زبان‌های برنامه نویسی تحت ویندوز به طور خاص روی ایجاد و توسعه نرم افزارهای دسکتاپ تمرکز می‌کنند. این حوزه نه تنها بسیار پرکاربرد بوده بلکه شامل مهمترین و محبوب‌ترین زبان‌های برنامه نویسی هم می‌شود. بنابراین بسیاری از دانشجویان این رشته، به سراغ یادگیری آن می‌روند. با همه این‌ها، آشنایی با انواع این زبان‌ها، ویژگی‌ها و تفاوت آن با زبان‌های برنامه نویسی وب باعث می‌شود تا نسبت به مسیر روبروی خود آگاه‌تر و روشن‌تر باشید.
برنامه نویسی تحت ویندوز
با توجه به اینکه برنامه نویسی برای مقاصد و اهداف مختلفی استفاده می‌شود، بنابراین نام‌های مختلفی هم روی آن می‌گذارند. به کدنویسی که برای ساخت نرم افزارهای ویندوز انجام می‌شود، برنامه نویسی تحت ویندوز گفته می‌شود. تمرکز برنامه نویسانی که قصد دارند تا در حوزه ویندوز فعالیت کنند، این است که نرم افزارها و برنامه‌هایی طراحی کنند که در بستر ویندوز مورد استفاده قرار گیرد. به عنوان مثال Word و Excel از معروف‌ترین نرم افزارهای ویندوز هستند.
نرم افزارهایی که برای ویندوز طراحی می‌شوند، در گوشی موبایل و تبلت هم اجرا می‌شوند اما عملکرد قوی‌تر خود را روی دسکتاپ نشان می‌دهند. از طرفی چند کاربر به صورت همزمان نمی‌توانند به یک نرم افزار ویندوز متصل شده و از آن استفاده کنند. به طور کلی هر زبان برنامه نویسی با توجه به ویژگی‌ها و نیازهای کاربران مورد استفاده قرار می‌گیرد. در برنامه نویسی ویندوز هم از آن جایی که سرعت بارگذاری و پردازش داده‌ها بالا بوده، لازم است تا روی این ویژگی‌ها بیشتر تمرکز شود.
مزایای برنامه نویسی تحت ویندوز
برنامه نویسانی که در حوزه ویندوز فعالیت می‌کنند، از مزایای بخصوصی بهره‌مند می‌شوند که همین موضوع جذب طراحان جدید به این سمت از بازار را توجیه می‌کند. در وهله اول دستمزد خوب از جمله مزیت‌های برنامه نویسی تحت ویندوز است. به دلیل نوع کار و برنامه‌های مورد نیاز برای ساخت و توسعه، حقوق برنامه نویسان این صنعت بسیار مناسب است. در مرحله بعدی، امنیت شغلی آن نیز مزیت بزرگی محسوب می‌شود. با گرفتن یک پروژه برای برنامه نویسی تحت ویندوز، تا مدت‌ها مشغول به کار خواهید بود و نیاز نیست با کارفرماهای زیادی دست و پنجه نرم کنید.
بازار کار برنامه نویسی تحت ویندوز ممکن است که در حد برنامه نویسی تحت وب شلوغ نباشد، اما وجود پروژه‌های بزرگ در این صنعت، این عیب را پوشانده و برای ساخت هر برنامه تحت ویندوز، به تعداد برنامه نویس بیشتری نیاز خواهد بود. زبان‌های برنامه نویسی کاملی وجود دارد که در تمامی سطوح پاسخگوی نیاز افراد بوده و می‌توانید با توجه به سطح و دانش خود از برنامه نویسی، زبان دلخواه خود را انتخاب کنید. منطق حاکم بر برنامه نویسی تحت ویندوز، یادگیری زبان‌های برنامه نویسی ویندوز را راحت‌تر کرده و آموزشگاه‌های زیادی وجود دارند که به مبتدیان این حوزه آموزش می‌دهند و در دسترس همه هستند.
