ساختن و راهاندازی سایت، امروزه یکی از متداولترین کارها در شبکه اینترنت است. اکثر کسبوکارها برای ارائه خدمات و محصولات خود، وبسایت اختصاصیشان را ایجاد و محتوای خود را تولید و عرضه میکنند. محتواهای مختلف مثل تصاویر گوناگون ، فیلمها، موزیک ها، فایلهای صوتی، متنها و نوشتهها در مورد هر چیزی که فکرش را بکنید. سایتهای اینترنتی، بازار جدید و بسیار بزرگی را بهسوی کسبوکارهای مختلف باز میکند و مجموعهای بیشمار از فرصتهای جدید و بزرگ را در خود جایداده انددر روزگاری که تکنولوژی بهسرعت در حال پیشرفت است، غافل شدن از این فرصتها در شبکه جهانی اینترنت یک اشتباه محض است. هرکس یا هر شرکتی که اندکی سابقه کاری درزمینههای مختلف شغلی داشته باشد، میتواند وبسایت خودش را راهاندازی کند و به کسبوکارش رونق ببخشد. اگر سایت بهدرستی مدیریت شود، میتواند درگاه اصلی ارتباط کاربران و مشتریان با کسبوکار و ارائهکننده سرویس باشد؛ همانطور که فروشگاههای اینترنتی بزرگی مانند آمازون Amazon، ای بی eBay، علی اکسپرس AliExpress و... هماکنون در این بستر فعالیت میکنند.
افراد زیادی ساختن سایت را کاری دشوار و پیچیده میپندارند؛ درحالیکه اینگونه نیست. هرکس در هر مکان و در هرزمان، تنها با یک کامپیوتر و یا تلفن همراه هوشمند میتواند سایت خود را بسازد ولی چگونه؟
ساختن یک سایت بسته به شرایط میتواند بسیار سخت و یا بسیار آسان و راحت باشد. این بستگی دارد کسی که میخواهد سایت خود را راهاندازی کند، از چه راه و روشی این کار را انجام دهد. آسان یا سخت؟ مسئله این است!
نیازهای ساخت سایت
اساس ساخت سایت این است که هدف سایتتان را تعیین کنید. متناسب با نیازی که دارید میتوانید انتخاب کنید با چه روشی سایتتان را راهاندازی کنید. بهطورکلی هر سایتی در هر زمینهای که فعالیت داشته باشد، برای اینکه آماده ارائه سرویس شود، به چند پیشنیاز احتیاج دارد: برای ساخت سایت سه پیشنیاز حیاتی لازم داریم:
- دامنه
- هاست
- طراحی سایت
در ادامه به توضیح کامل هر یک از این موارد میپردازیم.
دامنه (Domain)
فرض کنید میخواهید خانه شخصی را که نمیشناسید، پیدا کنید. برای این کار باید آدرس خانه را داشته باشید و بدانید که موقعیت آن کجاست. در حقیقت هر اطلاعاتی را که نیاز دارید، آدرس به شما میدهد. سایتها نیز اینگونه هستند؛ هر یک از آنها آدرس مخصوص خودش را دارد و با آن آدرس میتوانید به سایت دسترسی داشته باشید. مثلاً azaronline.com یا google.com نمونههایی از آدرس یا دامنه است.
بیشتر دامنهها کلاً از دو بخش تشکیل میشوند؛ آدرس اصلی و پسوند. البته دامنه شامل پیشوند هم میشود ولی ۹۹ درصد سایتها پیشوند یکسان یا همان (www.) دارند. آدرس اصلی، آدرسی است که خود شما انتخاب میکنید. هر چیزی که بخواهید؛ البته اگر کسی قبل از شما آن را انتخاب نکرده باشد. در همین مثالهای بالا، azaronline و google آدرس اصلی هستند.
در همین قدم انتخاب دامنه برای سایت، باید نهایت دقت و خلاقیت را داشته باشید. چون شما با این آدرس شناخته میشوید و باید نام دامین شما ساده، روان، کوتاه و بهگونهای باشد که بهراحتی به حافظه سپرده شود. اگر دوست دارید اطلاعات بیشتری در مورد دامنه بدست آورید توصیه میکنیم محتوای "Domain یا دامنه چیست؟" را حتما مطالعه کنید.
