پورت چیست؟ آشنایی با کاربرد، عملکرد و انواع Port

پورت‌ها در شبکه‌های کامپیوتری شماره‌های شناسایی هستند که برای تمایز بین سخت‌افزارها و برنامه‌های مختلف استفاده می‌شوند. آن‌ها به دودسته پورت‌های سخت‌افزاری و پورت‌های نرم‌افزاری تقسیم می‌شوند. پورت‌های نرم‌افزاری به برنامه‌های کاربردی و ارتباطات شبکه مرتبط هستند، مانند پورت‌های استاندارد برای HTTP و HTTPS استفاده از پورت‌ها به شبکه‌ها کمک می‌کند تا داده‌ها را به برنامه‌های موردنظر هدایت کنند و اطمینان حاصل کنند که ارتباطات به‌درستی برقرار شود. اگر می‌خواهید تفاوت بین این دو را بهتر درک کنید محتوای پروتکل‌های HTTP و HTTPS چه تفاوت‌هایی دارند؟ را مطالعه کنید.در ادامه شما را با پورت‌ها بیشتر آشنا می‌کنیم.

 

پورت چیست؟

در علوم کامپیوتر و شبکه‌های کامپیوتری، Port یک شماره شناسایی است که برای تمایز دادن بین خدمات و برنامه‌های مختلف در یک سیستم استفاده می‌شود. هر برنامه یا خدمات شبکه‌ای می‌تواند به یک پورت مشخص متصل شود تا بتواند ارتباط برقرار کند و داده‌ها را از طریق آن ارسال و دریافت کند. پورت‌ها به دودسته پورت‌های سخت‌افزاری و پورت‌های نرم‌افزاری تقسیم می‌شوند. پورت‌های سخت‌افزاری مرتبط با سخت‌افزار کامپیوتر هستند مانند پورت‌های USB، پورت‌های شبکه (Ethernet) و پورت‌های صوتی (مانند پورت میکروفون و هدفون). درحالی‌که پورت‌های نرم‌افزاری نشان‌دهنده ارتباطات شبکه و برنامه‌های کاربردی هستند. به‌عنوان‌مثال، پورت 80 برای HTTP (پروتکل انتقال اسناد وب) و پورت 443 برای HTTPS (پروتکل انتقال امن اسناد وب) استفاده می‌شود.

پورت‌ها از اعداد صحیح در بازه 1 تا 65535 تشکیل می‌شوند. بعضی از پورت‌ها شناخته‌شده هستند و به آن‌ها پورت‌های استاندارد گفته می‌شود. درحالی‌که بخش دیگری از پورت‌ها برای استفاده‌های خاص اختصاص داده می‌شوند و به‌عنوان پورت‌های خصوصی معروف‌اند. استفاده از پورت‌ها به شبکه‌ها و ارتباطات شبکه‌ای کمک می‌کند تا بتوانند درخواست‌ها و پاسخ‌ها را به‌درستی روتینگ کنند و اطمینان حاصل کنند که داده‌ها به برنامه‌های موردنظر هدایت می‌شوند.

 

نحوه‌ عملکرد پورت‌های کامپیوتر

در دنیای شبکه‌ها و اینترنت، پورت‌ها نقش مهمی در برقراری ارتباطات بین دستگاه‌ها و برنامه‌ها دارند. پورت‌ها درواقع درگاه‌های مجازی هستند که توسط سیستم‌عامل کامپیوتر کنترل می‌شوند. آن‌ها به برنامه‌ها و خدمات شبکه‌ای اجازه می‌دهند تا با دیگر دستگاه‌ها ارتباط برقرار کنند. هر پورت به یک برنامه خاص اختصاص داده می‌شود و به‌این‌ترتیب، بستری برای جریان‌های ورودی و خروجی ایجاد می‌شود. سیستم‌عامل کامپیوتر تسلط کامل بر پورت‌ها و کنترل آن‌ها را دارد. با استفاده از مکانیزم‌های خاصی که سیستم‌عامل فراهم می‌کند، برنامه‌ها و خدمات می‌توانند از پورت‌ها استفاده کنند و ارتباط برقرار کنند. این مکانیزم‌ها شامل مدیریت جریان‌های ورودی و خروجی، نظارت بر ترافیک شبکه و کنترل دسترسی است.

