگار بودن نسخه‌های مختلف نرم‌افزارها و بسته‌ها مانند وب‌سرور و ران تایم‌ها و... را با نسخه‌ی جدید سیستم‌عامل بررسی کنید.
نکته‌ی بسیار مهم در مورد بروزرسانی این است که قبل از هر بروزرسانی حتماً از اطلاعات مهم نسخه‌ی پشتیبان Backup تهیه شود؛ مخصوصاً زمانی که قصد بروزرسانی سیستم‌عامل را دارید، بهتر است از کل پارتیشن های مهم مانند پارتیشن سیستم‌عامل و پارتیشن اطلاعات هاستینگ حتماً نسخه‌ی پشتیبان تهیه شود. در بیشتر انجمن‌های گفتگوی آنلاین و راهنمای وب‌سایت اصلی نرم‌افزار و یا سیستم‌عامل، در مورد تغییرات احتمالی پس از بروزرسانی گفتگو و تبادل نظر می‌شود و تا حدودی می‌توان متوجه شد که بروزرسانی‌ها ممکن است با کدام نرم‌افزارها و سخت افزارها سازگار باشند و یا نباشند. اما در نهایت ممکن است شما از نرم‌افزار، افزونه و یا سخت افزاری استفاده کنید که در راهنما قید نشده باشد و یا کسی در مورد آن اطلاعی نداشته باشد؛ از این رو بسیار مهم است که قبل از شروع بروزرسانی، یک نسخه‌ی پشتیبان از اطلاعات خود تهیه کنید.
قبل از بروزرسانی باید از چه مواردی نسخه پشتیبان تهیه شود؟
بهتر است قبل از بروزرسانی از همه پارتیشن ها نسخه پشتیبان Backup تهیه شود. با این حال اگر شرایط گرفتن نسخه پشتیبان از پارتیشن‌ها را ندازید، بهترین کار پشتیبان گیری از مهمترین موارد است. شما برای بازگردانی خود سیستم‌عامل به نسخه قبل با مشکل مواجه نمی‌شوید، زیرا در تاریخچه کتابخانه سایت این سیستم‌عامل نسخه‌های قبل‌تر وجود دارند. اما از اطلاعات مهمی که شما آن را در سرور ایجاد کرده‌اید و اطلاعات مشتریان شما تنها یک نسخه وجود دارد که بسیار مهم و حیاتی است. موارد مهمی که باید قبل از بروزرسانی از آنها نسخه پشتیبان گرفته شوند، به شرح زیر هستند:
- پشتیبان گیری از همه‌ی اطلاعات اصلی پارتیشن (در صورت امکان)
- پشتیبان گیری از فایل تنظیمات سروس‌ها مانند وب سرویس و PHP
- پشتیبان گیری از دیتابیس‌ها مانند MySQL و...
- پشتیبان گیری از اطلاعات وب‌سایت‌های موجود در سرور
- پشتیبان گیری از تنظیمات سرویس‌های در حال اجرا
قبل از آموزش بروزرسانی CentOS بهتر است تا در مورد پروتکل SSH یک توضیح مختصر و کوتاه بدهیم تا کاربرانی که آن را نمی‌شناسند هم با آن آشنا شوند.
SSH چست و چه کاربردهایی دارد؟
Secure Shell یا Secure Socket Shell به اختصار SSH ، یک پروتکل شبکه است که به کاربران و بویژه مدیران شبکه، راهی امن، برای دسترسی به رایانه از راه دور از شبکه‌های بزرگ را میدهد تا ارتباط از راه دور با امنیت برقرار شود. به طور کلی، SSH یک ابزار قدرتمند برای ارتباط از راه دور بصورت ایمن بین دو کامپیوتر است که امکان مدیریت سیستم ها و دستگاه ها را از راه دور محیا می‌کند. همچنین SSH به ابزارهایی که با پروتکل SSH کار می‌کنند نیز گفته می‌شود. از کاربردهای مهم SSH می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
مدیریت سرور از راه دور: مدیران شبکه از SSH برای مدیریت از راه دور سرورها، پیکربندی تنظیمات، نصب نرم افزار و عیب یابی استفاده می کنند.
انتقال فایل: از SSH می توان برای انتقال ایمن فایل ها بین دو کامپیوتر با استفاده از پروتکل های SCP (کپی امن) یا SFTP (پروتکل انتقال امن فایل) استفاده کرد. این امکان هم اکنون در برنامه‌ی FileZilla فراهم است.
تونل سازی: SSH می تواند تونل های امنی را بین دو کامپیوتر ایجاد کند و به کاربران این امکان را می دهد که به طور ایمن به خدماتی مانند پایگاه های داده یا سرورهای وب که مستقیماً از طریق اینترنت در دسترس نیستند دسترسی داشته باشند.
دسترسی از راه دور: SSH به کاربران این امکان را می دهد که از هر کجای دنیا به کامپیوتر یا دستگاه خود از راه دور دسترسی داشته باشند و آن را کنترل کنند.
