پروتکل TLS (Transport Layer Security) یک پروتکل امنیتی است که برای ارتباطات اینترنتی استفاده میشود. این پروتکل با استفاده از رمزنگاری انتقال دادهها را امن میکند و از تخریب یا دسترسی غیرمجاز به دادهها در طول انتقال جلوگیری میکند. TLS در واقع یک نسخه بهبود یافته از SSL (Secure Sockets Layer) است که برای اولین بار در سال 1995 توسط شرکت Netscape معرفی شد. از این پروتکل برای ارتباطات امنیتی بین سرور و مرورگر استفاده میشود و از رمزنگاری و تأیید هویت برای جلوگیری از دسترسی غیرمجاز و تغییر دادهها در طول انتقال استفاده میکند. در ادامه این مقاله قصد داریم تا شما را این پروتکل بیشتر آشنا کنیم. پس با ما تا پایان این مقاله همراه باشید.
TLS چیست؟
پروتکل Tls که مخفف Transport Layer Security است یکی از پروتکلهای رمزنگاشتی برای ایمن سازی دادهها در انتقال (cryptographic protocols for securing data in transit) است. این پروتکل از الگوریتمهای رمزنگاری قوی برای محافظت از اطلاعات در طول انتقال استفاده میکند. همچنین از یک سری اعتبارسنجیهای دیجیتالی برای تأیید هویت سرور و مرورگر استفاده میکند. به علاوه این پروتکل از مکانیزمهای امنیتی مانند Perfect Forward Secrecy (PFS) و Certificate Transparency (CT) پشتیبانی میکند. به طور کلی از TLS به عنوان یکی از پروتکلهای امنیتی اساسی در ارتباطات اینترنتی برای جلوگیری از دسترسی غیرمجاز و تغییر دادهها در طول انتقال، استفاده میشود. این پروتکل از الگوریتمهای رمزنگاری قوی و سرتیفیکیتهای دیجیتالی برای تأیید هویت استفاده میکند و از پروتکلهای امنیتی مثل PFS برای جلوگیری از دسترسی غیرمجاز به دادهها در آینده استفاده میکند.
Transport Layer Security چگونه کار میکند؟
TLS (Transport Layer Security) یک پروتکل امنیتی است که برای رمزنگاری ارتباطات بین دو سیستم در شبکه استفاده میشود. TLS برای تأمین امنیت ارتباطات از الگوریتمهای رمزنگاری انتقالی، احراز هویت و تأیید اصالت استفاده میکند. در ادامه، مراحل کار این پروتکل را توضیح میدهیم:
1- شروع ارتباط: در ابتدا، دو سیستم که قصد برقراری ارتباط امن را دارند، به یکدیگر دستور میدهند که ارتباط TLS را آغاز کنند. این دستور به صورت خودکار از طریق پروتکل HTTP یا از طریق پورت HTTPS ارسال میشود.
2- احراز هویت: در این مرحله، هر دو سیستم باید هویت خود را تأیید کنند. برای این منظور، سرور (یا سیستمی که خدماتی را ارائه میدهد) باید گواهی SSL/TLS خود را به مشتری ارائه دهد. این گواهی شامل اطلاعاتی مانند نام سرور، نام شرکت صادرکننده گواهی، تاریخ انقضا و اطلاعات احراز هویت دیگر است. مشتری میتواند این گواهی را بررسی کند و از صحت آن اطمینان حاصل کند.
3- مذاکره کلید: در این مرحله، دو سیستم باید الگوریتمهای رمزنگاری و تبادل کلید را تعیین کنند. برای این کار، دو سیستم با هم ارتباط برقرار کرده و الگوریتمهای رمزنگاری و تبادل کلید را تعیین میکنند. سپس، این الگوریتمها برای رمزنگاری و رمزگشایی دادههای ارسال شده به کار گرفته میشوند.
4- رمزنگاری و امضا: در این مرحله، دادههای ارسال شده بین دو سیستم به صورت رمزنگاری شده ارسال میشوند. در واقع، اطلاعاتی که باید ارسال شوند با استفاده از الگوریتمهای رمزنگاری TLS رمزنگاری میشوند و سپس به سرور ارسال میشوند. در این مرحله، سرور همچنین از امضای دیجیتال برای تأیید اصالت دادهها استفاده میکند.
5- تأیید اصالت: در این مرحله، سرور باید از اصالت دادههای دریافتی اطمینان حاصل کند. برای این کار سرور از امضای دیجیتال استفاده میکند تا تأیید کند که دادههای دریافتی درست و از مشتری مورد نظر دریافت شدهاند و توسط شخص یا سیستم درستی ارسال شدهاند.
