بعد از راه‌ اندازی سایت چه باید کرد؟ [5 قدم مهم برای پیشرفت سایت]

در دنیای بی‌کران وب، میلیاردها وب‌سایت وجود دارد که روزبه‌روز به تعداد آن‌ها افزوده می‌شود؛ وب‌سایت‌هایی که با هدف‌های مختلف فعالیت می‌کنند، وقت و هزینه دارندگان سایت را برای پیشرفت و ادامه می‌طلبند.

به‌طورکلی برای راه‌اندازی سایت چند قدم اصلی لازم است: ثبت دامنه و خرید هاست و طراحی سایت.

دامنه آدرس وب‌سایت شماست و به‌نوعی، با آن در اینترنت شناخته می‌شوید؛ برای مثال azaronline.com و google.com  نمونه‌ای از دامنه است که علاوه بر اینکه اسم سایتتان را دربر دارد، پسوند آن، اطلاعاتی در مورد حوزه کاری نیز می‌دهد؛ مثلاً پسوند .ir) ) یعنی سایت ایرانی است یا پسوند.com) ) یعنی این یک سایت تجاری/جهانی است.

طراحی سایت هم عبارت است از ویژگی‌های بصری و تعاملی که کاربر با استفاده از سایت شما با آن‌ها روبه‌رو است. مثل رابط کاربری سایت، آیکون‌ها، تصاویر و هر چیزی که با بالا آمدن سایت در مرورگر کاربر نمایش داده می‌شود و در پس‌زمینه، کدها و تابع‌هایی  که فرمان‌های کاربر را پردازش می‌کنند و درنهایت هاست که فایل‌ها و پیش‌نیازهای بخش طراحی را ذخیره و به اجرا درمی‌آورد.

اما آیا کار راه‌اندازی سایت شما همین‌جا تمام می‌شود؟ خیر؛ بلکه بعدازاین چند قدم، کار شما تازه آغاز می‌گردد. در ادامه با ما همراه باشید تا با پله‌های بعدی برای راه‌اندازی یک  سایت خوب و موفق آشنا شویم.

بعد از راه‌اندازی وب‌سایت چه‌کارهایی باید انجام داد تا سایتمان پیشرفت کند؟

 سؤالی است که جواب درست به آن کیفیت بالا را برای سایت شما به ارمغان می‌آورد (فارغ از این‌که سایت شما در چه حوزه‌ای فعالیت دارد). رکن اساسی و ستون سایت به دو عامل بستگی دارد: تولید محتوا و سئو و به دنبال آن‌ها، امنیت، تعامل با کاربر و سنجش سایت.

۱. تولید محتوا

محتوا میوه و محصول درخت سایتتان برای کاربر است. جسم و کالبد سایت در تولید محتوا نهفته است. شما در هر زمینه که فعالیت می‌کنید، محصول ویا خدماتتان‌همان محتوایی است که می‌توانید در سایتتان قرار دهید. محتوایتان می‌تواند صوتی، تصویری و یا متنی باشد و حتی ترکیبی از این‌ها. فروشگاه اینترنتی دارید؟ محتوای سایتتان تصاویر محصولات و مشخصاتش است. سایت خبری دارید؟ محتوایتان متن اخبار است. محتوا سازی باید در سمت‌وسوی کارتان باشد و از چهارچوب آن خارج نشود. محتوا مشخص می‌کند که مخاطبانتان چه قشری از جامعه هستند. در حقیقت محتوای شما نیازهای این مخاطبان را برآورد می‌کند و مخاطب ترغیب می‌شود برای رفع نیاز خود از محتوای شما استفاده کند. پس محتوا باید به‌گونه‌ای ساخته‌ و پرداخته شود که ارزش استفاده شدن را داشته باشد.

