OpenSSH یا همان SSH یک راه ارتباطی به صورت خط فرمان است که برای سیستم عامل‌های مانند لینوکس و یونیکس مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ابزار کاربردی مخفف کلمه Secure-Shell است و برای اولین در سال 1995 ارائه شد. این ابزار بعد از گذشت چهار سال یعنی در سال 1999 ارتقا پیدا کرد. به‌طوری‌که امروزه تمامی سیستم عامل‌های لینوکس از این پروتکل پشتیبانی می‌کنند. پس از نصب ابونتو لازم است که این برنامه نیز به صورت صحیح نصب و تنظیم شود. نصب این پروتکل روی Ubunt این امکان را به کاربران می‌دهد که از راه دور و با امینت بالایی به دستگاهی که این پروتکل روی آن نصب شده است دسترسی پیدا کنند و فایل‌های مورد نظر خود را انتقال دهند یا اقدامات لازم را انجام دهند. لازم به ذکر است که پروتکل SSH کلیه ارتباطات را رمزنگاری می‌کند و به این ترتیب امنیت داده‌های را افزایش می‌دهد. افرادی که به تازگی از سیستم عامل لینوکس استفاده می‌کنند باید قبل از هر چیزی SSH را روی دستگاه خود نصب و تنظیم کنند. در ادامه این مقاله قصد داریم تا شما را با نصب و تنظیم این پروتکل در ابونتو بیشتر آشنا کنیم. پس با ما تا پایان این مقاله همراه باشید.
تونل ssh چیست و چه کاربردی دارد؟
همان‌طور که به آن اشاره کردیم SSH یک پروتکل امنیت شبکه است که روی سیستم عامل لینوکس نصب می‌شود. این پروتکل داده‌ها را از میان یک تونل ارتباطی امن منتقل می‌کند. تونل ssh یک تکنیک است که مهاجمین می‌توانند به کمک آن محدودیت‌های فایروال‌ها را دور بزنند. به کمک این تکنیک آدرس IP کاربران در فضای اینترنت مخفی باقی می‌ماند به همین دلیل کسی نمی‌تواند آنها را مانیتور یا شنود کند. یکی از دلایل استفاده از تونل ssh مشکلاتی است که در استفاده از IPهای عمومی وجود دارد. به‌طوری‌که هکرها به راحتی می‌توانستند به هر IP آدرسی دسترسی داشته باشند. طراحی و توسعه SSH Tunneling توانسته است تا حدود زیادی مشکلات امینت IP آدرس‌های عمومی را بر طرف کند. به همین دلیل امروزه افرادی که از Ubuntu استفاده می‌کنند باید این پروتکل را نصب کنند.
معرفی سرور Ubuntu
اوبونتو یک توزیع گنو/لینوکس بر مبنای دبیان است. این توزیع از linux در بین کاربران بسیار محبوب شده است و یکی از مزیت‌های خوب آن پشتیبانی از زبان‌های مختلف از جمله زبان فارسی است. به همین دلیل کاربران فارسی‌زبان زیادی از این توزیع لینوکس استفاده می‌کنند.linux distribution developed by Canonical که معنی آن این است که توزیع لینوکس توسط Canonical توسعه‌یافته است. سیستم عامل لینوکس بر خلاف ویندوز یک نرم افزار اپن‌سورس است و باهدف گسترش پیدا کردن طراحی و توسعه یافته است.
دستور ssh چیست؟
ssh که مخفف کلمه Secure Shell است یک پروتکل شبکه رمزنگاری است که روی سیستم عامل‌های لینوکس و یونیکس قابل نصب است. از این پروتکل برای اتصال ایمن بین کاربر و سرور استفاده می‌شود. به همین دلیل نصب و راه اندازی این پروتکل روی دستگاه اوبونتو برای کاربران لینوکس بسیار لازم و ضروری است. نصب پروتکل ssh به کاربران این اجازه را می‌دهد که از راه دور و با امینت بالایی به دستگاه Ubuntu متصل شوند. این پروتکل می‌تواند تمامی ارتباطات بین کاربر و سرور را رمزنگاری کند. به همین دلیل انتقال فایل و اجرای هر دستورالعملی به کمک آن کامل ایمن است. Ssh به صورت پیش فرض روی دستگاه‌های اوبونتو نصب نمی‌شود و باید به صورت دستی آن را نصب کرد. برای نصب آن کاربران باید از امتیازات Sudo برخوردار باشند در غیر این صورت با فعال‌کردن حساب root در ubuntu می‌توانند این پروتکل امنیت شبکه را به راحتی نصب کنند.
آموزش نصب SSH روی سرور لینوکس Ubuntu
برای استفاده از پروتکل امنیت شبکه SSH باید ابتدا آن را روی سیستم عامل لینوکس نصب کنید. این پروتکل به صورت پیش فرض روی دسکتاپ اوبونتو نصب نیست؛ ولی به راحتی می‌توان آن را نصب کرد. برای نصب این پروتکل کافی است که مراحل زیر را به ترتیب اجرا کنید.