با استفاده از پورت‌ها، برنامه‌ها و نرم‌افزارها می‌توانند به‌صورت هم‌زمان با دستگاه‌ها و شبکه‌های دیگر ارتباط برقرار کنند. هر Port به‌صورت یک شماره شناخته می‌شود که به آن شماره پورت (Port Number ) گفته می‌شود. این شماره‌ها برای تمایز بین برنامه‌ها و خدمات مختلف استفاده می‌شوند.

در شبکه‌ها، پورت‌ها به دودسته عمده تقسیم می‌شوند: پورت‌های TCP و پورت‌های.UDP پورت‌های TCP برای ارتباطات معتمد و پایدار استفاده می‌شوند، درحالی‌که پورت‌های UDP برای ارسال داده‌ها به‌صورت سریع و بدون نیاز به تائیدیه استفاده می‌شوند.

برای درک عملکرد پورت‌ها فرض کنید که اینترنت یک شهر است. در این شهر، زیرساخت‌های شبکه مانند جاده‌ها و خیابان‌ها هستند که دستگاه‌ها و برنامه‌ها از طریق آن‌ها به یکدیگر متصل می‌شوند. هر خانه و ساختمان در این شهر یک آدرس منحصربه‌فرد دارد که به آن آدرس IP گفته می‌شود. این آدرس‌ها مشخص می‌کنند که دستگاه‌ها و برنامه‌ها در کجا قرار دارند و با چه آدرس‌های دیگری می‌توانند ارتباط برقرار کنند.

حالا فرض کنید که می‌خواهید به دوست خود نامه ارسال کنید. شما برای ارسال یک نامه به یک دوست، باید آدرس دقیق دوستتان را بدانید. اداره پست و پستچی در شهر، نقش TCP را ایفا می‌کنند. آن‌ها مسئول ارسال و دریافت نامه‌ها هستند و مطمئن می‌شوند که نامه شما به مقصد درست می‌رسد. پس اگر می‌خواهید نامه خود را به دوستتان بفرستید، باید از خدمات پستچی استفاده کنید. حالا وارد نقش پورت‌ها می‌شویم. هر درب خانه، ساختمان و اداره در شهر یک پورت است. پورت‌ها به دستگاه‌ها و برنامه‌ها اجازه می‌دهند درخواست‌ها را ارسال کنند و پاسخ‌ها را دریافت کنند.

 به‌عنوان‌مثال، یک پورت می‌تواند مربوط به یک مغازه، رستوران یا هر مکان دیگری باشد که قادر به دریافت سفارشات و ارسال پاسخ‌ها است. از طریق پورت‌ها، برنامه‌ها و دستگاه‌ها می‌توانند به‌صورت هم‌زمان با دیگر دستگاه‌ها و شبکه‌ها ارتباط برقرار کنند. هر پورت مانند شماره‌های خانه‌ها و ساختمان‌ها در شهر با یک شماره شناخته می‌شود. این شماره‌ها برای تمایز بین برنامه‌ها و سخت‌افزارهای مختلف استفاده می‌شوند؛ بنابراین پورت‌ها نقش مهمی در برقراری ارتباطات شبکه ایفا می‌کنند. آن‌ها به برنامه‌ها و دستگاه‌ها امکان می‌دهند تا به‌صورت هم‌زمان با دستگاه‌ها و برنامه‌ها دیگر ارتباط برقرار کنند.

 

کاربرد پورت‌ها چیست؟

پورت‌ها در شبکه‌های کامپیوتری کاربردهای متعددی دارند. در زیر به برخی از کاربردهای مهم و رایج پورت‌ها اشاره می‌کنیم:

1. ارتباط با شبکه

 پورت‌های شبکه مانند پورت Ethernet و Wi-Fi برای اتصال دستگاه‌ها به شبکه استفاده می‌شوند. این پورت‌ها امکان ارسال و دریافت داده‌ها بین دستگاه و شبکه را فراهم می‌کنند و از آن‌ها برای اتصال به اینترنت و دسترسی به منابع شبکه مانند سرورها، روترها و دستگاه‌های دیگر استفاده می‌شود.