کمیت یا کیفیت؟

پیشرفت سایتتان بستگی به این ندارد که چه تعداد محتوا دارید یا محتوایتان را با چه کیفیتی ارائه می‌دهید؛ نکته مهم این است که تعادل این دو را در ارائه حفظ کنید. اگر محتوای کم کیفیت با تعداد خیلی زیادی دارید، سایتتان از نظر کیفیت محتوا کمبود زیادی خواهد داشت ویا اگر محتوای باکیفیت به تعداد خیلی کم داشته باشید، جای افزایش کیفیت برای محتواهای آینده باقی نمی‌گذارید. باید کیفیت را با تعداد محتوا باهم بالا ببرید و به‌تدریج پیشرفت کنید. تولید محتوا مانند سایر عوامل پیشرفت سایت باید به‌طور مستمر صورت بگیرد.

ویژگی‌های محتوا

اصالت محتوا و اختصاصی بودن آن نیز یکی دیگر از موارد مهم در ساخت محتواست. اگر محتوایی که در سایتتان قرار می‌دهید برای شخص یا سایت دیگری باشد و به‌اصطلاح کپی کرده باشید، اشتباه بزرگی مرتکب شده‌اید؛ این کار نه‌تنها سایه شوم کپی را برای باقی محتوای سایت (حتی اگر خودتان ساخته باشید) می‌افکند، بلکه سایتتان را از نظر رتبه و سئو بسیار پایین می‌آورد.

به‌روز بودن و جدید بودن محتوا همگام با نیاز کاربر ازجمله ویژگی‌های یک محتوای خوب و جذاب است. محتوایی که ساخته می‌شود باید با خصوصیات و علایق کاربر همخوانی داشته باشد تا کاربر را ترغیب به استفاده از سایت کند. ساخت محتوا  برای یک شخص به‌تنهایی بسیار سخت و دشوار است بنابراین  شما باید پس از مدتی که سایت پیشرفت درخوری داشت به فکر تیم محتوا ساز باشید تا سایت خود را رونق  بیشتری ببخشید.

 تبلیغات آنلاین در کنار محتوایی که ارائه می‌دهید نیز می‌تواند بخشی از درآمد سایتتان را به خود اختصاص دهد. تبلیغات آنلاین به معنای آگاه‌سازی مخاطب در مورد ویژگی‌های یک محصول و یا خدمات مختلف است. تبلیغات آنلاین مزایایی دارد که نسبت به تبلیغات فیزیکی کارآمدتر است. این دسته از تبلیغات دقت بسیار زیادی دارد و با استفاده از آن می‌توان تعداد دقیق بازدید از تبلیغ و موردتوجه قرار گرفتن آن را توسط مخاطب به دست آورد. هزینه‌ای که برای دیده شدن این نوع تبلیغ می‌شود بسیار کمتر از تبلیغ فیزیکی است و در کنار بازدید بالا به‌صرفه‌تر است. تبلیغات آنلاین تنوع زیادی دارد که قابلیت شخصی‌سازی زیادی را فراهم می‌کند: تبلیغات نمایشی، تبلیغات کلیکی، تبلیغات ریتارگتینگ، گوگل ادز، تبلیغات صوتی و ویدئوئی، تبلیغات ایمیلی، تبلیغات ارتقا یافته و پوش نوتیفیکیشن نمونه‌هایی از تبلیغات رایج بر بستر اینترنت و سایت‌ها است که به‌تناسب ویژگی‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرند.

۲. سئو

سئو یا بهینه‌سازی موتور جست‌وجو search engine optimization))، فرایندی مداوم و پیوسته و تقریباً هزینه‌بر (هم از لحاظ زمان و هم از لحاظ مالی) است که باعث می‌شود سایت شما در سرچ با موتورهای جست‌و‌جو جزو نتایج برتر باشد؛ به‌طور دقیق‌تر سئو یعنی بهینه‌سازی سایت برای موتور جست‌وجو. وقتی شما چیزی را در گوگل سرچ می‌کنید، فهرستی از سایت‌های مختلف برایتان نمایش داده می‌شود که همه این سایت‌ها محتوایی در رابطه با موضوع سرچ شما دارد. سایتی که امتیاز و سئو بهتری نسبت به بقیه سایت‌ها داشته باشد، جایگاه بالاتری در لیست خواهد داشت و احتمال اینکه شما روی لینک آن سایت کلیک کنید، بالا می‌رود؛ این یعنی بازدید بیشتر و درآمد برای سایت.