6- اتمام ارتباط: پس از اتمام ارتباط، دو سیستم میتوانند به صورت امن دادههای خود را به یکدیگر ارسال کنند، همچنین این اتصال میتواند برای چندین درخواست و پاسخ بین دو سیستم نیز مورد استفاده قرار گیرد.
به طور کلی، TLS با استفاده از الگوریتمهای رمزنگاری، احراز هویت و تأیید اصالت، امنیت ارتباطات بین دو سیستم در شبکه را تأمین میکند. این پروتکل در بسیاری از برنامههای وب برای برقراری ارتباطات امن بین مشتریان و سرورها استفاده میشود.
تفاوت دو پروتکل ssl و tls چیست؟
SSL (Secure Sockets Layer) و TLS (Transport Layer Security) دو پروتکل امنیتی هستند که برای ارتباطات اینترنتی استفاده میشوند. پروتکل امنیتی SSL در ابتدا توسط شرکت Netscape در سال 1995 معرفی شد و TLS از SSL به عنوان نسخه بهبود یافته ایجاد شد. در ادامه تفاوتهای اساسی بین این دو پروتکل بیان شده است:
۱. نام: SSL و TLS دو پروتکل امنیتی مستقل هستند که در دو زمان متفاوت ایجاد شدند؛ اما TLS نسخه بهبود یافته و جایگزین SSL است.
۲. امنیت: TLS از الگوریتمهای رمزنگاری قویتری بهره میبرد و در نسخههای جدیدتر خود از الگوریتمهای رمزنگاری قابلیت پیشرفتهتری ارائه میدهد. از طرف دیگر، SSL توانایی ارائه امنیت کامل در برابر حملات امروزی را ندارد و به دلیل وجود آسیبپذیریهای امنیتی، بهطور گستردهای استفاده نمیشود.
۳. سرعت: TLS از سرعت بالاتری برخوردار است و در بعضی موارد ممکن است باعث افزایش سرعت بارگیری صفحات وب شود. SSL به همراه داشتن عملیات اضافی، ممکن است به طور قابل ملاحظهای کندتر از TLS باشد.
۴. پشتیبانی: مرورگرهای مدرن ترجیح میدهند از TLS برای برقراری ارتباط امن استفاده کنند، در حالی که SSL به صورت گستردهای پشتیبانی نمیشود.
۵. نسخه: SSL در حال حاضر در دسترس نیست و TLS به عنوان جایگزینی برای آن به کار گرفته میشود. TLS نیز در چندین نسخه مختلف ارائه شده است که هر کدام از ویژگیهایی را اضافه کردهاند و از امنیت بیشتری برخوردارند.
به طور کلی پروتکل امنیت لایه انتقال به عنوان پروتکل بهبود یافته SSL، برای ارتباطات امنیتی بین سرور و مرورگر بهترین گزینه است. TLS از الگوریتمهای رمزنگاری قویتری بهره میبرد، سرعت بالاتری دارد و توسط مرورگرهای مدرن پشتیبانی میشود.
چه نسخههایی از TLS وجود دارد؟
TLS در حال حاضر در چندین نسخه مختلف عرضه شده است. این نسخهها شامل:
:TLS 1.0 نسخه اول TLS که در سال ۱۹۹۹ معرفی شد و به عنوان SSL 3.1 نیز شناخته میشود.
TLS 1.1 : نسخه دوم TLS که در سال ۲۰۰۶ معرفی شد و به عنوان بهبودی بر نسخه اول TLS مطرح شد.
TLS 1.2 : نسخه سوم TLS که در سال ۲۰۰۸ معرفی شد و به عنوان یکی از پایدارترین و قدرتمندترین نسخههای TLS شناخته میشود.
TLS 1.3 : نسخه چهارم TLS که در سال ۲۰۱۸ معرفی شد و به عنوان بهبودی بر نسخههای قبلی TLS شناخته میشود. TLS 1.3 شامل بهبودهایی در امنیت، سرعت و کارایی است و به عنوان پروتکل پیشنهادی برای ارتباطات امنیتی در اینترنت شناخته میشود.
همچنین، نسخههای قبلی SSL (Secure Sockets Layer) که TLS بر پایه آن ساخته شده است، شامل SSL 2.0 و SSL 3.0 میشوند؛ اما به دلیل وجود آسیبپذیریهای امنیتی جدی در این نسخهها، استفاده از آنها توصیه نمیشود و به جای آنها باید از Transport Layer Security استفاده شود.
