اگر به عنوان یک کاربر کامپیوتر، حداقل یک بار از اینترنت و مرورگرهای وب استفاده کرده باشید، قطعاً با اصطلاح URL برخورد کردهاید. روزانه میلیونها آدرس وبسایت در محیط اینترنت به شکل URL در مرورگرهای مختلف روی کامپیوتر، گوشیهای موبایل و یا سایر دستگاهها وارد میشوند و موتورهای جستجو هم میلیونها آدرس را برای کاربران اینترنت نمایش میدهد. اما منظور از URL چیست و چه کاربردی دارد؟ فرمت استاندارد یک آدرس URL به چه صورت است؟ انواع آن چیست و چگونه میتوان یک آدرس URL را ایجاد نمود؟ پاسخ همه این سؤالات را در این مقاله بررسی خواهیم کرد. اگر شما هم میخواهید با مفهوم URL و کاربرد آن آشنا شوید، با ما همراه باشید.
URL چیست؟
نشانی اینترنتی یا URL که معادل فارسی آن مکانیاب منبع یکسان است در واقع مخفف عبارت Uniform Resource locator بوده یک آدرس وب است که به یک وبسایت خاص، یک صفحه وب یا یک سند در اینترنت اشاره میکند. یوآرال این امکان را برای کامپیوتر فراهم میکند که یک صفحه وب را در کامپیوتر دیگری در اینترنت پیدا کرده و باز کند. به عنوان مثال https://www.azaronline.com یک URL بوده که آدرس وبسایت آذرآنلاین است. یوآرال (web address to a particular file or page) در ویکی پدیا چنین معنی میشود " مکانیاب منبع یکسان که به صورت محاوره ای نشانی وب نامیده میشود، یک ارجاع به یک منبع وب است که محل منبع را در یک شبکه رایانه ای مشخص می کند، و همچنین سازوکاری برای نحوهٔ واکشی منبع تهیه می بیند."
ساختار URL به چه صورت است؟
شکل زیر ساختار URL را نشان میدهد:
همانطور که در تصویر فوق میبینید، Uniform Resource locator یا URL شامل چندین بخش است. برای کمک به درک بهتر URL، بیایید به ساختار یک یوآرال به صورت دقیق بپردازیم. در ادامه بخشهای تشکیلدهنده یک آدرس URL را توضیح خواهیم داد:
HTTP یا HTTPS
HTTP (پروتکل انتقال ابرمتن) و HTTPS (پروتکل انتقال ابرمتن امن) پروتکلهای ارتباطی شبکه بین سرورهای وب و مرورگرهای وب هستند. این پروتکلها پیامها را منتقل میکنند، اطلاعات را از طریق سیستم نام دامنه (DNS) بازیابی کرده و آن را به مرورگر برمیگردانند.
تفاوت بین HTTP و HTTPS در این است که HTTPS فرآیند انتقال داده را رمزگذاری میکند. این پروتکل امنیتی از یک وبسایت محافظت بهتری را صورت داده و یک عامل اساسی در بهبود رتبه وبسایت در نتایج موتورهای جستجو است. تفاوت دیگر این دو پروتکل این است که HTTPS از پورت شماره 443 پروتکل کنترل انتقال/پروتکل اینترنت (TCP/IP) که توسط امنیت لایه حملونقل (TLS) رمزگذاری شده است استفاده میکند. اما در نقطه مقابل، یک URL مبتنی بر پروتکل HTTP از پورت TCP/IP شماره 80 استفاده میکند.
WWW یا زیردامنه
زیر دامنه شامل هر کلمه یا عبارتی است که قبل از اولین نقطه یوآرال نوشته میشود. www رایجترین زیردامنه است. WWW نشان میدهد که یک وبسایت از طریق اینترنت قابلدسترسی است و از پروتکل HTTP یا HTTPS برای برقراری ارتباط استفاده میکند. علاوه بر این، صاحبان وبسایت میتوانند از هر کلمهای به عنوان یک زیر دامنه برای اهداف سازمانی وبسایت خود استفاده کنند زیرا به دایرکتوری خاصی از دامنه اصلی اشاره میکند. برخی از محبوبترین گزینهها «blog» و «news» هستند.
نام دامنه
نام دامنه همان چیزی است که کاربران در نوار آدرس مرورگر خود تایپ میکنند تا به یک وبسایت دسترسی یابند. این نام شامل نام سایت و یک پسوند، به عنوان مثال، hostinger.com است.
هر نام دامنه، منحصربهفرد است و نشاندهنده آدرس IP مربوط به آنها دامنه میباشد. این آدرس IP منحصربهفرد به سرور وبسایت اشاره میکند. به عبارت دیگر، نام دامنه به کاربران کمک میکند تا به راحتی به وبسایتها دسترسی داشته باشند.