ویژگی‌های یک نرم افزار تحت ویندوز
همه ما با نرم افزارهای مختلفی کار کرده‌ایم که مخصوص ویندوز طراحی شده‌اند و اکثر نیازهای ما را برطرف می‌کنند. از طرفی برخی موسسات و شرکت‌ها نیاز دارند که برای خود یک برنامه کامپیوتری اختصاصی ساخته شود تا ایده‌آل‌ترین حالت ممکن برای آن‌ها پدید آید. برنامه نویسی تحت ویندوز این امکان را ایجاد کرده است که نیاز هر دو دسته مخاطب برطرف گردد. در صورتی که به اینکار علاقمند باشید، می‌توانید به یک شرکت برنامه نویسی ملحق شده و در ساخت یک نرم افزار تحت ویندوز شرکت داشته باشید. در غیر این صورت می‌توانید برای شرکت‌های خصوصی، برنامه‌های مورد نیازشان را طراحی کرده و به یک برنامه نویس مستقل تبدیل شوید.
با اطلاع از تمامی این موارد، مهمترین نکته در این بین این است که برنامه نویسی تحت ویندوز این پتانسیل را دارد تا اکثر نیازهای موجود در بازار را پاسخ دهد و دلیل آن نیز، وجود ویژگی‌های منحصر به فرد در یک نرم افزار تحت ویندوز است. در ادامه به بررسی بهترین ویژگی‌های یک نرم افزار تحت ویندوز پرداخته‌ایم.
- به دلیل نوع ساختار و نحوه مهندسی در طراحی، عمده برنامه‌های تهیه شده تحت ویندوز، بدون مشکل و باگ عمده‌ای کار کرده و کمترین تغییرات اساسی را پس از انتشار تجربه می‌کنند.
- به دلیل نصب شدن برنامه و امکان استفاده از سخت افزار سیستم به طور کامل، سرعت پردازش اطلاعات و بازخورد به کاربر در این برنامه‌ها بسیار بیشتر است. برنامه نویسی تحت ویندوز این امکان را به شما می‌دهد تا در صورت کدنویسی صحیح، بیشترین راندمان ممکن را داشته باشید.
- به دلیل در دسترس بودن امکانات فراوان در برنامه نویسی تحت ویندوز و زبان‌های برنامه نویسی قوی، برنامه‌های مخصوص ویندوز از پیچیدگی کمتری برخوردار بوده و از آنجا که کاربر با انتخاب خود این برنامه را خریداری کرده و سپس آن را روی سیستم خود نصب کرده است، طراح برای جذب مخاطب نیاز به تبلیغ و یا قرار دادن محتواهای بی ارتباط نداشته و کل برنامه بدون پیچیدگی خاصی ساخته می‌شود.
- اکثر برنامه‌های تحت ویندوز به دلیل نصب شدن روی سیستم و امکان استفاد از منابع مورد نیاز، از نظر بصری و گرافیکی، بسیار چشم نواز بوده و ظاهر کاربر پسندی دارند.
- اکثر محصولات و برنامه‌های ساخته شده برای ویندوز دارای پشتیبانی مناسب بوده و یک کمپانی برای کسب اعتبار بیشتر، از یک تیم مخصوص برای پاسخگویی به سوالات مشتریان و رفع مشکلات آن‌ها استفاده می‌کند. به همین دلیل پرداخت هزینه برای خرید یک برنامه تحت ویندوز معمولا مطمئن‌تر است.
زبان‌های برنامه نویسی تحت ویندوز
حالا به این قسمت می‌رسیم که برای برنامه نویسی تحت ویندوز، چه زبان‌هایی ضروری‌تر بوده و کدام را باید یاد بگیریم. به طور کلی زبان‌های برنامه نویسی بسیار گسترده بوده و یادگیری همه آن‌ها کار سختی است. بنابراین هنگامی که حوزه فعالیت خود را مشخص می‌کنید، باید به سراغ معروف‌ترین و مهمترین زبان‌های همان حوزه هم بروید.