پسوند دومین انتخاب شما در ساخت دامنه است. مثلاً (.com, .org, .net, .info) نمونههایی از پسوندهای عمومی است که هرکسی میتواند از آنها استفاده کند. پسوند دامنه نیز بهنوبه خود اطلاعاتی ارائه میدهد. .com به معنی کلمه commercials است که برای فعالیتها و سایتهای تجاری مناسب است..org به معنی کلمه organization است که مختص ارگانهای مختلف است ولی آنطور که اشاره شد، هر شخصی میتواند از آن استفاده کند..net به معنی کلمه network و برای فعالیت در حوزه شبکه است..info به معنی کلمه information است که برای فعالیت درزمینه اطلاعرسانی و افزایش اطلاعات است.
گروه دیگر پسوندها، پسوندهای اختصاصی هستند که به افراد و نهاد های خاص اختصاص داده میشوند. مثلاً.edu به معنی کلمه education است که برای سایتهای دانشگاهی و آموزشی استفاده میشود. .gov به معنی کلمه government است که به نهاد های دولتی اختصاص داده میشود.
نوع دیگر پسوندها، پسوندهای ملی هستند که همگی بهنوعی از نام های کشورهای مختلف مشتق میشوند. مثلاً پسوند.ir از کلمه iran، .us از کلمه united states، .eu از کلمه European Union نمونهای از پسوندهای ملی هستند. برای استفاده از پسوندهای ملی باید ساکن کشوری که میخواهید از پسوند آن استفاده کنید باشید. با ترکیب پسوندهای اختصاصی و پسوندهای ملی نیز پسوندهای جدیدی ساخته میشوند. (.co.ir, .net.ir, gov.ir) نمونههایی از این نوع پسوند هستند.
در این بین نمونههایی از پسوندهای ملی وجود دارند که شباهتهایی به پسوندهای سایر فعالیتها دارند. مثلاً .co پسوند کشور کلمبیا (Colombia) است که شباهت زیادی به پسوند.com دارد. می توانید برای خرید دامنه از سایت آذرآنلاین وارد لینک "ثبت دامنه" شوید و یا اگر دامنه ای را جستجو میکنید تا از لینک "جستجوی دامنه" اقدام به این کار کنید.
چند نکته مهم در انتخاب دامنه:
- دامنهای که برای سایتتان انتخاب و خرید میکنید، بهصورت اشتراکی فروخته میشود و برای همیشه متعلق به شما نخواهد بود و بعد از اتمام مدت اشتراک باید مدت آن را تمدید کنید.
- شما این حق را دارید که هر نوع ترکیبی را برای آدرس و هر نوع پسوندی را برای سایتتان بهعنوان دامنه انتخاب کنید اما باید این آدرس یا دامنهای که مدنظرتان است آزاد باشد، یعنی قبل از شما کسی آن را نگرفته باشد و اگر دامنه با پسوند خاص مثلاً ارگان دولتی را انتخاب کنید باید مدارک لازم آن را هم داشته باشید. البته پسوندهای بسیاری هم وجود دارند که هیچ نیازی به مدارک هویتی و... ندارند.
هاست (Host)
web hosting service در زبان انگلیسی به معنی میزبانی وب یا خدمات میزبانی وب برای سایتها تعریف میشود. در بحث شبکه و وب نیز، هاست (service for hosting websites) میزبان فایلها و اطلاعات سایت است. هاست نوعی کامپیوتر است که همیشه به شبکه اینترنت متصل است، دیتا و اطلاعات سایت شما در هارد و فضای ذخیرهسازی آن بارگذاری میشود و در هرلحظه آماده خدمت است. محتوایی که ساخته میشود و در سایت قابلمشاهده است؛ در حقیقت بر رویهاست ذخیره میشود. برای آشنایی بهتر با این مفهموم میتوانید محتوای کامل "هاست چیست" را مطالعه کنید.