پسوند دامنه
پسوند دامنه که با عنواندامنه سطحبالا (TLD) نیز نامیده میشود، بیتی است که پس از نام وبسایت قرار میگیرد. com. که برای حدود 53 درصد از تمام وبسایتها استفاده میشود، محبوبترین پسوند دامنه است. تی ال دی یا top-level domain بالاترین سطح دامنه در سلسلهمراتب سامانه نام دامنه (domain at the highest level of the DNS hierarchy) است.
در اینجا انواع پسوندهای TLD را که بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند، بیان خواهیم کرد:
پسوندهای عمومی TLD یا gTLD
generic top-level domain یا همان دامنه سطحبالای عمومی نام دارد(a top level domain without country association.) این دسته از پسوندهای دامنه شامل بسیاری از پسوندهای محبوب، از جمله com ،.org ،.net. و غیره است.
پسوندهای کد کشور TLD یا ccTLD
دامنه سطحبالای کد کشوری یا country code top-level domain که با نام مخفف ccTLD استفاده میشود. همانطور که از نام آن پیداست، TLD مربوط به نام یک کشور، قلمرو یا یک منطقه جغرافیایی است. این دامنه(internet top-level domain generally used or reserved for a country) از دو حرف بر اساس کدهای بینالمللی کشورها مانند .uk، .in و .sg و غیره تشکیل شده است.
پسوند TLD حمایت شده یا sTLD
sponsored top-level domain در واقع دامنه سطحبالای ضمانت شده نامیده میشود. این نوع پسوند (top-level domain that has a sponsor representing a specific community) توسط سازمانهای خاص حمایت شده و مورد استفاده قرار میگیرد. برای مثال، Tralliance Registry Management Company، LLC به عنوان یک حمایتکننده برای پسوند travel، و DotAsia Organization Ltd. حامی پسوند معروف asia. هستند.
gTLD جدید یا nTLD
این پسوند دامنه، نسل جدیدی از پسوندهای دامنه است. اساساً، هر TLD که پس از 12 ژانویه 2012 راهاندازی شود، gTLD جدید است، از جمله online، .store، .tech. و غیره.
مسیر وبسایت منبع
مسیر وبسایت منبع، قسمت سمت راست TLD است و اغلب از آن به عنوان فولدر وبسایت یاد میشود.
مسیر وبسایت منبع در واقع اطلاعات اضافی را به یک وب سرور میدهد و آن را قادر میسازد تا کاربران را به یک آدرس خاص متصل به آن سرور هدایت کند. مجموعهای از مسیرهای منبع وجود دارد که ممکن است به صفحه، پست یا فایل خاصی در وبسایت مورد نظر اشاره داشته باشد. یک یوآرال میتواند بیش از یک مسیر منبع داشته باشد. در چنین شرایطی، علامت اسلش (/) هر یک از این مسیرها را از هم جدا میکند. هر چه یک URL حاوی مسیرهای منبع بیشتری باشد، مکان مورد نظر با دقت بیشتری توسط سرور هدایت میشود.
پارامتر
پارامتر در واقع رشتههای کوئری یا متغیرهای URL هستند که در آن، هر علامت مفهوم خود را دارد. این پارامترها بخشی از یک URL هستند که پس از علامت سؤال قرار میگیرند. پارامترها حاوی کلیدها و مقادیری هستند که با علامت مساوی (=) از هم جدا شدهاند. علاوه بر این، یک URL میتواند چندین متغیر داشته باشد. در این صورت، علامت (&) هر متغیر را از هم جدا میکند.
از نظر موارد استفاده از پارامتر، در اینجا برخی از رایجترین موارد ذکر شده است:
- ترجمه کردن. وجود کد یک کشور در رشته کوئری، یک صفحه وب را به زبان کشور مورد نظر ترجمه میکند.
- جستجو کردن. پارامتر جستجو نتایج جستجوی حاصل از موتور جستجوی داخلی وبسایت ارائه میدهد.
- فیلتر کردن. برای جداسازی فیلدهای متمایز، مانند موضوع، رنگ، محدوده قیمت و منطقه، صاحبان سایت میتوانند از پارامتر فیلتر استفاده کنند.
- صفحهبندی. این پارامتر به ویژه برای وبسایتهای تجاری مفید است و به صاحبان سایت این امکان را میدهد که محتوای وبسایت خود را مرتب کنند.
- ردیابی. معمولاً شامل کدهای ماژول ردیابی Urchin برای ردیابی ترافیک مربوط به تبلیغات و کمپینهای بازاریابی در وبسایت است.