2. پروتکل‌های ارتباطی

 پورت‌ها برای اجرای پروتکل‌های ارتباطی استفاده می‌شوند. به‌عنوان‌مثال، پروتکل HTTP برای ارتباط با وب و پروتکل FTP برای انتقال فایل‌ها از پورت 80 و 20/21 استفاده می‌کنند. هر پروتکل از یک یا چند پورت خاص برای ارتباط استفاده می‌کند و این پورت‌ها به‌عنوان درگاه‌های ارتباطی برای اطلاعات مربوطه عمل می‌کنند. برای آشنایی با پروتکل FTP محتوای پروتکل FTP چیست؟ را مطالعه کنید.

3. سرویس‌ها و برنامه‌ها

 پورت‌ها برای ارتباط با سرویس‌ها و برنامه‌ها نیز استفاده می‌شوند. بسیاری از برنامه‌ها و سرویس‌ها نیاز به پورت خاصی برای عملکرد و ارتباط با شبکه دارند. به‌عنوان‌مثال، پورت 25 برای سرویس ارسال و دریافت ایمیل (SMTP)، پورت 110 برای سرویس دریافت ایمیل (POP3)، پورت 443 برای سرویس امن HTTPS و پورت 22 برای سرویس شل امن (SSH) استفاده می‌شود. برای آشنایی با پورت SMTP محتوای smtp چیست؟ را مطالعه کنید.

4. اتصالات از راه دور

 پورت‌های اتصالات از راه دور برای دسترسی به سیستم‌ها و دستگاه‌هایی که در مکان‌های دیگر قرار دارند، استفاده می‌شوند. این Port ها برای اجازه دسترسی از راه دور به سیستم‌ها استفاده می‌شوند. به‌عنوان‌مثال، پورت 3389 برای اتصال از راه دور به سیستم‌عامل ویندوز (RDP) و پورت 22 برای اتصال از راه دور به سیستم‌عامل لینوکس (SSH) استفاده می‌شود. برای آشنایی با پورت SSH محتوای SSH چیست و چه کاربردی دارد؟ را حتما مطالعه کنید.

این فقط برخی از کاربردهای رایج پورت‌ها در شبکه‌های کامپیوتری بوده و درواقع کاربردهای آن‌ها بسیار گسترده است و بسته به نوع پورت و نوع سرویس یا برنامه‌ای که از آن استفاده می‌کند، ممکن است متفاوت باشد.

 

انواع پورت‌های شبکه

پورت‌ها به‌طورکلی به دودسته پورت‌های سخت‌افزاری و پورت‌های مجازی یا نرم‌افزاری تقسیم می‌شوند. هرکدام از این دو نوع Port دارای انواع مختلفی هستند. در زیر هرکدام از آن‌ها را به‌صورت جداگانه معرفی می‌کنیم.

انواع پورت‌های شبکه

پورت‌های شبکه در دسته پورت‌های سخت‌افزاری قرار می‌گیرند و برای ارتباط و انتقال داده‌ها در شبکه‌های کامپیوتری استفاده می‌شوند. در زیر به برخی از انواع پورت‌های شبکه اشاره می‌کنیم:

1. Ethernet (پورت شبکه اترنت): اترنت که خانواده فناوری های شبکه‌ای رایانه انتقال بسته داده نامیده می‌شود در واقع برای اتصال دستگاه‌ها به شبکه محلی(LAN) استفاده می‌شود. پورت Ethernet معمولاً با استفاده از کابل شبکه اترنت مانند کابل Cat5e یا Cat6 اتصال می‌یابد و برای انتقال داده‌ها از پروتکل Ethernet استفاده می‌کند.

2.RJ-45: این پورت برای اتصال کابل شبکه اترنت به دستگاه‌ها استفاده می‌شود که به آن فیش ثبت‌شده رابط شبکه مخابراتی استاندارد، شامل اتصال‌دهنده‌ها و استانداردهای سیم‌بندی می‌باشد. پورت RJ-45 به‌عنوان یک Port فیزیکی بر روی دستگاه قرار دارد و به‌طورمعمول برای اتصال به پورت Ethernet در دستگاه‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد.