• بهینه‌سازی همان‌طور که اشاره شد فرایندی مقطعی نیست؛ یعنی شما باید همیشه  آن را در دستور کارتان قرار دهید. این بهینه‌سازی‌ها بیشتر بر روی محتوایی که تولید کرده‌اید، اعمال می‌شود تا جذاب‌تر و موردپسند باشد. سئو بیشتر در متن محتوایی که ساخته‌اید، نمایان تر است. در میان محتواسازان  سئو با کلیک بیت یا طعمه کلیک نیز شناخته می‌شود  کلیکی که به بازدید و استفاده از محتوایتان توسط کاربر منجر می‌شود. سئو در حقیقت روح سایتتان است و در کنار محتوایی که تولید کرده‌اید عامل حیات سایتتان می‌شود.

ثبت سایت در موتورهای جستجو

ثبت سایت در موتورهای جست‌وجو و دایرکتوری‌ها اصلی‌ترین عامل افزایش بازدید و ترافیک یک سایت تازه است. موتورهای جست‌وجو برای اینکه سایتی را در لیست نتایج جست‌وجو حاضر کنند باید آن سایت را بشناسند. فرایند شناسایی این‌گونه است که یا از طریق دایرکتوری‌ها انجام می‌شود یا خودشان با استفاده از ربات‌ها انجام می‌دهند. دایرکتوری‌ها در حقیقت خودشان سایت مرجع محسوب می‌شوند که لیست بقیه سایت‌های موجود در اینترنت را گردآوری کرده‌اند.google, Bing, Yahoo, Business.com) ) نمونه‌هایی از دایرکتوری‌ها هستند. برای ثبت در این دایرکتوری‌ها باید فرم مخصوصی که شامل آدرس سایت، زمینه فعالیت، کلمه‌های کلیدی مربوط به سایت و جست‌وجوهای  آن و متنی درباره سایت است، با دقت پر شود. این فرایند ثبت سایت از چند هفته تا چند ماه طول می‌کشد. برخی از این دایرکتوری‌ها رایگان‌اند و برخی برای ثبت سایت هزینه‌ای دریافت می‌کنند تا مدت‌زمان ثبت را سرعت ببخشند؛ اما موتورهای جست‌وجو این اطلاعات را خودشان و از طریق ربات‌ها به دست می‌آورند. به همین منظور سایت‌ها برای اینکه این ربات‌ها آسان‌تر اطلاعات سایت را کسب کنند از sitemap استفاده می‌کنند. سایت مپ، فایلی است برای معرفی سایت به موتورهای جست‌وجو الزامی است و ربات‌ها سریع‌تر لینک‌های سایتتان را به دست می‌آورند. اطلاعات دایرکتوری‌ها دقیق‌تر از موتورهای جست‌وجو است و در مقابل حجم و تنوع اطلاعات در موتورهای جست‌وجو بیشتر است.

بک‌لینک‌ها

بک لینک‌ها یکی از مهم‌ترین علل در پیشرفت سئو سایت هستند. لینک‌هایی که سایت شما از سایت‌های دیگر در حوزه کاری مشترک قرار می‌دهید یا اینکه سایت‌های دیگر از لینک‌های سایت شما استفاده می‌کنند و یا لینک‌های شبکه‌های اجتماعی، نمونه‌هایی از بک لینک هستند. درواقع بک لینک‌ها، لینک‌هایی هستند که در دیگر صفحات معتبر استفاده و به صفحات سایت شما ارجاع داده می‌شوند و به‌نوعی اعتبار برای سایت شما کسب می‌کنند.