آیا Transport Layer Security در همه مرورگر ها قابل استفاده است؟
TLS یک پروتکل امنیتی است که تقریباً در همه مرورگرهای امروزی قابل استفاده است. این شامل مرورگرهای محبوبی مانند Google Chrome، Mozilla Firefox، Apple Safari، Microsoft Edge و مرورگرهای دیگر است. بیشتر مرورگرها به صورت پیشفرض از پروتکل امنیت لایه انتقال استفاده میکنند و در صورتی که از نسخههای قدیمیتر مرورگر استفاده شود، این پروتکل به صورت خودکار به روزرسانی خواهد شد. با این حال، در برخی موارد ممکن است برخی از تنظیمات مرورگرها برای استفاده از SSL تنظیم شده باشد و برای استفاده از این پروتکل باید تنظیمات مرورگر تغییر داده شود. در هر صورت TLS به عنوان یکی از پروتکلهای امنیتی اصلی برای ارتباطات اینترنتی به شدت پشتیبانی میشود و بسیاری از سایتها و برنامهها از آن استفاده میکنند.
آیا TLS برای ارتباط با سایتهای حساس به اطلاعات شخصی مانند بانکها مناسب است؟
بله، Transport Layer Security برای ارتباط با سایتهای حساس به اطلاعات شخصی مانند بانکها مناسب است و به عنوان یکی از پروتکلهای امنیتی مهم برای این منظور استفاده میشود. این پروتکل به دلیل اینکه از الگوریتمهای رمزنگاری قویتری نسبت به SSL استفاده میکند، ارتباطات امنیتی بین کاربر و سرور را بسیار ایمنتر میکند. بسیاری از بانکها و سایتهای مالی برای برقراری ارتباط امن با مشتریان خود از آن استفاده میکنند. همچنین، TLS در بسیاری از سایتهای خرید آنلاین و سایتهای دیگری که به دنبال ارتباط امن با کاربران هستند استفاده میشود. به عنوان کاربر اینترنت، برای اطمینان از اینکه ارتباط شما با سایتهای حساس به اطلاعات شخصی؛ مانند بانکها، ایمن است، باید از این موارد اطمینان حاصل کنید:
- سایتی که با آن ارتباط برقرار میکنید، آدرس آن با "" https شروع شده باشد. این نشان میدهد که این سایت از پروتکل امنیت لایه انتقال برای ارتباط امن استفاده میکند.
- در صفحه وب مرورگر خود نماد قفل بسته را در نوار آدرس ببینید. این نشان میدهد که اتصال شما به سایت امن است و اطلاعات شما به صورت رمزگذاری شده به سرور ارسال میشود.
- برای ورود به حساب بانکی خود یا انجام تراکنشهای مالی دیگر، فقط از سایتهای رسمی بانک خود استفاده کنید تا از امنیت ارتباط خود اطمینان حاصل کنید.
با رعایت این موارد، ارتباط شما با سایتهای حساس به اطلاعات شخصی مانند بانکها، ایمنتر و محافظت شدهتر خواهد بود.
دلیل استفاده برنامه های وب از پروتکل TLS چیست؟
استفاده از پروتکل TLS برای برنامههای وب دلایل بسیاری دارد که برخی از مهمترین آنها عبارتند از:
1- حفاظت از حریم خصوصی کاربران: با استفاده از این پروتکل ارتباط بین کاربر و سرور رمزنگاری میشود، به همین دلیل هرگونه اطلاعاتی که بین کاربر و سرور ارسال میشود از دسترسی افراد غیرمجاز در اینترنت محافظت میشود.
2- اعتماد به سایتها: با استفاده از پروتکل امنیت لایه انتقال سایتها میتوانند اطمینان حاصل کنند که ارتباط با کاربرانشان به صورت امن صورت میگیرد. به همین دلیل، بسیاری از سایتهای حساس از این پروتکل برای ارتباط با مشتریان خود استفاده میکنند.
3- جلوگیری از تزریق محتوا: با استفاده از این پروتکل سرور میتواند اطلاعات ارسالی به کاربر را بررسی کند و در صورت وجود هرگونه تزریق محتوا به ارتباط، این ارتباط را قطع کند.
4- تضمین امنیت فایلهای دانلودی: با استفاده از Transport Layer Security سرور میتواند تضمین کند که فایلهایی که کاربران میتوانند از سایت دانلود کنند، در طول انتقال از سرور به کاربر رمزنگاری شده و امن هستند.
5- استفاده از ارتباطات بیسیم: با استفاده از این پروتکل میتوان ارتباطات بیسیم را نیز به صورت امن کرد و از جاسوسی و دسترسی غیرمجاز به ارتباطات از طریق شبکههای بیسیم جلوگیری کرد.
به طور کلی استفاده از پروتکل TLS برای برنامههای وب به دلیل افزایش امنیت و محافظت از حریم خصوصی کاربران بسیار حائز اهمیت است. بسیاری از سایتهای مالی، تجاری و دیگر سرویسهای آنلاین از این پروتکل برای ارتباط با مشتریان خود استفاده میکنند.
