مک آدرس چیست و چگونه می‌توان Mac Address را تغییر داد؟

اگر کمی از دنیای تکنولوژی باخبر باشید، اصطلاحاتی مانند آدرس آی‌پی و مک آدرس به گوشتان خورده است. در این مطلب به سوالاتی مانند مک آدرس چیست یا مک آدرس سامسونگ کجاست و چگونه می‌توان مک آدرس را تغییر داد ، پاسخ داده خواهد شد؛ پس با ما همراه باشید.

 

مک آدرس چیست؟

مک آدرس یا MAC Address که در زبان انگلیسی چنین تعریف می شود unique identifier assigned to network interfaces for communications on the physical network segment، یک آدرس فیزیکی است که هر دستگاه را به‌طور منحصربه‌فرد در یک شبکه مشخص می‌کند. برای برقراری ارتباط بین دو دستگاه شبکه‌ای، به دو آدرس نیاز داریم. این دو آدرس شامل آدرس آی‌پی و مک هستند. اتصال هر دستگاه وابسته به قطعه‌ای به نام NIC (Network Interface Card) است که در آن دستگاه وجود دارد و بدون آن نمی‌توانیم به شبکه اینترنت متصل شویم.

آدرس MAC مخفف عبارت Media Access Control به معنای کنترل دسترسی به رسانه است و به عنوان آدرس فیزیکی، آدرس سخت‌افزار یا BIA شناخته می‌شود. مک آدرس ها در وهله اول توسط سازندگان سخت‌افزار تعیین می‌شوند، بنابراین به اسم BIA (مخفف عبارت burned-in address) یا آدرس سخت‌افزاری اترنت، آدرس سخت‌افزاری یا آدرس فیزیکی نیز شناخته می‌شوند.

مک آدرس هر دستگاه، در سراسر جهان خاص و تک است؛ به عبارت دیگر دو دستگاه نمی‌توانند مک آدرس یکسانی داشته باشند. مک آدرس، یک آدرس 48 بیتی است و به‌طور  معمول در قالب هگزادسیمال و به‌صورت xx:xx:xx:xx:xx:xx نشان داده می‌شود. هر هگزادسیمال نمایانگر 8 بیت (یک بایت) است. شرکت سازنده کارت واسط شبکه یا NIC، 24 بایت اول مک آدرس را تعیین می‌کند و 24 بیت بعدی تعداد دستگاه‌های قابل شماره‌گذاری برای آن شرکت را نشان می‌دهند. مک آدرس را می‌توان به نوعی یک شماره سریال دانست. مک آدرس در شرکت سازنده توسط پروگرمر در یک آی‌سی به نام آی‌سی رام یا فرمور ریخته می‌شود و تغییر دادن آن نیز کار چندان معمولی نیست. در حقیقت این آدرس به جز در مواردی خاص نباید تغییر کند.

دلیل وجود آی‌پی و مک آدرس چیست؟

همان‌طور که در گذشته برای ارتباط رایانه به اینترنت به آدرسIP نیاز داشتیم، اکنون به آدرس MAC نیاز داریم؛ زیرا مک آدرس به هر کارت واسط شبکه موجود در یک دستگاه سخت‌افزاری اختصاص داده می‌شود تا به شناسایی آن در شبکه کمک کند. وقتی از مرورگر خود، یک صفحه اینترنتی باز می‌کنیم، در حال فرستادن درخواست هستیم و پاسخ این درخواست به آدرس آی‌پی ما ارسال می‌شود. آدرس آی‌پی و مک روی لایه‌های مختلف مجموعه پروتکل اینترنت کار می‌کنند.

مک آدرس در لایه دوم عمل می‌کند و به شناسایی دستگاه‌های درون همان شبکه مانند روتر می‌پردازد. در حالی که آدرس آی‌پی در لایه سوم استفاده می‌شود و به شناسایی دستگاه‌ها در شبکه‌های مختلف کمک می‌کند. آدرس آی‌پی برای شناسایی دستگاه از طریق شبکه‌های مختلف و مک آدرس برای یافتن دستگاه‌های موجود و متصل به یک شبکه خاص استفاده می‌شود.

 

چرا مک آدرس باید در شبکه LAN منحصر به فرد باشد؟

اگر به یک شبکه محلی LAN (local area network) دو یا چند دستگاه با مک آدرس یکسان متصل شود، آن شبکه به درستی عمل نخواهد کرد. فرض کنید سه دستگاه A، B و C از طریق یک سوئیچ به شبکه متصل شدند. مک آدرس‌های این دستگاه‌ها به ترتیب 11000ABB28FC، 00000ABB28FC و 00000ABB28FC هستند.

NIC دستگاه‌های B و C مک آدرس‌های یکسانی دارند. اگر دستگاه A قصد ارسال داده به آدرس 00000ABB28FC داشته باشد، موفق نخواهد شد؛ زیرا دو گیرنده با مک آدرس یکسان دارد.

