فعال کردن يوزر Root در ubuntu و تغییر پسورد Root

تغییر پسورد root در اوبونتو

از آنجا که دیگر امکان ساخت اکانت روت در همان ابتدای نصب سیستم عامل ubuntu وجود ندارد، باید در ابتدا یک اکانت معمولی ساخت و بعد با کمک آن پسورد مربوط به root را تغییر داد تا بلکه بتوانیم این اکانت اصلی را در اختیار خود بگیریم. در ادامه با مفاهیم مربوط به این موضوع بیشتر آشنا شده و کدهای لازم برای این تغییر را یاد می‌گیریم.

 

نیم نگاهی به Ubuntu و root

Ubuntu یکی از سیستم‌ عامل‌های رایگان و بسیار محبوبی است که بر پایه لینوکس نوشته شده و منبع باز است. به اصطلاح این توزیع linux توسط کمپانی کنونیکال انگلیس توسعه داده شده (Linux distribution developed by canonical ) و کاربران بسیاری از سراسر جهان با این سیستم عامل آشنا بوده و تمام نیازهای کامپیوتری خود را با دستورات داخل این سیستم عامل برطرف می‌کنند.

این برنامه قابل ویرایش بوده و به نسبت استفاده در میان کاربران در رتبه نخست قرار دارد. همانطور که می‌دانیم اوبونتو نیز همانند یک توزیع گنو/لینوکس بر مبنای دبیان مورد توجه کاربران قرار گرفته و توانسته نیاز اکثریت را پاسخ دهد. در این سیستم عامل نیز هر فرد با یک نام کاربری وارد شده و در واقع کاربر روت مهم‌ترین کاربر در تمام سیستم است. با دسترسی روت می‌توانید هر تغییری روی سیستم پیاده سازی کرده و حتی دیگر کاربران را حذف و ایجاد کنید. در این مقاله به بررسی روش ساخت کاربر ریشه و همینطور تغییر پسورد این اکانت مهم می‌پردازیم.

 

فعال سازی یوزر روت در اوبونتو

زمانی که شما روی کامپیوتر خود سیستم عامل اوبونتو را نصب می‌کنید،‌ از شما خواسته می‌شود که یک اکانت بسازید. متاسفانه نمی‌توان در این قسمت کاربر Root را ساخت. به همین دلیل یک نام کاربری و پسورد دلخواه انتخاب کرده تا مراحل نصب تکمیل گردند. در ادامه با کمک ssh به سرور وصل می‌شویم. برای شروع باید دستور زیر را در ترمینال وارد کنید.

sudo su

در ادامه از شما خواسته می‌شود تا پسورد این اکانتی که با آن به سرور متصل هستید را وارد کنید. این همان پسوردی است که در مراحل نصب سیستم عامل Ubuntu انتخاب کرده بودید. با اینکار به root تغییر کرده و می‌توانید تنظیمات اساسی را انجام دهیم. در واقع سیستم عامل با این کار یک مرحله اضافه ایجاد کرده تا جلوی دسترسی افراد تازه کار به کاربر روت را بگیرد.

برای اینکه کاربر root فعال شود باید یک پسورد برای آن بسازیم تا سیستم آن را به رسمیت بشناسد. دستور زیرا را برای تغییر پسورد وارد می‌کنیم.

passwd root

در این مرحله هر رمزی را که بخواهید می‌توان انتخاب کرد، اما به یاد داشته باشید که این پسورد مهم‌ترین اطلاعات مربوط به سیستم بوده و سعی کنید تا جای ممکن از رمزهای ساده استفاده نکنید. در نهایت کاربر روت با پسورد جدید ساخته خواهد شد. در ادامه می‌خواهید به این کاربر دسترسی ssh بدهیم. به این منظور دستور زیر را در ترمینال وارد می‌کنیم:

nano /etc/ssh/sshd_config

یک صفحه برای شما باز خواهد شد. در آن به دنبال عبارت #PermitRootLogin بگردید. کافی است ابتدا کاراکتر # را از ابتدای این خط پاک کرده و در ادامه عبارت yes را تایپ کنید تا مشابه خط پایین شود.