مرحله اول
برای نصب این برنامه ابتدا شما باید ترمینال سیستم عامل اوبونتو را باز کنید. برای این کار می‌توانید از کلیدهای Ctrl + Alt + T را به صورت هم‌زمان روی صفحه‌کلید فشار دهید. همچنین می‌توانید روی آیکون این برنامه کلیک کنید و به‌آسانی آن را اجرا کنید. برای نصب پکیج اپن اس اس اچ روی سرور باید دستور زیر را در ترمینال وارد کنید. توجه داشته باشید که دستور زیر را به صورت دقیق وارد کنید در غیر این صورت با مشکل مواجه خواهید شد.
sudo apt update
sudo apt install openssh-server
پس از واردکردن این دستور درخواستی به شما ارسال می‌شود که باید رمز عبور خود را وارد کنید. سپس برای ادامه روند نصب برنامه باید حرف Y را فشار دهید.
مرحله دوم
پس از اتمام نصب SSH به صورت خودکار اجرا می‌شود. برای اطمینان از این که پروتکل با موفقیت نصب شده است باید دستور زیر را در ترمینال تایپ و اجرا کنید.
sudo systemctl status ssh
Ubuntu دارای یک ابزار پیکربندی firewall با نام UFW است. اگر این ابزار پیکربندی روی سیستم شما فعال شده باشد باید اطمینان حاصل کنید که پورت ssh را اجرا کرده باشید. برای اجرای این پورت شما می‌توانید دستور زیر را در ترمینال تایپ کنید.
sudo ufw allow ssh
مرحله سوم
بعد از اجرای این دستور پروتکل SSH روی دستگاه شما با موفقیت نصب می‌شود. بعد از این مرحله شما می‌توانید وارد این برنامه شوید و با خیال راحت از راه دور به هر دستگاه وصل شوید.
نحوه اتصال به سرویس ssh
برای اتصال به پروتکل SSH در سرور لینوکس باید از برنامه putty که یک نرم افزار کمکی است استفاده کنید. اما برای اتصال به لینوکس سرور از طریق سیستم عامل لینوکس شخصی خود تنها کافی است که دستور زیر را در ترمینال اجرا کنید.
ssh root@serverip –p port
باید آدرس ای پی سرور خود را وارد کنید.serverip به جای
به جای port نیز باید آدرس پورتssh را وارد کنید. لازم به ذکر است که در حالت پیش فرض شماره این پودت 22 است؛ ولی ممکن است که به‌خاطر افزایش امنیت سرور به صورت دستی مدیر سرور این گزینه را تغییر داده باشد.
غیرفعال‌کردن SSH در اوبونتو
گاهی اوقات ممکن است به دلایلی نیاز داشته باشید که پروتکل اپن اس اس اچ را روی Ubuntu غیر فعال کنید. در این مواقع شما به راحتی و با انجام چند مرحله ساده می‌توانید به راحتی آن را غیر فعال نماید. برای این کار لازم است که دستورات زیر را به ترتیب دنبال کنید.
- ابتدا برنامه ترمینال را در لینوکس اجرا کنید.
- دستور sudo systemctl stop ssh را در ترمینال تایپ و اجرا نماید.
- برای اجرای دوباره برنامه ssh می‌توانید از دستور sudo systemctl start ssh استفاده کنید.
- جهت فعال کردن برنامه ssh بعد از غیرفعال‌کردن آن می‌توانید از دستور sudo systemctl enable ssh استفاده کنید.
سخن پایانی
به طور کلی می‌توانیم بگوییم که پروتکل ssh یک ابزار امنیت شبکه است که به کمک آن می‌توان از طریق اینترنت با امنیت بالایی بین دو سرور ارتباط برقرار کرد. کاربران می‌توانند به کمک این پروتکل با امنیت بالایی و از راه دور یک سرور را به راحتی مدیریت کنند. در این مقاله روش نصب آن و برخی از تنظیمات برنامه اپن اس اس اچ را بررسی کردیم. با دنبال‌کردن مراحل گفته شده به راحتی می‌توانید آن را روی سیستم عامل لینوکس توزیع اوبونتو نصب و اجرا کنید.
سؤالات متداول
در سرورهای اوبونتو چگونه می‌توان به ترمینال دسترسی پیدا کرد؟
برای نصب پروتکل ssh شما نیاز دارید که ابتدا ترمینال لینوکس را فعال کنید. برای این کار می‌توانید روی آیکون این برنامه کلیک کنید. در صورت تمایل می‌توانید روی صفحه‌کلید سه دکمه Ctrl + Alt + T را به صورت هم‌زمان فشار دهید تا برنامه ترمینال برای شما اجرا شود.
چگونه می‌توان به‌سادگی چند سیستم را به صورت هم‌زمان مدیریت کرد؟
برای اجرا و مدیریت چند سیستم به طور هم‌زمان و از راه دور می‌توانید پروتکل ssh را نصب و اجرا کنید.
برای غیرفعال‌کردن پروتکل ssh روی دستگاه اوبونتو چه دستوری را باید اجرا کرد؟
برای غیرفعال‌کردن کافی است که دستور sudo systemctl stop ssh در ترمینال اجرا کنید.
در صورتی که پروتکل ssh در سرور غیرفعال شود برای فعال کردن دوباره آن چه‌کار باید کرد؟
برای فعال‌نمودن دوباره پروتکل کافی است که دستور sudo systemctl enable ssh را اجرا نمایید.