امروزه فناوری پیشرفت گستردهای داشته است و ماشینها و کامپیوترها انجام تمام وظایف مهم جهان را بر عهده گرفتهاند. به همین علت رشته برنامه نویسی به یکی از محبوبترین مهارتها در میان افراد و سازمانها تبدیل شده است.
در نتیجه بسیاری از افراد از روی علاقه یا برای دستیابی به شغلی موفق و پردرآمد، به دنبال یادگیری این مهارت میروند. اگر شما نیز میخواهید آینده حرفهای خود را تضمین کنید، برای ورود به این بازار باید از زبان برنامه نویسی HTML شروع کنید.
اما چرا این موضوع را تأکید میکنیم؟ زبان HTML چیست و چه کاربردی دارد؟ چرا با زبانهای دیگر که کمتر اشباع شدهاند شروع نکنیم؟ تا انتهای این مطلب همراه ما باشید تا به این سوالها پاسخ دهیم و هر آنچه را که باید درباره این زبان بدانید، برای شما توضیح دهیم.
زبان برنامه نویسی HTML چیست؟
HTML (Hypertext Markup Language) در حقیقت نوعی زبان برنامه نویسی است که بیشتر صفحههای وب و نرم افزارهای آنلاین را تشکیل میدهد. اگر بخواهیم مفهوم دقیق HTML را شرح بدهیم باید آن را به دو بخش تقسیم کنیم:
- Hypertext یا فرامتن در واقع نوشتهای است که آن را به دیگر بخشهای متن ارجاع میدهیم.
- Markup Language مجموعهای از علائم است که ساختار و سبک کلی را برای سرورهای وب تعریف میکند.
به عبارت سادهتر زبان برنامه نویسی HTML به کاربران وب اجازه میدهد تا بخشها، پاراگرافها و لینکها را با استفاده از علائم، تگها و عناصر مختلف ایجاد و ساختاربندی کنند. با وجود آنکه به آن زبان برنامه نویسی میگوییم اما در حقیقت جزو آنها نیست.
زیرا نمیتواند به عملکرد و پویایی سایت منجر شود و تنها در زیباسازی و ساختاربندی آن کاربرد دارد. البته برای افرادی که نمیدانند HTML و کاربرد آن چیست باید بگوییم عملکرد آن به چنین موضوعاتی ختم نمیشود. بهعنوانمثال برنامه نویسان از آن برای موارد زیر استفاده میکنند:
توسعه وب
توسعهدهندگان از کدهای اچ تی ام آل استفاده میکنند تا برای مرورگر نحوه نمایش المانهای صفحه وب مانند متن، لینکها و فایلها را تعریف کنند.
موقعیتیابی اینترنتی
کاربران بهراحتی میتوانند لینکهای میان صفحهها و وبسایتهای مرتبط را بیابند و وارد کنند؛ زیرا HTML بهصورت گسترده برای جاسازی لینکها به کار میرود.
تولید محتوا در وب
اچ تی ام آل مانند مایکروسافت ورد امکان سازماندهی و ویرایش محتوا در فضای اینترنتی را فراهم میکند.
علاوه بر این در حال حاضر اچ تی ام آل جزو استاندارهای رسمی جهانی است و سازمان وب جهانی (W3C) مشخصههای آن را توسعه میدهد و بهروزرسانی میکند.
HTML چگونه کار میکند؟
حال که تا حدودی متوجه شدید زبان برنامه نویسی HTML و کاربرد آن چیست، بهتر است کمی دقیقتر به عملکرد این زبان بپردازیم.
هر وبسایت بهطور متوسط دارای چندین صفحه اچ تی ام آل است. بهعنوانمثال صفحه اصلی، صفحه درباره ما و یک صفحه تماس با ما دارند که هرکدام از فایلهای اچ تی ام آل مجزایی تشکیل شدهاند.
اچ تی ام آل شامل فایلهایی است که با پسوند .html یا .html extension ذخیره میکنیم. از طرفی مرورگرهای وب فایلهای اچ تی ام آل را میخوانند و محتواهای آن را تبدیل میکنند تا کاربران اینترنت بتوانند آنها را ببینند.
اجزای صفحههای html
تمام صفحههای اچ تی ام آل دارای مجموعهای از المانهای ویژه مانند تگها و مشخصهها است. این المانها مانند آجرهای ساختمان عمل میکنند و بخشهای مختلف صفحه وب را تشکیل میدهند.
تگها به مرورگر نقطه شروع و پایان المانها را نشان میدهند، درحالیکه مشخصهها ویژگی یک المان را برای مرورگر توصیف میکنند. به عبارتی سه بخش اصلی هر المان را میتوانیم بهصورت زیر تقسیمبندی کنیم:
- تگ شروع: نقطه شروع یک المان را مشخص میکند تا بتواند تأثیر خود را نشان دهد. بهعنوانمثال برای شروع یک پاراگراف باید از تگ
استفاده کنید.
- محتوا: همان خروجی است که کاربران آن را مشاهده خواهند کرد.