3. USB: این پورت برای اتصال دستگاه‌های شبکه مانند مودم‌ها، روترها و آداپتورهای بی‌سیم استفاده می‌شود. پورت USB به‌صورت استاندارد در بسیاری از دستگاه‌های شبکه وجود دارد و امکان اتصال و انتقال داده‌ها را فراهم می‌کند.

4. serial (پورت سریال): این پورت برای اتصال دستگاه‌های سریال مانند مودم‌ها، روترها و دستگاه‌های شبکه دیگر استفاده می‌شود. پورت Serial از پروتکل RS-232 یا USB برای انتقال داده‌ها استفاده می‌کند و برای پیکربندی و مدیریت دستگاه‌ها استفاده می‌شود.

5. Fiber Optic (پورت فیبر نوری): این پورت برای اتصال کابل‌های فیبر نوری به دستگاه‌ها استفاده می‌شود. پورت Fiber Optic از فیبر نوری برای انتقال داده‌ها با سرعت‌بالا و برد بزرگ استفاده می‌کند و برای اتصال به شبکه‌های بزرگ و انتقال داده‌های فشرده مناسب است.

6. Coaxial (پورت کواکسیال): این پورت برای اتصال کابل‌های کواکسیال به دستگاه‌ها استفاده می‌شود. پورت Coaxial در شبکه‌های کابلی مانند شبکه‌های کابل تلویزیونی و اینترنت کابلی استفاده می‌شود و از آن برای انتقال سیگنال‌های الکتریکی استفاده می‌کند.

7. HDMI: این پورت برای اتصال دستگاه‌های چندرسانه‌ای مانند تلویزیون‌ها، پروژکتورها و دستگاه‌های دیگر به دستگاه‌هایی مثل رایانه‌ها و دستگاه‌های پخش چندرسانه‌ای استفاده می‌شود. پورت HDMI از طریق یک کابل HDMI اتصال برقرار می‌کند و انتقال تصویر و صدا را فراهم می‌کند.

8.  پورت گرافیکی (VGA): این پورت برای اتصال دستگاه‌های نمایشی مانند مانیتورها و پروژکتورها به دستگاه‌های خروجی گرافیکی مانند رایانه‌ها و لپ‌تاپ‌ها استفاده می‌شود. پورت VGA از طریق یک کابل VGA اتصال برقرار می‌کند و تصویر را انتقال می‌دهد.

9.Thunderbolt: این Port برای اتصال دستگاه‌های جانبی مانند مانیتورها، هاردهای اکسترنال و دستگاه‌های دیگر به رایانه‌ها و لپ‌تاپ‌ها استفاده می‌شود. پورت Thunderbolt سرعت انتقال بالا، پشتیبانی از انتقال داده‌ها و تغذیه برق را فراهم می‌کند.

 

انواع Port های مجازی یا نرم‌افزاری

پورت‌های نرم‌افزاری یا مجازی به پورت‌هایی اطلاق می‌شود که در سطح نرم‌افزار برای انتقال داده‌ها و ارتباط بین برنامه‌ها و سرویس‌ها استفاده می‌شوند. این پورت‌ها برای ارتباطات شبکه استفاده می‌شوند و به‌عنوان واسطه‌ای ارتباطی بین برنامه‌ها و سرویس‌ها عمل می‌کنند. در زیر تعدادی از پورت‌های نرم‌افزاری یا مجازی را معرفی می‌کنیم:

1. پورت TCP/IP: پروتکل کنترل انتقال (TCP) و پروتکل اینترنت(IP) برای ارتباطات شبکه استفاده می‌شوند. پورت‌های TCP/IP شامل پورت‌های مشهور مانند HTTP (پورت 80 برای ارتباطات وب)، FTP (پورت 21 برای انتقال فایل)، SSH (پورت 22 برای اتصال امن به سرورها) و SMTP (پورت 25 برای ارسال ایمیل) است.