تبلیغات مستقیم

تبلیغات مستقیم سایت شما در سایت‌های دیگر ویا حتی در خارج از فضای وب نیز می‌تواند بسیار مؤثر واقع شود. در کنار افزایش بازدید، مشتری و بهینه شدن سئو، بر اعتبار و رتبه سایتتان نیز تأثیر بسزایی دارد.

سرعت بارگذاری

سرعت بارگذاری از فاکتورهای مهم در سئو محسوب می‌شود. بدیهی است که باز شدن یک سایت  با سرعت‌پایین بسیار ناخوشایند است و بدتر از آن پایین آمدن سئو سایت است. انتخاب هاست مناسب و طراحی خوب سایت سرعت بارگذاری سایت را به‌خوبی افزایش می‌دهد. محتوای با حجم کم هم بی‌تأثیر نیست.

موبایل فرندلی

امروزه بسیاری از افراد در سرتاسر جهان تنها با یک تلفن همراه در جهان‌وب گشت‌وگذار می‌کنند. سازگاری سایت با جست‌وجو در تلفن‌های همراه و تبلت‌ها یکی دیگر از عامل‌های اساسی برای افزایش سئو است. جدا از بحث موبایل فرندلی سایت، ریسپانسیو یا واکنش گرایی سایت هم بحث بزرگ‌تری از موبایل فرندلی محسوب می‌شود. واکنش گرا بودن سایت باعث می‌شود سایت شما نسبت به هر نوع دستگاه بدون در نظر گرفتن ابعاد صفحه‌نمایش، چیدمان محتوا را مناسب آن صفحه به نمایش بگذارد که از پارگی بخش‌های مختلف سایت جلوگیری می‌کند.

۳. امنیت

 قدم بعدی حفظ امنیت سایت است. حفاظت و پاسداری از محتوا و زحمت‌های کشیده شده برای سایت نیز یکی دیگر از اقدامات مهم پس از راه‌اندازی سایت است. همانند سایت‌ها که روزانه تعدادشان افزایش می‌یابد، انواع خطرات سایبری نیز رو به افزایش است؛ حمله‌هایی به زیرساخت و ارکان سایت که درنهایت  منجر به ازکارافتادن سایت می‌شود. خب چه ‌کاری باید انجام داد؟ بحث امنیت سایت بحث پیچیده‌ای است و به همه فرایندهای مختلف سایت مربوط  می‌شود و نباید هیچ‌کدام را نادیده گرفت.

• نخست امنیت‌ هاست و سرور که با اطلاعات حیاتی سایت درگیر هستند؛ در این مورد از دست ما کاری جز انتخاب‌هاست  و سرور مطمئن و معتبر برنمی‌آید. اگر سرور و هاست از سخت‌افزار و نرم‌افزار ضعیف استفاده کند احتمال ازکارافتادن سایت را بالا می‌برد . هرگونه خرابی در سخت‌افزار، مستقیماً سایت را آفلاین می‌کند. نرم‌افزار نیز آسیب‌پذیری‌های مخصوص خود را دارد که آن‌هم به‌نوبه خود در خرابی سایت نقش دارد.
• بکاپ گیری و ایجاد فایل‌های پشتیبان از داده‌های سایت  اقدامی بسیار مؤثر است که باید به‌صورت دوره‌ای انجام گیرد  تا در مواقع لزوم از آن‌ها استفاده شود. با این کار حتی اگر اطلاعات ‌هاست و سرور به‌کلی از بین رفت بازهم سایتتان زنده خواهد شد.
• امنیت حاصل از فعالیت های وبمستر نیز بسیار مهم است. وبمستر که خود تعامل مستقیم با سایت دارد امنیت تک‌تک فعالیت های وی تأثیر مستقیم بر امنیت سایت دارد. اینکه وبمستر از چه سیستم‌عاملی استفاده می‌کند؟ چه مرورگری دارد؟ رمز ورود به پنل سایت چقدر قدرتمند است؟ از چه اتصالی برای اینترنت استفاده می‌کند؟ چه آنتی‌ویروس و فایروالی استفاده می‌کند و... همه در امنیت کلی سایت تأثیرگذار هستند.
• دریافت گواهی‌های مختلف امنیتی برای سایت نیز یکی از راه‌های ایمن کردن سایت است. برای مثال گواهی Ssl یکی از آن‌هاست؛ با دریافت این گواهی اطلاعات میان کاربر و سایت رمزگذاری می‌شود و سدی ایمن برای دزدان این اطلاعات قرار می‌دهد. حتی اگر این اطلاعات رمزگذاری شده سرقت شوند قابل‌استفاده نخواهد بود. همچنین این گواهی به‌نوبه خود باعث بهبود سئو و اعتماد کاربران به سایت می‌شود.
• شناخت  و رفع باگ‌های سایت نیز ازجمله موارد امنیتی سایت هست. جلوگیری از ضعف‌های سایت به‌منظور هک شدن و رفع آن‌ها بازهم فرایندی پیوسته است که باید انجام شود. هزینه و زمانی که برای این کار صرف می‌شود مطمئنا ارزشش را دارد.