مهمترین و پرکاربردترین زبان برنامه نویسی برای ویندوز سی شارپ بوده که اغلب نرم افزارها با آن کدنویسی شده است. بنابراین ما هم قصد داریم تا اول به معرفی این زبان بپردازیم. در این لیست علاوه بر C#، زبان‌هایی مانند C++، پایتون و جاوا هم به چشم می‌خورند که به معرفی همه آن‌ها خواهیم پرداخت.
زبان برنامه نویسی سی شارپ یا C#
سی شارپ یک زبان برنامه نویسی مدرن بوده که برای انجام دامنه وسیعی از کارها و اهداف مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این زبان برنامه نویسی با وجود جدید بودن، قابل اعتماد بوده و بهتر است در فریم ورک ویندوز استفاده شود.
سی‌شارپ در سال 2000 توسط یک مهندس نرم افزار دانمارکی که در مایکروسافت مشغول بود، توسعه داده شد. از نوامبر 2022 سی شارپ در رتبه چهارم فهرست محبوب‌ترین زبان‌های برنامه نویسی قرار دارد. این زبان برنامه نویسی همه کاره بوده و می‌توان از آن برای کدنویسی نرم افزارهای موبایل، ویندوز، سرویس‌های ابری، وب سایت‌ها، بازی‌ها و نرم افزارهای سازمانی استفاده کرد.
نرم افزارهایی که با زبان سی شارپ (multi-paradigm (object-oriented) programming language) ساخته شده‌اند، عبارتند از:
زبان برنامه نویسی سی یا C
زبان برنامه نویسی C یکی دیگر از زبان‌های برنامه نویسی تحت ویندوز است که با عنوان زبان برنامه‌نویسی همه‌منظوره نیز شناخته می شود. این زبان، ساده، محبوب و به راحتی قابل استفاده بوده و به طور گسترده برای نوشتن برنامه‌های کاربردی مختلف استفاده می‌شود. گفته می‌شود که زبان برنامه نویسی سی (general-purpose programming language) مادر دیگر زبان‌ها بوده و با یادگیری آن می‌توانید به راحتی مفهوم دیگر زبان‌ها را درک کنید.
زبان برنامه نویسی C به طور گسترده در سیستم‌های نهفته، توسعه نرم افزارهای کاربردی و توسعه نرم افزارهای ویندوز استفاده می‌شود. علاوه بر این اکثر اپلیکیشن‌های Adobe با استفاده از زبان برنامه نویسی سی توسعه پیدا کرده‌اند. یکی از ویژگی‌های مهم این زبان، این است که می‌تواند خود را گسترش دهد. یک نرم افزار مبتنی بر C شامل توابع مختلفی بوده که بخشی از یک کتابخانه هستند. ما می‌توانیم ویژگی‌ها و عملکردهای خود را به کتابخانه اضافه کنیم. همچنین می‌توانیم هر زمان که بخواهیم در برنامه خود به این توابع دسترسی داشته و از آن‌ها استفاده کنیم. این ویژگی به خصوص حین کار با زبان‌های پیچیده، کار را بسیار ساده می‌کند.
زبان برنامه نویسی سی پلاس پلاس یا C++
زبان برنامه نویسی C++ (general-purpose programming language) یک زبان چند پلتفرمی بوده که می‌توانید برای ساخت نرم افزارهای کاربردی با کارایی بالا از آن استفاده کنید. این زبان برنامه‌نویسی سطح میانی با کاربرد عمومی یکی از محبوب‌ترین زبان‌ها در جهان بوده و می‌توان در سیستم عامل‌های امروزی، رابط‌های کاربری گرافیکی و سیستم‌های نهفته از آن استفاده کرد.