2. پورت UDP :UDP یک پروتکل ارتباطی بدون اتصال است که روی پروتکل اینترنت کار می‌کند. پورت‌های UDP برای برخی از برنامه‌ها و سرویس‌ها مانند DNS (پورت 53 برای سرویس نام دامنه)، DHCP (پورت 67 و 68 برای دریافت تنظیمات شبکه) و VoIP (پورت‌های گوناگون برای ارتباطات صوتی در شبکه) استفاده می‌شوند.

3. پورت HTTP و HTTPS: پورت 80 برای HTTP و Port 443 برای HTTPS استفاده می‌شود. این پورت‌ها برای ارتباطات وب و انتقال اطلاعات بین سرور و مرورگر استفاده می‌شوند.

4. پورتSSH: پورت 22 برای پروتکل امنیت SSH استفاده می‌شود. SSH برای اتصال امن و ریموت به سرورها و دستگاه‌های دیگر استفاده می‌شود و ارتباطات رمزنگاری‌شده را فراهم می‌کند.

5. پورت FTP: پورت 21 برای پروتکل انتقال پرونده FTP استفاده می‌شود. FTP برای انتقال فایل‌ها بین کامپیوترها در شبکه استفاده می‌شود و امکان بارگذاری و دانلود فایل‌ها را فراهم می‌کند.

6. پورت SMTP: پورت 25 برای پروتکل ارسال پست الکترونیک (SMTP) استفاده می‌شود. این پورت برای ارسال ایمیل از طریق سرورهای ایمیل استفاده می‌شود.

7. پورت DNS: پورت 53 برای سیستم نام دامنه (DNS) استفاده می‌شود. DNS برای ترجمه نام‌های دامنه به آدرس‌های آی‌پی استفاده می‌شود و در فرآیند مسیریابی شبکه نقش دارد.

8. پورت RDP: پورت 3389 برای پروتکل دسکتاپ از راه دور (RDP) استفاده می‌شود. RDP به کاربران امکان می‌دهد تا از راه دور به سیستم‌های دیگر متصل شده و آن‌ها را کنترل کنند.

 

شماره پورت چیست؟

شماره پورت (Port Number) یک عدد یا شماره شناسایی است که در شبکه‌های کامپیوتری برای شناسایی برنامه‌ها و سخت‌افزارها مورداستفاده قرار می‌گیرد. هر برنامه یا سخت‌افزار شبکه می‌تواند از یک پورت خاص استفاده کند تا با سایر برنامه‌ها و خدمات شبکه ارتباط برقرار کند. شماره پورت‌ها به‌صورت عددی بین 0 تا 65535 تعریف می‌شوند. این محدوده از اعداد به سه دسته تقسیم می‌شود:

1. پورت‌های معروف (Well-known Ports): پورت‌های با شماره بین 0 تا 1023 که برای خدمات استاندارد و شناخته‌شده‌ای مانند HTTP (پورت 80)، FTP (پورت 21) و SSH (پورت 22) استفاده می‌شوند.

2. پورت‌های ثبت‌شده(Registered Ports): پورت‌های با شماره بین 1024 تا 49151 که برای برنامه‌ها و خدمات خاصی استفاده می‌شوند. این پورت‌ها معمولاً توسط سازمان‌های استاندارد و تخصصی برای استفاده در برنامه‌ها و خدمات خاص تعریف می‌شوند.

3. پورت‌های پویا (Dynamic or Private Ports): پورت‌های با شماره بین 49152 تا 65535 که برای ارتباطات موقت و اتصالات پویا استفاده می‌شوند. این پورت‌ها معمولاً به‌صورت دینامیک به برنامه‌ها اختصاص داده می‌شوند و برای اتصالاتی که تصادفی یا موقتی ایجاد می‌شوند مورداستفاده قرار می‌گیرند.

استفاده از Port ها به برنامه‌نویسان و مدیران شبکه اجازه می‌دهد تا ارتباطات شبکه را به‌طور دقیق مدیریت کنند و برنامه‌ها و خدمات مختلف را باهم تفکیک کنند.

 

انواع پورت مهم شبکه

همان‌طور که به آن اشاره کردیم پورت‌های شبکه در دسته پورت‌های سخت‌افزاری قرار می‌گیرند. این نوع پورت‌ها انواع مختلفی دارند که برخی از آن‌ها معروف‌تر و پرکاربردتر هستند. در زیر به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم.