- تگ پایان: مانند تگ شروع است اما با این تفاوت که پیش از اسم المان یک ممیز یا اسلش قرار میگیرد. بهعنوانمثال برای پایان دادن به یک پاراگراف از تگ استفاده میکنیم.
کاربرد مشخصه در html
یکی دیگر از بخشهای ضروری در یک المان html مشخصه (attribute) آن است که دو بخش دارد:
- اسم مشخصه: اطلاعات اضافهای را که یک کاربر میخواهد، تشخیص میدهد.
- ارزش مشخصه: ویژگیهای بیشتری را به کاربر ارائه میدهد.
بهعنوانمثال اگر بخواهید استایل متن پاراگراف را تغییر دهید، یعنی رنگ یا اندازه آن را عوض کنید، از مشخصه اسمی style باید استفاده کنید. سپس درون آن ارزش مورد نظر مانند رنگ و اندازه را قرار میدهید.
علاوه بر این میتوانید مشخصههای زبان برنامه نویسی HTML را بهعنوان تگ به کار ببرید و تغییرهای مورد نظر را به بخش بزرگتری از محتوا اعمال کنید.
المانهای استثنایی
با اینکه اکثر المانها به تگ شروع و پایان برای نمایش صحیح نیاز دارند اما در بعضی از آنها تگ پایان ضروری نیست و در عملکردشان تأثیری نمیگذارد؛ مانند المان empty یا img. این المانها محتوایی در درونشان ندارند و به همین علت تگ پایان در آنها نقشی ایفا نمیکند.
در نهایت فراموش نکنید که هر کد اچ تی ام آل را باید با شروع کنید تا به مرورگر وب اطلاع دهید که نوع فایل شما مستند (document) است. در HTML5 این بیانیه بهصورت تغییر میکند.
پرکاربردترین تگها و المانهای html و کاربرد آن چیست؟
در حال حاضر بیش از ۱۴۲ تگ اچ تی ام آل وجود دارد که به ایجاد المانهای مختلف کمک میکند. اگرچه مرورگرهای جدید از بسیاری از این تگها پشتیبانی نمیکنند، یادگیری انواع آن همچنان میتواند برای شما سودمند باشد.
در ادامه پرکاربردترین تگهای زبان برنامه نویسی HTML را به همراه دو المان اصلی آن معرفی میکنیم.
المانهای بلوک
المان بلوک (Block-level element) تمام عرض صفحه را پر میکند و همیشه خط جدیدی را در متن تشکیل میدهد. بهعنوانمثال المان تیتر نسبت به المان پاراگراف در خط جداگانهای قرار میگیرد.
تمام کدهای اچ تی ام آل سه تگ زیر را در خود دارند:
- اساسیترین المان است که تمام محتوای اچ تی ام آل را تعریف میکند.
- اطلاعات متا مانند تیتر صفحه و زیرتیترها را در خود دارد.
- شامل تمام محتواهایی است که در صفحه به نمایش درمیآیند.
دیگر تگهای محبوب بلوک شامل موارد زیر است:
- تگهای تیتر: این تگها از تا
ادامه دارند. اندازه تیتر h1 از تمام تیترهای دیگر بزرگتر است و با تغییر شماره آن به ۲ تا ۶ تیترها کوچک و کوچکتر میشوند.
- تگهای پاراگراف: تمام پاراگرافها در تگ
قرار میگیرند.
- تگهای فهرست: انواع مختلفی دارند. برای فهرست طبقهبندیشده از تگ
- استفاده کنید و در غیر این صورت
- را به کار ببرید.
المانهای درون خطی
المان درون خطی (Inline element) محتوای داخلی المان بلوک را تشکیل میدهد؛ بهعنوانمثال لینک را اضافه میکند. المانهای درون خطی عموماً زمانی به کار میروند که میخواهید بدون تغییر در ساختار کلی محتوا، متن بخشی از آن را ویرایش کنید.
برای نمونه تگ المان را پررنگ یا بولد میکند، درحالیکه تگ آن را به حالت ایتالیک درمیآورد. همچنین تگ یک المان درون خطی است که با مشخصه href مقصد لینک را تعیین میکند.
تفاوت میان HTML و HTML5 در چیست؟
نکته مهم این است که اگر بدانید زبان برنامه نویسی html و کاربرد آن چیست، میتوانید با تمام نسخههای آن کار کنید. اولین نسخه اچ تی ام آل شامل تنها ۱۸ تگ بود. از آن پس با هر نسخه تگها و مشخصههای بسیاری اضافه شدند تا اینکه html5 در سال ۲۰۱۴ به وجود آمد.
این نسخه جدیدترین و کاملترین بهروزرسانی این زبان برنامه نویسی تا به امروز بوده است. تفاوت اصلی میان آن و نسخههای قدیمیتر پشتیبانی از فرمتهای مختلف و جدیدتر است.