۴. تعامل

فعالیت در بخش نظر دهی، رأی دادن و به‌طورکلی تعامل  با کاربران سایت یکی دیگر از کار‌های مهم بعد از ساخت سایت است. تعامل کاربران با یکدیگر و با وبمسترها باعث می‌شود که وب‌سایت برای آن‌ها دلپذیرتر و موردپسند واقع شود که این خود نوعی تبلیغ برای سایت است. همچنین از نظر سئو و بهینه شدن سایت نیز کمک شایانی می‌کند.

• بسیاری از مشکلات و اختلاف‌نظرها در مورد محتوا که نیازمند حضور ادمین و صرف وقت و انرژی و پاسخگویی به کاربر است، با راهنمایی سایر کاربران در این بخش حل می‌شود. پیشنهادها، بحث‌ها، نظرات، اطلاع از ضعف‌ها و باگ‌های سایت و افزایش اعتبار سایت، از مزایای این بخش است. نظرسنجی و طرح سؤال یکی از بهترین نمونه‌هایی است که کاربران را به ارتباطی فراتر از بازدید ترغیب می‌کند.
• ایجاد بخشی برای پسندیدن یا نپسندیدن محتوا به‌نوعی معیار و امتیاز برای کاربران تبدیل می‌شود که خبر از کیفیت و خوب بودن محتوا بدهد و در مقایسه کاربران برای انتخاب محتوا به نفع شما بسیار مؤثر است.
• ارائه اطلاعات برای تماس و ارتباط کاربران با شما و وبمستر ها یکی دیگر از شاخه‌های تعامل است که با این کار، دغدغه کاربر را برای ارتباط مستقیم و صریح با وبمستر را به حداقل می‌رسانید.
• از طرفی می‌توانید سایت را در شبکه‌های اجتماعی دیگر  نیز تبلیغات کرده و فعالیت داشته باشید تا بیشتر شناخته‌ شوید. شبکه‌های اجتماعی خود نیز بستری برای ارائه محتوا در قالبی دیگر به کاربر است؛ در این بستر نیز با فنون و روش‌های مختلف می‌توان کاربر را به سمت سایت سوق داد. باید توجه داشت که هر شبکه اجتماعی نمی‌تواند ما را به هدفمان در پیشرفت سایت کمک کند؛ بلکه آن دسته از شبکه‌های اجتماعی که بیشتر شناخته‌شده‌تر هستند و دست ما را برای انتشار محتوای متنوع باز می‌گذارند مدنظر ماست؛ مثل اینستاگرام و تلگرام، یوتیوب و شبکه‌های اجتماعی بزرگ‌تری مثل فیس‌بوک یا لینکداین