1. پورت 80 (HTTP): این پورت برای ارتباطات وب استفاده می‌شود. برنامه‌ها و مرورگرها از این پورت برای درخواست و دریافت صفحات وب استفاده می‌کنند.

2. پورت 443 (HTTPS): این پورت برای ارتباطات امن وب با استفاده از پروتکل HTTPS استفاده می‌شود. اطلاعاتی که از طریق این پورت ارسال می‌شوند، به‌صورت رمزنگاری‌شده بین سرور و مرورگر منتقل می‌شوند.

3. پورت (22 SS): پورت 22 برای ارتباط امن به سرورها و دستگاه‌های دیگر از طریق پروتکل SSH استفاده می‌شود. این Port به شما امکان می‌دهد تا از راه دور به سیستم‌ها و دستگاه‌ها واردشده و آن‌ها را کنترل کنید.

4. پورت 25 (SMTP): این Port  برای ارسال ایمیل از طریق سرورهای ایمیل استفاده می‌شود. برای ارسال ایمیل‌ها، برنامه‌های ایمیل از این پورت استفاده می‌کنند.

5. پورت 53 (DNS): پورت 53 برای سیستم نام دامنه (DNS) استفاده می‌شود. این Port  برای ترجمه نام‌های دامنه به آدرس‌های آی‌پی استفاده می‌شود.

6. پورت 21 (FTP): این پورت برای انتقال فایل‌ها بین کامپیوترها در شبکه استفاده می‌شود. برنامه‌های FTP از این Port برای ارسال و دریافت فایل‌ها استفاده می‌کنند.

7. پورت 110 (POP3): این Port برای دریافت ایمیل‌ها از سرورهای ایمیل با استفاده از پروتکل POP3 استفاده می‌شود.

8. پورت 143 (IMAP): این پورت نیز برای دریافت ایمیل‌ها از سرورهای ایمیل با استفاده از پروتکل IMAP استفاده می‌شود.

9. پورت 1194 (OpenVPN): این پورت برای اتصالات امن و شبکه خصوصی مجازی (VPN) با استفاده از پروتکل OpenVPN استفاده می‌شود.

10. پورت 3389 (RDP): این Port برای پروتکل دسکتاپ از راه دور (RDP) استفاده می‌شود. این پروتکل به کاربران امکان می‌دهد تا از راه دور به سیستم‌های دیگر متصل شده و آن‌ها را کنترل کنند.

11. پورت 161 (SNMP): برای مدیریت شبکه و کنترل دستگاه‌ها و ارسال و دریافت اطلاعات سیستم استفاده می‌شود.

12. پورت 445(SMB): برای اشتراک‌گذاری فایل و پوشه در شبکه استفاده می‌شود و از طریق پروتکل SMB (Server Message Block) عمل می‌کند.

 

خطرات و آسیب‌پذیری‌های پورت‌ها

پورت‌ها می‌توانند نقاط ضعف و آسیب‌پذیری‌های امنیتی در سیستم‌های کامپیوتری باشند. در زیر، به برخی از خطرات و آسیب‌پذیری‌های مرتبط با پورت‌ها اشاره می‌کنیم.

1. نفوذ به سیستم

 پورت‌های باز و آسیب‌پذیر می‌توانند حملات نفوذ به سیستم را ممکن سازند. اگر یک Port باز و آسیب‌پذیر توسط یک حمله‌کننده شناسایی شود، او می‌تواند از این طریق به سیستم نفوذ کرده و اطلاعات حساس را به دست آورد یا به سیستم آسیب برساند.

2. حملات DDoS

 برخی پورت‌ها قادر به پذیرش تعداد زیادی اتصال هم‌زمان هستند. مهاجمان در حملات DDoS می‌توانند با استفاده از این پورت‌ها، سیستم را با ترافیک بیش‌ازحد بارگیری کنند و آن را از دسترس خارج کنند.  برای آشنایی با این حملات سایبری محتوای معرفی حمله DDOS را مطالعه کنید.