ساختار نحوی یوآرال
ساختار نحوی به مجموعهای از قوانین اشاره دارد. ساختار نحوی URL، تعیین میکند که کدام مؤلفه و نماد در URL مجاز به استفاده است. نمونهای از ساختار نحوی کلی URL به صورت زیر است:
http://subdomain.domain-name.domain-extension/path-to-resource?parameters
علاوه بر این، URL فقط میتواند شامل اعداد، حروف و کاراکترهای مختلفی باشد از جمله ()!$-‘_*+. برای استفاده از کاراکترهای دیگر، صاحبان سایت باید آنها را به کد برنامهنویسی ترجمه کنند. به عنوان مثال، از آنجایی که URL ها نمیتوانند دارای فاصله باشند، صاحبان سایت اغلب از علامت مثبت، خط تیره یا %20 برای ایجاد فاصله بین کاراکترهای URL استفاده میکنند. URL ها ممکن است حاوی انکر لینک هم باشند که به آن کاراکتر پرش صفحه یا شناسه صفحه نیز میگویند. این کاراکتر با علامت عددی (#) نشان داده میشود که بخش خاصی را در داخل یک منبع یک وبسایت نشان میدهد.
انواع نشانی اینترنتی
به طور کلی، محبوبترین انواع URL ها شامل دو دستهبندی مطلق و نسبی هستند. URL مطلق حاوی اطلاعات کاملی است، از پروتکل گرفته تا مسیر منابع یا پارامترها. در نقطه مقابل، یک URL نسبی فقط شامل مسیر منابع است. بر اساس نوع کاربرد، در اینجا انواع دیگری از URL ها را نیز معرفی میکنیم:
- URL های متعارف: صاحبان وبسایت میتوانند در صورت استفاده از محتوای تکراری در سایت خود، از URL های متعادل استفاده کنند. تنظیم یک URL به صورت متعارف یک روش ساده است برای اینکه موتورهای جستجو بدانند کدام آدرس اینترنتی را شناسایی و ایندکس کنند. بنابراین در صورت وجود محتوای تکراری، اگر از URL های متعارف استفاده کنید، از دید موتورهای جستجو امتیاز منفی محسوب نمیشود.
- URL های بازگشتی: این یوآرال ها هنگامی که کاربران فرآیندی را در یک سیستم خارجی اجرا میکنند، به صفحه home در وبسایت مقصد اشاره میکنند. به زبان سادهتر، به کمک این نوع URL، میتوان از فرآیندهای در حال اجرا در وبسایت مورد نظر، مستقیماً به صفحه خانه منتقل شد.
- URL های کوتاه شده: این آدرسها که با عنوان URL های سفارشی نیز شناخته میشوند، آدرسهای وبی هستند که مخفف شده یک URL است، یعنی، URL کوتاه، تغییر مسیر یک URL طولانیتر را نشان میدهد. صاحبان سایت میتوانند از ابزار کوتاه کننده URL وبسایت، مانند Bitly ،Short.io و TinyURL برای ایجاد URL کوتاه استفاده کنند. برای آشنایی با این وب سایتها و کاربرد هرکدام میتوانید محتوای "بهترین سایت های کوتاه کننده لینک" را مطالعه کنید.
URL کجا قرار دارد؟
URL معمولاً در نوار آدرس در بالای پنجره مرورگر وب یافت میشود. در لپتاپها و کامپیوترهای رومیزی، زمانی که کاربران در صفحه وب جستجو میکنند، URL وبسایت همیشه در نوار آدرس قابلمشاهده است. در مورد دستگاههای تلفن همراه، تنظیمات پیشفرض مرورگر بهگونهای است که وقتی کاربران به پایین صفحات وب اسکرول میکنند، URL ناپدید میشود. با این حال، زمانی که کاربران به سمت بالا حرکت کنند، آدرس URL دوباره ظاهر خواهد شد.
چگونه میتوان یک URL را باز کرد؟
اگر یوآرال کامل وبسایت را میدانید، تایپ آن در نوار آدرس یکی از سادهترین راهها برای باز کردن URL است.
در غیر این صورت، در ادامه چند راهکار دیگر برای انجام آن را ارائه میکنیم:
- کلیک کردن روی هایپرلینک. هایپرلینک میتواند یک متن، آیکون یا یک تصویر باشد که به فایل HTML دیگری در اینترنت لینک دهی میکند.
کاربران میتوانند با قرار دادن ماوس بر روی متن یا تصویر لینک شده، هایپرلینک را شناسایی کنند. سپس، یک لینک URL در پایین پنجره ظاهر میشود که همان URL مورد نظر است.