سی++ یک زبان شی گرا (object-oriented) بوده که ساختاری واضح و روشن به اپلیکیشن‌ها می‌دهد. همچنین امکان استفاده مجدد از کد را داده و هزینه‌های توسعه را کاهش می‌دهد. این زبان پرتابل بوده و می‌توان از آن برای توسعه برنامه‌هایی استفاده کرد که می‌توانند با چندین پلتفرم سازگار شوند. یادگیری آن ساده بوده و از آن جایی که شباهت‌های زیادی با C، C# و جاوا دارد، تغییر به آن برای برنامه نویسان ساده است.
برخی از قابل مشاهده‌ترین سیستم‌های مورد استفاده امروزی، بخش‌های مهم خود را به زبان C++ نوشته‌اند. به عنوان مثال بلومبرگ، آمازون، گوگل و فیسبوک در این دسته قرار می‌گیرند.
زبان برنامه نویسی پایتون یا Python
نام پایتون (general-purpose programming language) را همه افراد شنیده و برنامه نویسان عاشق آن هستند. یکی از توصیه‌های بزرگان این حوزه به مبتدیان این است که برای ورود به حوزه برنامه نویسی تحت ویندوز بهتر است که از زبان پایتون که زبان برنامه‌نویسی سطح بالا و همه‌منظوره است شروع کنید. محبوبیت این زبان تنها به حوزه ویندوز محدود نشده و از آن در طراحی و ساخت نرم افزارهای موبایل‌های هوشمند نیز استفاده می‌شود. از میزان عملکرد مفید و خوب این زبان می‌توان به این مورد اشاره کرد که موتور جست و جوی گوگل و برنامه‌های کاربردی وابسطه به آن نیز همگی با این زبان ساخته شده اند.
زبان برنامه نویسی دلفی یا Delphi
زبان برنامه نویسی دلفی (programming language (dialect of Object Pascal, used in Embarcadero Delphi)) یکی از زبان‌های خوش اقبال در ایران است که با نام پاسکال شی گرا نیز شناخته می‌شود. به دلیل پیشرفت‌ها و تغییر و تحولات فراوان این زبان، کاربردها و راحتی استفاده کاربر از آن نیز بهتر شده است. نرم افزارهای تحت ویندوز فراوانی با آن ساخته شده و با توسعه‌های اخیرش، نرم افزارهای تحت سیستم عامل لینوکس نیز با آن ایجاد می‌شود. بیشترین کاربرد این زبان در ایران، مربوط به طراحی برنامه‌های دسکتاپ و یا پایگاه داده‌های مختلف است، اما این زبان به صورت چند منظوره نیز کار کرده و می‌توان پروژه‌های گوناگونی را با استفاده از آن ساخت.
زبان برنامه نویسی جاوا یا Java
زبان برنامه نویسی جاوا یا زبان برنامه نویسی شیءگرا بسیار محبوب بوده و برنامه‌های معروف و متعددی با این زبان ساخته شده‌اند. اگر به زبان برنامه نویسی تحت ویندوز علاقه دارید، یادگیری زبان جاوا (object-oriented programming language) انتخاب بسیار خوبی خواهد بود. این زبان کاملا شی گرا بوده و در یک بررسی عادلانه، برنامه‌های ساخته شده با آن، عملکرد بهتری در مقایسه با زبان C دارند. اگر از یک برنامه نویس جاوا درباره یکی از مزایا مهم این زبان بپرسید، به شما خواهد گفت که شگفتی زبان جاوا این است که برنامه‌های تولید شده با آن، قابلیت اجرا شدن روی هر نوع سیستم عاملی را داشته و مدیریت حافظه را خودشان به صورت خودکار انجام می‌دهند.
زبان برنامه نویسی پرل یا Perl
این زبان برنامه نویسی تحت ویندوز به عنوان یک زبان سطح بالا و شی گرا یا زبان برنامه‌نویسی تفسیری معرفی می‌شود و دارای مفسر بوده و همینطور به شکل دینامیک عمل می‌کند. زبان پرل (interpreted programming language first released in 1987) دارای نسخه‌های 5 و 6 پرل بوده و در زمینه‌های مختلفی مانند ژنتیک، هوش مصنوعی، برنامه‌های نظامی و صنعتی کاربرد دارد. از این زبان در ساخت بانک‌های اطلاعاتی و همینطور سیستم عامل نیز استفاده می‌شود. ساختار عمده این زبان از زبان برنامه نویسی C نشات گرفته شده و خصوصیات مشترک زیادی با یکدیگر دارند. از آن برای برنامه نویسی سمت سرور نیز می‌توان بهره برد.