3. اجرای کد خبیث

 درصورتی‌که یک Port آسیب‌پذیر باشد و اجازه اجرای کد را بر روی سیستم داشته باشد، حمله‌کننده ممکن است با ارسال کد خبیث به پورت، کنترل کامل بر روی سیستم را به دست بگیرد.

4. حملات نفوذ از طریق پورت‌های معرفی نشده

 برخی از پورت‌ها به‌طور پیش‌فرض بسته هستند. اگر یک پورت به‌طور نادرست باز باشد و حمله‌کننده آن را شناسایی کند، ممکن است از طریق آن به سیستم نفوذ کند.

5. حملات نفوذ از طریق پورت‌های کاربردی

 برخی پورت‌ها با استفاده از پروتکل‌های خاصی برای خدمات خاصی مورداستفاده قرار می‌گیرند. به‌عنوان‌مثال، پورت 80 برای HTTP و پورت 443 برای HTTPS استفاده می‌شوند. اگر این پورت‌ها و خدمات آن‌ها با مشکلات امنیتی مواجه شوند، حمله‌کننده می‌تواند از آن‌ها استفاده کند و سیستم را مورد آسیب قرار دهد.

 

ارتباط فایروال با پورت

درواقع Firewall از طریق بررسی و کنترل ترافیک ورودی و خروجی شبکه، تلاش می‌کند تا امنیت شبکه را حفظ کند. ارتباط Firewall با شماره پورت‌ها در رابطه با تصمیم‌گیری درباره مسدود کردن یا اجازه دادن به ترافیک شبکه بسیار مهم است. وقتی یک بسته شبکه وارد سیستم می‌شود، Firewall اطلاعات مربوط به Port مقصد را بررسی می‌کند. اگر پورت مقصد در لیست پورت‌های مسدود شده توسط Firewall وجود داشته باشد، بسته مسدود می‌شود و ارتباط بلافاصله قطع می‌شود. این عملیات از حملات به پورت‌های آسیب‌پذیر جلوگیری می‌کند. برای آشنایی بیشتر با فایروال محتوای فایروال چیست؟ را می‌توانید مطالعه کنید.

همچنین Firewall می‌تواند بر اساس نوع ترافیک و پروتکل‌های مورداستفاده، ترافیک را فیلتر کند. به‌عنوان‌مثال، اگر یک Firewall تنظیم‌شده باشد تا فقط ترافیک HTTP (پورت 80) و)HTTPS پورت 443) را اجازه دهد، تمام ترافیکی که از سایر پورت‌ها (مانند پورت 179 که مربوط به BGP است) وارد شود، مسدود می‌شود؛ بنابراین Firewall با بررسی شماره پورت‌ها و پروتکل‌های مرتبط با آن‌ها، درباره اجازه یا مسدودسازی ترافیک تصمیم‌گیری می‌کند. این کار باعث کاهش خطرات امنیتی و جلوگیری از حملات احتمالی به پورت‌های آسیب‌پذیر می‌شود.

 

افزایش امنیت پورت‌ها

برای افزایش امنیت پورت‌ها، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

1. بستن پورت‌های غیرضروری: شناسایی پورت‌های باز و بستن پورت‌هایی که استفاده نمی‌شوند یا برای عملکرد سیستم لازم نیستند. این کار می‌تواند کمک کند تا تعداد پورت‌های هدف برای حملات کاهش یابد.

2. شناسایی سرویس‌ها: مشخص کنید کدام سرویس‌ها از پورت‌ها استفاده می‌کنند. بررسی کنید که آیا همه سرویس‌ها برای عملکرد سیستم لازم هستند یا خیر. سرویس‌های غیرضروری را غیرفعال کنید.

3. بررسی وضعیت پورت‌ها: رفتار و ناهنجاری‌های پورت‌ها را بررسی کنید. اسکن Port و تست نفوذ را انجام داده و هرگونه ناهنجاری را پیگیری کنید.

4. تقویت امنیت پورت: SSH از احراز هویت کلید عمومی و احراز هویت دومرحله‌ای برای اتصالات SSH استفاده کنید. این اقدامات می‌توانند از حملات برقراری اتصال ناخواسته به سرویس SSH جلوگیری کنند.