- اسکن کد کد QR مخفف عبارت quick response به معنی کد پاسخ سریع است و در واقع، یک بارکد سیاه و سفید قابلخواندن برای دستگاههای دیجیتال میباشد.
انواع دادههای مختلف از جمله لینکهای وبسایت، اطلاعات حساب و جزئیات رمزگذاری در این کدها قابل ذخیره هستند. آدرس URL هم از جمله اطلاعاتی است که از طریق کدهای QR قابلدستیابی است.
- کپی و پیست کردن. اگر با یک URL وبسایت بدون داشتن کد QR یا هایپرلینک مواجه شدید، کپی و پیست کردن آن در نوار آدرس، تنها راه باقیمانده برای شناسایی آدرس URL است.
چگونه میتوان یک URL را ایجاد کرد؟
برای ایجاد یک URL منحصربهفرد، مانند hostinger.com، microsoft.com یا linux.org، یک ثبتکننده معتبر برای ثبتنام دامنه نیاز است. ثبتکننده دامنه در واقع یک شرکت معتبر مانند آذرآنلاین برای مدیریت رزرو و تمدید دامنه است.
در ادامه مراحل گامبهگام برای خرید دامنه و ایجاد URL را ارائه میدهیم:
- از در دسترس بودن نام URL اطمینان حاصل کنید. برای این کار میتوانید از جستجوی دامنه استفاده کنید. نام و پسوند مورد نظر خود را وارد کرده و روی گزینه Search کلیک کنید.
- بازه زمانی ثبتنام را انتخاب کنید. بازه زمانی برای ثبت دامنه، به طور معمول حداقل یک دوره یک ساله است. با این حال دامنه را تا 10 سال نیز میتوانید به نام خود ثبت کنید.
- مراحل ثبتنام را تکمیل کنید. هنگامی که قسمت پرداخت فعال شد، شخص درخواستکننده باید فرم مخصوص را پر کند. این فرم معمولاً شامل نام، ایمیل، آدرس و اطلاعات تماس است. مطمئن شوید که تمام جزئیات را به درستی وارد میکنید.
- مالکیت نام دامنه را تأیید کنید. چند دقیقه پس از تکمیل مراحل ثبتنام، یک لینک تأیید در ایمیلی که برای ثبتنام استفاده میکنید ظاهر خواهد شد. در غیر این صورت میتوانید از کنترل پنل، درخواست خود را مجدداً ارسال کنید. با کلیک روی لینک نمایش داده شده، مالکیت نام دامنه را تأیید کنید. به این ترتیب دامنه و آدرس URL به نام شما ثبت میگردد.
جمعبندی
یک web address to a particular file or page یا URL در واقع یک آدرس وب است که به یک فایل خاص در اینترنت اشاره میکند. به عنوان مثال، یوآرال میتواند کاربران را به یک وبسایت، یک صفحه وب یا یک تصویر هدایت کند.
از نظر ساختار، نشانی اینترنتی از چندین بخش تشکیل شده است:
- HTTP یا HTTPS: که یک پروتکل ارتباطی شبکه است که سرورها و مرورگرهای وب را به هم متصل میکند.
- www: که به آن زیر دامنه نیز گفته میشود، قبل از اولین نقطه URL قرار دارد. صاحبان سایت میتوانند از هر کلمه یا عبارتی برای سازماندهی وبسایت خود به جای این عبارت استفاده کنند.
- نام دامنه: که با عنوان آدرس سایت هم شناخته میشود، همان عبارتی که کاربران در مرورگر خود تایپ میکنند تا به یک وبسایت هدایت شوند.
- پسوند دامنه: بخشی است که پس از نام دامنه، قرار میگیرد.
- مسیر منبع: یک عبارت است که با علامت اسلش (/) جدا شده و اطلاعات اضافی را در مورد آدرس وبسایت ارائه میدهد.
- پارامتر: اغلب رشتههای کوئری یا متغیرهای URL هستند که با علامت سؤال ؟ از هم جدا میشوند.
برای ایجاد و تغییر URL وبسایت، کاربران باید نام دامنه را از طریق یک ثبتکننده معتبر ثبت کنند. علاوه بر این، برخی سرویسدهندههای هاست میتوانند نام دامنه و آدرس URL را برای شما ثبت کنند. در هنگام ثبتنام دامنه، از تکراری نبودن آن اطمینان حاصل کرده و برای عملکرد بهتر وبسایت به خصوص از نظر سئو و ایندکس شدن در موتورهای جستجو، دامنه را از شرکتهای معتبری بخرید که سرعت اتصال به سرور بیشتری را ارائه میدهند.