کدام زبان برای برنامه نویسی تحت ویندوز مناسب‌تر است؟
این تیتر یکی از پر تکرارترین سوالاتی است که می‌توان در فضای اینترنت و حتی کلاس‌های آموزش حضوری شنید و پاسخ دادن به آن نیز کار سختی خواهد بود. نکته اصلی در اینباره این است که هیچ زبان برنامه نویسی بر دیگران برتری عجیب و فوق العاده‌ای ندارد و با هر یک از آن‌ها می‌توانید به خواسته خود برسید. در این بین برخی افراد وجود دارند که می‌خواهند برای اولین بار برنامه نویسی تحت ویندوز را تجربه کنند. برای این دسته از علاقمندان شاید انتخاب یک زبان برنامه نویسی راحت‌تر گزینه بهتری باشد.
زبان برنامه نویسی سی شارپ توسط کمپانی مایکروسافت ساخته شده و از نظر بسیاری از برنامه نویسان حرفه‌ای، بهترین زبان برای شروع به کد نویسی است. کار کردن و تولید برنامه با این زبان برنامه نویسی تحت ویندوز از آنجا که توسط سازنده سیستم عامل ویندوز خلق شده است، بهترین تطابق را با سیستم خواهد داشت و عملکرد بهتری را از آن شاهد هستیم. این زبان برنامه نویسی سرعت بسیار بالایی داشته و در نسخه‌های جدید ویندوز نیز بهتر از بقیه عمل می‌کند. سادگی در یادگیری، شی گرایی قوی و قدرت IDE بالای آن از دیگر نکات مثبت این زبان برنامه نویسی تحت ویندوز است.
تفاوت عمده بین برنامه نویسی تحت ویندوز و برنامه نویسی تحت وب در چیست؟
مهمترین تفاوت، ماهیت اصلی فضایی است که قرار است برنامه نویسی روی آن انجام شود. برنامه نویسی تحت وب در شبکه جهانی اینترنت قرار گرفته و دیگری روی سیستم‌های ویندوزی. در شبکه اینترنت شاهد اختلالات متعدد هستیم که این موضوع ارتباط ما با برنامه‌های تحت وب را نیز تحت شعاع قرار می‌دهد، اما در برنامه نویسی تحت ویندوز، مشکل قطعی نخواهیم داشت. از طرف دیگر، سرعت پردازش اطلاعات در برنامه‌های ویندوزی بسیار سریع‌تر است، زیرا تنها با چند کلیک کل اطلاعات مورد نظر شما از سیستم جلوی روی شما خوانده می‌شود، اما در برنامه‌های تحت وب، به دلیل ترافیک شبکه و سرعت اینترنت، سرعت پردازش و پاسخ به کاربر پایین‌تر خواهد بود.
رابط کاربری در محصولات ناشی از برنامه نویسی تحت ویندوز دارای رابط کاربری بهتری بوده و کاربر کنترل بیشتری روی آن‌ها خواهد داشت. در برنامه‌های ویندوزی کاربر می‌تواند با انواع دستورات و کلیدهای میانبر با نرم افزار ارتباط برقرار کند ولی همچین قابلیتی در برنامه‌های تحت وب کمتر به چشم می‌خورد. اشکالی که در نرم افزارهای برنامه نویسی شده تحت ویندوز وجود دارد این است که معمولا به صورت بسته‌های نصبی بین کاربران توزیع می‌شود و این موضوع آپدیت شدن آن‌ها را کمی سخت می‌کند، اما برنامه‌های تحت وب همیشه آخرین به روز رسانی‌ها را دریافت می‌کنند.