PermitRootLogin yes

در این حالت کار ما تمام شده و برای ذخیره سازی و خروج از این پنجره کلید‌های ctrl+x را نگه می‌داریم تا از ما در خصوص سیو کردن تغییرات بپرسد و با زدن دکمه Y این تنظیمات را تایید می‌کنیم. در نهایت نیز با زدن دکمه Enter تمام این موارد ذخیره خواهد شد. طبق عادت قدیم برای اینکه کل سیستم با این تغییرات آشنا شده و دسترسی کاربر Root به ssh قطعی شود، با دستور زیر سیستم را Restart می‌کنیم.

service sshd restart

 

مشاهده یوزرهای لینوکس

در صورتی که اکانت‌های مختلفی روی سیستم عامل اوبونتو خود دارید، اطلاع از تعداد و همینطور داشتن لیست کاملی از آن‌ها می‌تواند بسیار کمک کننده باشد. به این منظور باید بدانید که اطلاعات کاربری و یوزرهای لینوکس همه در فایلی به نام passwd ذخیره می‌شوند. به این منظور کافی است که از سیستم بخواهیم تا اطلاعات داخل این آدرس را برای ما بخواند تا به اطلاعات یوزرها دست پیدا کنیم. به بخش ترمینال رفته و دستور زیر را اجرا می‌کنیم.

less /etc/passwd

با این کار لیستی نسبتا طولانی، بسته به تعداد کاربران سیستم، مقابل شما تشکیل می‌شود که همگی از یک ساختار مشابه پیروی خواهند کرد. متن زیر یک خط نمونه از این اطلاعات است.

root:x:0:0:root:/root:/bin/bash

در این خروجی که مشاهده می‌کنید، اطلاعات بسیاری به ترتیب و پشت سر هم ذکر شده‌اند. مواردی مانند نام کاربری، رمز عبور، شناسه کاربر و... از جمله اطلاعات داخل این کد هستند. از آنجا که ما به تمام این اطلاعات نیازی نداریم، کافیست به جای کد قبلی، عبارت زیر را وارد کنیم تا تنها نام‌های کاربری افراد برای ما لیست شوند.

cut -d : -f 1 /etc/passwd

 

تغییر یوزر در Ubuntu

در ابتدا نشان دادیم که چطور با وجود یک کاربر موجود، کاربر Root را بسازیم. حال ممکن است که نیاز باشد تغییراتی را در یک کاربر موجود ایجاد کرد، بدون آنکه این اکانت حذف شده و یا یک اکانت جدید به جای آن ساخته شود. در همچین حالتی دستور usermod بسیار کارامد خواهد بود. تغییر یوزر در Ubuntu به کمک این دستور کار دشواری نیست. در نظر داشته باشید که شما باید به عنوان کاربر روت به سیستم وارد شده باشید. حال کافی است کد دستوری زیر را درک کرده تا در هنگام نیاز از آن استفاده کنید.

usermod -l NEW_USER USER

در این حالت کافی است نام اکانت جدید را به همراه اکانت مورد نظر خود وارد کنید تا این تغییر اعمال گردد. در زیر نمونه‌ای از این تغییر نام یوزر را مشاهده می‌کنیم.

sudo usermod –l ali mohamad

دستور ssh

در صورتی که شما هم یک کاربر قدیمی لینوکس باشید، می‌دانید که در گذشته برای ارتباط با سرور باید از سرویس‌هایی همچون Telnet استفاده می‌شد که در نهایت امنیت سیستم را به خطر انداخته و در بسیاری از مواقع باعث دزدیده شدن اطلاعات کاربران می‌شد. در حال حاضر می‌توانیم با دستور ssh به راحتی بین کاربر و سرور ارتباط برقرار کنیم.

در حال حاضر دو نسخه ssh1 و ssh2 وجود دارد که تغییر پورت ssh به صورت خودکار انجام شده و این سرویس در اکثر سرویس‌ها قابل استفاده است. این پروتکل هنگام اتصال کاربران به سرور آن‌ها را تایید کرده و بین سرور و کاربر یک تونل ایجاد می‌کند تا فایل‌ها و اطلاعات به راحتی منتقل شوند. Secure shell یا همان ssh برعکس یک نرم افزار اتصال به سرور لینوکس عمل کرده و به صورت متنی امکان اتصال با سرورهای لینوکسی را برای کاربران مهیا می‌کند.