تصویر زیر، این مثال را بهتر نشان می‌دهد:

 

ساختار مک آدرس

همان‌طور که گفتیم، نمی‌توان آدرس MAC را به NIC دستگاه اختصاص داد و این آدرس توسط سازندگان از پیش تنظیم شده‌اند. پس بهتر است با فرمت و پیکربندی مک آدرس لپ‌تاپ و گوشی آشنا شویم. این عدد 12 رقمی یا 6 بایتی به شش اکتت تقسیم می‌شود و هر اکتت شامل 8 بیت است. سه اکتت اول به عنوان OUI یا شناسه منحصربه‌فرد سازمانی استفاده می‌شود و همان‌طور که گفته شد تعیین آن‌ها به عهده شرکت سازنده دستگاه است. برای مثال، شرکت سیسکو از CC:46:D6، گوگل از 3C:5A:B4 و هوآوی از 00:9A:CD استفاده می‌کند.

سه اکتت انتهایی NIC هستند، UAA یا Universally Administered Address نام دارند و توسط سازنده آن استفاده می‌شوند. فروشندگان و تولیدکنندگان می‌توانند از هر دنباله ارقامی برای NIC استفاده کنند. بعضی بیت‌ها در مک آدرس معنی خاصی دارند و نماد یک چیز هستند؛ برای مثال بیت هفتم به ما نشان می‌دهد که این آدرس توسط مدیر شبکه محلی تنظیم شده است یا شرکت سازنده.

اگر این بیت 0 باشد، جهانی بودن آن را نشان می‌دهد اما اگر 1 باشد یعنی توسط مدیر شبکه محلی تنظیم شده است. بیت هشتم نیز نشان دهنده مالتی کست یا یونیکست بودن مک آدرس مورد نظر است. در صورتی که 0 باشد یونیکست و اگر 1 باشد مالتی کست است. یونیکست یا Unicast به این معنا است که اطلاعات تنها به یک آدرس مشخص ارسال می‌شود. همچنین مالتی کست یا Multicast یعنی اطلاعات به گروهی خاص از رایانه‌ها فرستاده می‌شود.

 

انواع مک آدرس

سه نوع آدرس MAC وجود دارد که عبارتند از:

 

مک آدرس یونیکست UNIX

مک آدرس یونیکست نشان دهنده یک NIC خاص در شبکه است. یک ساختار یونیکست (family of computer operating systems that derive from the original AT&T Unix) مک آدرس تنها به آن رابط کاربری ارسال می‌شود که به یک NIC خاص اختصاص داده شده است؛ بنابراین به یک دستگاه واحد منتقل می‌شود.

آدرس MAC مالتی کست Multicast

آدرس‌های مالتی کست (computer networking technique for forwarding transmissions from one sender to multiple receivers) به دستگاه منبع اجازه انتقال داده به چندین دستگاه یا NIC می‌دهند. در لایه دوم (اترنت) آدرس مالتی کست، سه بایت اول اکتت نخست که LSB نیز نام دارند روی عدد یک تنظیم و برای آدرس‌های چندرسانه‌ای رزرو شدند. دستگاهی که می‌خواهد داده‌ها را به صورت گروهی ارسال کند، از 24 بیت دیگر استفاده می‌کنند. مک آدرس‌های مالتی کست همیشه با پیشوند 01:00:5E شروع می‌شوند.

مک آدرس برودکست broadcast

این آدرس تمام دستگاه‌های درون یک شبکه را نشان می‌دهد. در مک آدرس برودکست فریم‌های اترنت با واحدهایی یکسان و به شکل ff:ff:ff:ff:ff:ff استفاده می‌شود. در این ارتباط یک دستگاه برای تمام دستگاه‌های درون یک شبکه داده ارسال می‌کند.

 

نحوه پیدا کردن مک آدرس در یک دستگاه

ما به‌راحتی می‌توانیم مک آدرس گوشی و لپ‌تاپ خود را فارغ از سیستم عامل آن بیابیم. هر دستگاه متصل به شبکه خانگی یک مک آدرس مشخص دارد اما اگر سیستم شما دارای چند ورودی مختلف شبکه مانند اترنت یا اینترنت بی‌سیم است، هر NIC مک آدرسی مخصوص خود دارد.

 

پیدا کردن مک آدرس لپ‌تاپ ویندوزی

1. روی دکمه استارت در صفحه‌کلید یا آیکون آن روی صفحه نمایش کلیک کنید.
2. در کادر جستجو، عبارت cmd را تایپ کنید تا command prompt به شما نمایش داده شود. سپس آن را باز کنید.
3. دستور ipconfig/all را تایپ کنید و دکمه اینتر را فشار دهید.
4. اطلاعات مختلفی به نمایش درمی‌آیند. به پایین بروید و دنبال عبارت physical address یا آدرس فیزیکی بگردید. این آدرس‌ها، مک آدرس شما هستند.