۵. رصد و پایش

رصد و پایش سایت  از دیگر موارد مهم برای پیشرفت سایت محسوب می‌شود؛ به همین منظور کمپانی گوگل ابزار بسیار مفیدی را به نام گوگل آنالیتلیک google analytics در این زمینه معرفی کرده است. با استفاده از این سرویس رایگان، می‌توان اطلاعات بسیار مفیدی را در مورد کاربران و سایتتان استخراج‌کنید که بسیار ارزشمند است؛ مثل تعداد بازدید از سایت، میزان صرف وقت کاربران در سایت، علاقه‌مندی‌های کاربران، موقعیت کاربران، دستگاه‌ها و سیستم‌عامل‌های کاربران، میزان تبدیل کاربران به مشتری، ترافیک دیتا و کاربران در ساعات مختلف و ... همه و همه اطلاعاتی هستند که خبر از قدرت و ضعفتان در سایت می‌دهد.

ابزار دیگری که می‌توان اطلاعات مختلف دیگر را از آن دریافت کرد گوگل سرچ کنسول google search console)) است. فرق میان این ابزار با گوگل آنالیتیکز این است که سرچ کنسول فرایندهای مختلف موتور جست‌وجو با سایت را بررسی می‌کند ولی آنالیتیکز فرایندهای سایت با موتور جست‌وجو مورد بررسی قرار می‌گیرند.

ابزار بعدی که مخصوص رصد فعالیت‌های کاربران در سایت است، هیت‌مپ کاربر نام دارد. نقشه حرارتی یا همان هیت مپ داده‌های مختلفی که حاصل فعالیت کاربر در صفحات خاص سایت است را به‌صورت یک تصویر گرافیکی تبدیل می‌کند. نقاطی که مورد توجه بالای کاربر قرار گرفته باشد را با رنگ‌های گرم (شدیدترین قرمز یا مایل به قرمز) و نقاط کم‌توجه را با رنگ‌ها سرد (مایل به آبی یا بی‌رنگ) نشان می‌دهد. علاوه بر این هیت مپ داده‌های میزان اسکرول، طرح‌های حرکتی، حرکت نشانگر کلیک  و نقاط توجه‌هایی که کاربر در قسمت‌های مختلف سایت انجام می‌دهد را از هنگام ورود به سایت تا هنگام خروج از آن را جمع‌آوری می‌کند و بازهم با تصویر گرافیکی و رنگ‌های سرد و گرم نشان می‌دهد. همه این الگوها و طرح اطلاعات مفیدی را در اختیار وبمستر ها قرار می‌دهد و آن‌ها برای بهبود سایت در هدف و روند سایت، از این اطلاعات استفاده می‌کنند. تنظیم‌های مختلف برای ارائه محتوا، نهایت استفاده از بخش‌های ساید بار سایت، تبلیغات متناسب با مخاطبان و ... نمونه‌هایی از کاربرد این اطلاعات‌اند.hot jar, crazy egg, heatmap, user heat  هم ازجمله ابزارهای جمع‌آوری این اطلاعات هستند.

البته ابزارهای دیگری نیز وجود دارند که امکانات مختلف دیگری دارند. در حقیقت این ابزارها با نگاه کلی به فرایندهای مربوط به سایت، پستی‌ها و بلندی‌های سایت را نمایان و با استفاده از این داده‌ها  و تحلیل و بررسی آن‌ها باعث بهینه‌سازی پیشرفت سایت می‌شوند. این بررسی‌ها و بهبودها نیز باید به‌طور مداوم صورت بگیرد و پله‌پله سایت را ارتقا داد تا رتبه بهتری کسب کند.

سایت را می‌توان به یک مرغ تشبیه کرد که تخم طلا می‌گذارد و در کنارش نیازهای مختلف و فراوان دارد؛ نیازهایی که هیچ‌وقت پایان نمی‌پذیرند. رسیدگی به این نیازها فرایندی بسیار زمان‌بر و هزینه‌بر است که به وقتش نوبت سوددهی و تخم طلایش هم می‌رسد. با تلاش و پشتکار می‌توان به موفقیت‌های بزرگ رسید اگر صبر راهم چاشنی کار کنید.