چگونه می‌توان با پروتکل SSH به سرور و شبکه مورد نظر متصل شد؟
راه های مختلفی برای اتصال به شبکه از راه SSH وجود دارد؛ از جمله این راه ها استفاده از خط فرمان ترمینال (در سیستم‌عامل های لینوکس و مک) و خط فرمان WindowsShell در سیستم‌عامل ویندوز است. البته یک راه قدیمی‌تر و عمومی‌تر در سیستم‌عامل ویندوز، استفاده از برنامه PuTTY است که به کمک آن با چندین روش از جمله پروتکل امن SSH می‌توان به به شبکه و سرور ریموت شد و به خط فرمان Terminal در سرور دسترسی پیدا کرد.
بروزرسانی سیستم‌عامل سنت‌اواس (CentOS)
برای بروزرسانی سیستم‌عامل سنت‌اواس (CentOS) بسیار ساده است. عملیات بروزرسانی سیستم‌عامل‌های لینوکسی با دستور yum update در خط فرمان ترمینال انجام می‌شود و از آنجا که سیستم‌عامل CentOS نیز یک سیستم‌عامل لینوکسی است، به غیر از دستورات اختصاصی CentOS، تقریباً همه‌ی دستورات CentOS با دستورات لینوکس یکی است. اما در حین انجام کار باید نکاتی را رعایت کنید که در ادامه به آن می‌پردازیم:
ابتدا به کمک پروتکل SSH و ابزار اتصال به آن مانند PuTTY یا خط فرمان سیستم عامل خود به خط فرمان ترمینال CentOS متصل شوید. برای این کار مراحل زیر را دنبال کنید:
ابتدا وارد برنامه‌ی PuTTY شوید.
در فیلد Host Name (or IP address) آدرس Static IP سرور خود را وارد کنید.
فیلد Port را نیز بر روی 22 تنظیم کنید، زیرا پروتکل SSH بر روی پورت 22 کار می‌کند.
در میان گزینه‌های Connection type گزینه‌ی SSH را انتخاب کنید.
در آخر بر روی گزینه‌ی Open کلیک می‌کنیم تا خط فرمان ترمینال CentOS برای ما باز شود.
بررسی نسخه فعلی سنت‌اواس (CentOS) چگونه انجام می‌شود؟
پس از این که وارد محیط ترمینال CentOS شدید، با دستور cat /etc/centos-release می‌توانید نسخه‌ی فعلی سیستم‌عامل سنت‌اواس (CentOS) را بررسی کنید. با انجام این کار متوجه می‌شوید که CentOS نیاز به بروزرسانی دارد یا خیر. پس از وارد کردن این دستور، نام و ورژن نسخه‌ی سیستم‌عامل سنت‌اواس (CentOS) مشابه متن زیر نمایش داده می‌شود:
cat /etc/centos-release
CentOS Linux release 7.3.1503 (Core)
بهتر است قبل از بروزرسانی سیستم‌عامل را با دستور yum clean all پاکسازی کنیم. این دستور تمام داده‌های موجود در کش YUM را پاک می‌کند. این دستور شامل پاک کردن metadata، cache و همچنین پاک کردن همه پکیج‌های قدیمی و نامعتبر است. با اجرای این دستور، فضای ذخیره سازی سیستم‌عامل شما خالی شده و بهبود عملکرد سیستم نیز حاصل می‌شود. با پاکسازی فضای کش، بروزرسانی با فضا و سرعت بیشتری انجام می‌شود.
شروع بروزرسانی سیستم‌عامل سنت‌اواس (CentOS)
در صورتی که نسخه جدیدی برای CentOS موجود بود، می‌توانید با وارد کردن دستور yum update عملیات بروزرسانی را شروع کنید. در صورتی که ترمینال بروزرسانی جدیدی را از مخزن لینوکس پیدا کند، لیست و حجم بسته‌های بروزرسانی را نمایش میدهد و با سه گزینه y/d/N به معنی yes/do/No از شما می‌پرسد که آیا می‌خواهید بسته‌های جدید را دانلود کنید یا خیر. با وارد کردن حرف y و زدن دکمه Enter عملیات بروزرسانی شروع می‌شود. توجه داشته باشید که معمولاً برای بروزرسانی نیاز به دسترسی روت و یا sudo خواهید داشت و اگر به کاربر روت دسترسی نداشته باشید، از شما می‌خواهد تا کلمه‌ی عبور را وارد کنید. در نهایت پس از پایان عملیات بروزرسانی، بهتر است سرور را با دستور reboot دوباره راه اندازی کنید. اگر دوباره دستور cat /etc/centos-release را وارد کند، شماره نسخه جدید CentOS نمایش داده می‌شود.
yum clean all
yum update
reboot
نکته‌ی آخر این است که اگر بروزرسانی به هر دلیلی با مشکل مواجه شد، بهتر است که سیستم‌عامل را مجدد بر روی سرور نصب کنید که به اصطلاح به این کار Rebuild کردن گفته می‌شود. اگر سرور شما دارای اینترنت پرسرعت و خوبی باشد، بعید است که این مشکل رخ بدهد.