همان‌طور که در تصاویر بالا مشاهده می‌کنید، دو آدرس فیزیکی با اعداد مختلف نشان داده شده‌اند. یکی مربوط به اترنت و دیگری آدرس آداپتور شبکه VMware است.

 

پیدا کردن مک آدرس لپ‌تاپ با سیستم عامل مکینتاش

برای پیدا کردن مک آدرس در لپ‌تاپ‌های شرکت اپل، مراحل زیر را دنبال کنید:

1. در دستگاه خود منوی اپل را باز کرده و روی System Preferences کلیک کنید.
2. در این قسمت به بخش Network بروید.
3. در صفحه باز شده گزینه وای‌فای را انتخاب کنید.
4. دستگاه به شما آدرس وای‌فای را نشان خواهد داد که همان مک آدرس شما است.

 

پیدا کردن مک آدرس گوشی اندرویدی

1. پس از باز کردن تنظیمات، به پایین بروید و بخش About Phone را انتخاب کنید.
2. در این قسمت با کلیک روی Status یا Hardware information به صفحه دیگری منتقل می‌شوید.
3. در این بخش نیز به پایین بروید و قسمت Wi-Fi MAC address را پیدا کنید. مک آدرس شما در این قسمت قرار دارد.

• اگر برایتان این سؤال پیش آمده که مک آدرس سامسونگ کجاست، می‌توانید پس از رفتن به تنظیمات روی Status information بزنید.
  پس از آن با رفتن به قسمت Wi-Fi MAC address و انتخاب شبکه وای‌فای خود، به بخش Advanced بروید. مک آدرس شما در این قسمت نشان داده خواهد شد.

 

پیدا کردن مک آدرس آیفون

پس از رفتن به بخش تنظیمات به بخش General و About بروید. اگر به قسمت Wi-Fi Address در پایین صفحه بروید می‌توانید مک آدرس خود را مشاهده کنید.

 

چگونه می‌توان مک آدرس را تغییر داد؟

تغییر مک آدرس، کاری عادی نیست و تنها به دلایل خاصی انجام می‌شود. ممکن است آن را برای مقابله با مشکلات مختلف یا محدودیت‌های شبکه انجام دهید. اگر به هر دلیلی قصد دارید مک آدرس خود را تغییر دهید، به توضیح دو روش بسیار ساده برای تغییر مک آدرس ویندوز پرداخته‌ایم. به خاطر داشته باشید هنگام تغییر مک آدرس در ویندوز، آدرس جدید تنها پس از راه‌اندازی مجدد کارت شبکه یا راه‌اندازی مجدد رایانه ویندوزی‌تان فعال می‌شود.

 

روش اول: استفاده از Device Manager

پس از راه‌اندازی Device Manager روی پیکان کنار Network adapters کلیک کنید تا لیستی باز شود. روی کارت شبکه‌ای که قصد دارید آن را تغییر دهید راست کلیک کنید. اکنون گزینه Properties را انتخاب کنید.

در پنجره Properties تب Advanced را باز کنید. پس از انتخاب آدرس شبکه در لیست، مک آدرس جدید خود را در سمت راست تایپ کنید. پس از اتمام کار روی دکمه OK کلیک کنید.

 

روش دوم: استفاده از کنترل پنل

کنترل پنل را باز کرده و عبارت network connections را جستجو کنید. در نتایجی که به شما نشان داده می‌شود، به بخش View network connections بروید.

روی اتصال شبکه‌ای که قصد تغییرش را دارید، راست کلیک کنید و دکمه Properties را فشار دهید. سپس به بخش Configure بروید.

در پنجره جدید Properties، بخش Advanced را انتخاب کنید. پس از انتخاب Network Address مک آدرس جدید خود را تایپ کنید و دکمه OK را بزنید.

 

معایب تغییر مک آدرس چیست؟

امنیت مک آدرس بسیار کم است، زیرا همان‌طور که دیدید تغییر آن بسیار آسان است. با وجود این به خاطر داشته باشید نمی‌توانید در یک شبکه دو دستگاه فعال با مک آدرس یکسان داشته باشید. قابل ذکر است اگر ویندوز رایانه یا تنها کارت شبکه خود را تغییر دهید و دسترسی به اینترنت از ISP شما بر اساس مک آدرس محدود شده باشد، می‌توانید به‌سادگی آدرس فیزیکی خود را به حالت اولیه بازگردانید.

 

سخن نهایی

در این مقاله پاسخ کاملی برای سوال مک آدرس چیست و چگونه می‌توان مک آدرس را تغییر داد ارائه کردیم و اکنون می‌توانیم از دو روش مختلف مک آدرس دستگاه را تغییر دهیم، در دستگاه‌های مختلف آدرس مک را مشاهده کنیم و در نهایت به این سوال پاسخ دادیم که معایب تغییر مک آدرس چیست و چه محدودیت هایی ایجاد می‌کند.