تفاوت بین TLS و HTTPS چیست؟
TLS و HTTPS دو پروتکل مختلف هستند که در برنامههای وب برای امنیت ارتباطات استفاده میشوند. Transport Layer Security یک پروتکل امنیتی است که به منظور رمزنگاری ارتباطات بین دو سیستم استفاده میشود. در حالی که HTTPS (Hypertext Transfer Protocol Secure) یک پروتکل ارتباطی است که بر اساس HTTP است و با استفاده از TLS، ارتباطات را رمزنگاری میکند. به عبارت دیگر، HTTPS یک پروتکل ارتباطی است که در واقع از ترکیب HTTP و TLS تشکیل شده است. به عبارت ساده تر HTTPS مانند HTTP است با این تفاوت که ارتباطات آن با استفاده از TLS رمزنگاری میشوند و به همین دلیل ارتباطات HTTPS امنتر از HTTP هستند.
به طور معمول، وقتی کاربران به یک وبسایت با استفاده از HTTPS دسترسی پیدا میکنند، نشانگری روی نوار آدرس مرورگر خود مشاهده میکنند که نشان میدهد که ارتباط با سرور از طریق HTTPS انجام شده است. علاوه بر این، وبسایتهای با HTTPS معمولاً دارای گواهینامه SSL/TLS هستند که توسط شرکتهای اعتبارسنجی صادر میشود و نشان میدهد که صاحب وبسایت هویت واقعی خود را تایید کرده است.
خلاصه
به طور کلی می توانیم بگوییم که پروتکل TLS (Transport Layer Security) یک پروتکل امنیتی است که برای ارتباطات اینترنتی مورد استفاده قرار میگیرد. این پروتکل به منظور رمزنگاری اطلاعات ارسالی بین دو ماشین متصل به اینترنت (کلاینت و سرور) استفاده میشود و برای جلوگیری از دسترسی غیرمجاز به دادههای حساس و سرقت اطلاعات و همچنین تضمین اعتبار و اصالت دادهها طراحی شده است.
سوالات متداول
آیا از TLS برای ارتباط با دیتابیسها نیز استفاده میشود؟
بله، از TLS برای ارتباط با دیتابیسها نیز استفاده میشود. بسیاری از سیستمهای مدیریت دیتابیس (مانند MySQL، PostgreSQL، Oracle و SQL Server ) امکان استفاده از این پروتکل برای ارتباط امن با دیتابیس را فراهم میکنند. با استفاده از این پروتکل برای ارتباط با دیتابیس، اطلاعاتی که بین برنامه و دیتابیس جابجا میشود از جمله رمز عبور و دیتابیسهایی که در آنها دادهها ذخیره شدهاند رمزنگاری میشود. این کار امنیت ارتباط با دیتابیس را افزایش میدهد و میتواند از سرقت و تلاش برای دسترسی غیرمجاز به دادهها جلوگیری کند.
آیا TLS برای ارتباطات داخلی درون یک سیستم نیز مورد استفاده قرار میگیرد؟
TLS بیشتر برای ارتباطات بین سیستمها و برنامههای وب استفاده میشود. اما برای ارتباطات داخلی درون یک سیستم، اغلب از پروتکلهای دیگری مانند SSH (Secure Shell) و VPN (Virtual Private Network) استفاده میشود. SSH یک پروتکل امنیتی برای ارتباط امن بین دو سیستم است که به طور معمول برای اتصال به سرورها و دسترسی به سیستمهای دیگر در شبکه استفاده میشود. SSH از الگوریتمهای رمزنگاری و تبادل کلید برای امنیت ارتباطات استفاده میکند.
ایا استفاده از پروتکل Transport Layer Securityهزینه بر است؟
استفاده از پروتکل TLS ممکن است هزینه بر باشد، اما این هزینهها ممکن است به دلیل افزایش امنیت و کیفیت ارتباطات، به طور کلی مورد قبول قرار گیرند. برای برخی سایت های کوچک با ترافیک کم، استفاده از TLS هزینههای محسوسی ایجاد نمیکند. اما برای سایت های که ترافیک بالایی هزینههای استفاده از TLS ممکن است تاثیر گذار است.
آیا نسخه های پروتکل Transport Layer Securityعملکرد یکسانی دارند؟
نسخههای مختلف پروتکل TLS ممکن است عملکرد متفاوتی داشته باشند، اما این تفاوتها به طور کلی برای کاربران و توسعه دهندگان نباید مشکل ساز باشند. به عنوان مثال، TLS 1.3 نسخه جدیدتری از TLS است که در مقایسه با نسخههای قبلی، امکانات بهبود یافته و امنیت بیشتری را فراهم میکند.