علاوه بر این نسخه جدید تگهای جدید دیگری مانند
مزایا و معایب HTML
اچ تی ام آل نیز مانند سایر زبانهای برنامه نویسی نقاط قوت و محدودیتهای ویژه خود را دارد. در ادامه تعدادی از آنها را برای شما بیان میکنیم.
مزایا
- برای مبتدیان شروع خوبی است. اچ تی ام آل سبک ساده و واضحی دارد که راه یادگیری را برای مبتدیان ساده میکند.
- این زبان مخاطبان و کاربران بسیاری دارد و بنابراین تقریباً تمام پلتفرمها پشتیبانی از آن میکنند.
- دسترسی به آن بسیار آسان است، زیرا ماهیت متن بازی دارد و کاملاً رایگان است.
- انعطافپذیری بسیار بالایی دارد و با زبانهای برنامه نویسی مانند PHP و js سازگار است.
معایب
- این زبان برای صفحههای ثابت وب مورد استفاده قرار میگیرد. برای پویایی صفحه ممکن است به زبانهایی مانند جاوا اسکریپت یا زبانهای بکاند مانند PHP نیاز پیدا کنید.
- کاربران برای اچ تی ام آل باید صفحههای وب جداگانهای را ایجاد کنند، حتی اگر المانها یکسان باشند.
- بعضی از مرورگرهای قدیمیتر نمیتوانند تگهای جدید زبان برنامه نویسی html را بخوانند و با نسخههای جدید آن سازگار نیستند.
ارتباط HTML، CSS و JavaScript در چیست؟
اچ تی ام آل را برای افزودن المانهای متن و ساختاربندی محتوا مورد استفاده قرار میدهیم؛ اما این کار برای ایجاد یک وبسایت حرفهای و پویا کافی نیست؛ بنابراین این زبان برای ایجاد بخش بزرگی از محتوای سایت به کمک CSS و جاوا اسکریپت نیاز دارد.
CSS وظیفه زیباسازی سایت مانند عکس پس زمینه، رنگها، استایل، فاصلهها و انیمیشن را بر عهده دارد. از طرفی دیگر جاوا اسکریپت در عملکرد سایت مؤثر است و پویایی بخشهای مختلف آن را تضمین میکند. این سه زبان پایه و اساس بخش ظاهری یا فرانتاند هر سایت هستند.
چگونه HTML را بیاموزیم؟
تنها دانستن این موضوع که HTML و کاربرد آن چیست در مهارت برنامه نویسی شما تأثیری نمیگذارد؛ بنابراین اگر میخواهید در این رشته حرفهای شوید، باید منابع مناسب برای یادگیری و کسب مهارت را بشناسید.
یادگیری زبان برنامه نویسی html اولین قدم برای تمام علاقهمندان به توسعه وب است. راههای فراوانی برای یادگیری این زبان در اینترنت وجود دارد که آنها با یک جستجوی ساده میتوانید پیدا کنید.
بااینحال در ادامه سه تا از بهترین پلتفرمهای آموزشی را برای سهولت کار شما آوردهایم:
W3Schools
تمام منابع، نمونهها و تمرینهای موردنیاز برای یادگیری برنامه نویسی را در این وبسایت بهرایگان پیدا خواهید کرد. همچنین میتوانید در دورههای خصوصی آن با پرداخت ۹۵ دلار شرکت کنید و یک مدرک رسمی و معتبر بگیرید.
Codecademy
برای شرکت در دورههای رایگان و تعاملی میتوانید از این سایت استفاده کنید. همچنین دو صفحه مجزا ارائه میدهد که میتوانید حاصل کد خود را در لحظه بهصورت خودکار ببینید. آموزش انحصاری نیز دارد که برای استفاده از آن باید ماهانه ۲۰ دلار پرداخت کنید.
Coursera
این سایت دورههای مختلف را با آموزشهای عمیقتر و جزئیتر ارائه میدهد. نمونههای این سایت نیز برخلاف سایر آموزشها از وبسایتهای واقعی گرفته شدهاند. برای استفاده از آن باید ۴۹ دلار در ماه پرداخت کنید اما در ابتدا ۷ روز دوره رایگان دارد.
سخن نهایی
زبان برنامه نویسی html اولین زبان به وجود آمده در اینترنت است. هر صفحه اچ تی ام آل مجموعهای از المانها را در خود جای میدهد که در کنار یکدیگر ساختار محتوایی یک صفحه وب یا اپلیکیشن را ایجاد میکنند.
اگر میخواهید توسعه وب یا اپلیکیشن را یاد بگیرید، این زبان پایه کار شما خواهد بود؛ بنابراین در ابتدا باید با آن شروع کنید؛ اما html ماهیت استاتیکی دارد و در کنار CSS و جاوا اسکریپت میتواند عملکرد مناسبی داشته باشد.
در این مطلب با بهترین منابع برای یادگیری اچ تی ام آل آشنا شدید و دانستید که ویژگیها . مزایای html چیست ؛ بنابراین از همین حالا میتوانید برای ارتقای مهارتهای خود اقدام کنید.