5. استفاده از فایروال برای: IRC اگر از سرویس IRC استفاده می‌کنید، مطمئن شوید که پشت یک فایروال قرار دارد و ترافیک IRC از طریق وی پی ان ((VPN انجام می‌شود. این کار می‌تواند از حملات ناخواسته به سرویس IRC جلوگیری کند.

6. نظارت و فیلتر کردن ترافیک: DNS ترافیک DNS را نظارت و فیلتر کنید تا از حملات DNS spoofing یا DNS cache poisoning جلوگیری کنید.

7. استفاده از راهکارهای چندلایه: از راهکارهای امنیتی چندلایه استفاده کنید. به‌عنوان‌مثال، از فایروال، سیستم‌های شناسایی تهدید (Intrusion Detection System) و سیستم‌های مانیتورینگ استفاده کنید.

8. غیرفعال کردن پروکسی‌های غیرضروری: همه پروکسی‌هایی که برای عملکرد سیستم لازم نیستند را غیرفعال کنید. این کار می‌تواند از حملات احتمالی به سیستم جلوگیری کند.

9. حذف هدرهای نامطلوب: هدرهای نامطلوب در پاسخ HTTP و HTTPS را حذف کنید. همچنین هدرهایی که به‌طور پیش‌فرض در پاسخ سخت‌افزار شبکه گنجانده‌شده‌اند و نیازی به آن‌ها نیست، غیرفعال کنید. این کار می‌تواند از ارسال اطلاعات غیر موردنیاز و احتمالی به سیستم جلوگیری کند.

 

معرفی پورت‌های TCP و UDP

پورت‌های TCP و UDP اهمیت بالایی در برقراری ارتباطات اینترنتی دارند. TCP (Transmission Control Protocol) یک پروتکل کنترل انتقال است که با استفاده از ایجاد ارتباط مستقیم، امکان ارسال اطلاعات از یک کامپیوتر به کامپیوتر دیگر را فراهم می‌کند. این پروتکل تا زمان انتقال کامل فایل، اتصال بین دو کامپیوتر را حفظ می‌کند و امنیت و صحت انتقال داده‌ها را تضمین می‌کند. از سوی دیگر، UDP (User Datagram Protocol) یک پروتکل دیتاگرام است که بسته‌های داده را به‌صورت منتشرشده در شبکه ارسال می‌کند. در این روش، سخت‌افزار کامپیوتر قادر است بسته‌های داده را ایجاد و در شبکه منتشر کند، سپس بدون ایجاد ارتباط مستقیم بین دو کامپیوتر، داده‌ها بدون مشکل به مقصد ارسال می‌شوند. در UDP، ارتباط مستقیم بین دو کامپیوتر وجود ندارد.

در دنیای امروز که استفاده از ارتباطات اینترنتی بسیار رایج است، هر کامپیوتر دارای یک آدرس IP منحصربه‌فرد است که امکان تمایز دستگاه رایانه از میلیون‌ها دستگاه دیگر در سراسر اینترنت را فراهم می‌کند. درنهایت، پورت‌های TCP یا UDP برای پذیرش اطلاعات از اینترنت روی لپ‌تاپ‌ها و کامپیوترهای کاربران استفاده می‌شوند.

 

نتیجه‌گیری

درنتیجه پورت‌ها به‌عنوان شماره‌های شناسایی استفاده می‌شوند تا برنامه‌ها و سخت‌افزارهای شبکه‌ای بتوانند باهم ارتباط برقرار کنند و داده‌ها را از طریق شبکه ارسال و دریافت کنند. آن‌ها به دودسته پورت‌های سخت‌افزاری و پورت‌های نرم‌افزاری تقسیم می‌شوند. پورت‌های استاندارد به خدمات مشخصی اختصاص داده‌شده‌اند، مانند HTTP و FTP، درحالی‌که Port های خصوصی برای استفاده‌های خاص توسط برنامه‌ها یا سرویس‌های خاص تعریف می‌شوند. استفاده از پورت‌ها در شبکه‌ها برای مسیریابی صحیح درخواست‌ها و پاسخ‌ها و اطمینان از رسیدن داده‌ها به برنامه‌های موردنظر بسیار اهمیت دارد.