هاست هم بهنوبه خود انواعی دارد و بازهم بر اساس نوع سایت شما و نیازتان باید انتخاب شود. بهطورکلی انواع هاست عبارت است از: هاست رایگان، هاست اشتراکی، هاست اختصاصی، هاست محلی، هاست مجازی، هاست ابری، هاست خوشهای.
- هاست رایگان، همانطور که از نامش پیداست، هزینهای برای خدمات هاستینگ سایت ندارد. اینگونه هاستها بیشتر بهمنظور اهداف تبلیغاتی برای سرویسهای هاستینگ و یا سایر سرویسها کاربرد دارد و برای کسانی مناسب است که تازهکارند و میخواهند درزمینهٔ ساخت سایت تجربه کسب کنند. هاست رایگان منابع و امکانات کمی دارد و با محدودیتهای فراوان، فقط اسم هاست را یدک میکشد.
- در هاست اشتراکی منابع هاست میان مشترکان مختلف توزیع میشود و همگی از یک سیستم قدرت میگیرند؛ اما بزرگترین ایراد آن این است که این توزیع قدرت و منابع بهصورت یکسان نیست. بهعنوانمثال در یک هاست اشتراکی، ۱۰۰ سایت سرویس میگیرند. یکی از این سایتها حدود ۵۰ درصد منابع هاست را مصرف میکنند. این به این معنی است که برای ۹۹ سایت دیگر فقط ۵۰ درصد کل قدرت سیستم قابلاستفاده است. بااینوجود، سرویس هاست اشتراکی محبوبترین سرویس هاستینگ است و هزینه کمی دارد. این هاست مناسب کسانی است که سایتشان در اول راه است و فعلاً بازدید کمی دارند.
- اما در هاست اختصاصی اینگونه نیست؛ تمام منابع هاست در اختیار یک سایت قرار میگیرد و خبری از همسایگان پرمصرف وجود ندارد. کل سرور متعلق به یک نفر است و میتواند هر طور که بخواهد تغییرش دهد. انعطاف در بین گزینهها، امنیت بالا و صدالبته سرعت بسیار بالا نسبت به هاست اشتراکی ازجمله مزایای هاست اختصاصی است. این هاست مخصوص سایتهایی است که بازدید بالایی دارند و یا اینکه سایتی به سختافزار قدرتمند نیاز دارد و کنترل زیادی را روی سرور میطلبد. این نوع هاست با توجه به امکانات آن نسبت به هاست اشتراکی، هزینه بالایی دارد.
- هاست محلی همان هاست اختصاصی است که به آن اشاره کردیم ولی با چند تغییر بزرگ. این هاست بهطور فیزیکی هم در کنار صاحب سایت است؛ هیچکس بهجز وی صاحبش نیست؛ یعنی سختافزار سرور هم متعلق به اوست و آن را اجاره نکرده است. هزینه خرید بسیار بالای این هاست هم یکی از تغییرات بزرگ و البته منفی آن به شمار میرود.
- هاست مجازی، هاست خاصی است که ویژگیهای مختلفی را هم از هاست اشتراکی و هم از هاست اختصاصی به ارث برده است. در این نوع هاست نیز منابع یک سرور میان چند دامنه توزیع میشود اما این بار یک توزیع مساوی. اگر روی یک سرور ۱۰۰ گیگ رم و ۲۰۰ گیگ فضای ذخیرهسازی وجود داشته باشد و ۱۰۰ دامنه هم از آن سرور سرویس بگیرند، به هریک از سایتها ۱ گیگ رم و ۲ گیگ فضا برای ذخیره داده اختصاص داده میشود. بهعبارتدیگر یک سرور به چند سرور مجزا ولی کوچکتر تقسیم میشود؛ بنابراین هر کاربر سرور میتواند جدا از سایر کاربرها برای خود سیستمعامل انتخاب کند، میزان امنیتش را مشخص کند و بهطورکلی انعطاف بالایی برای تصمیمگیری دارد. هزینه این نوع هاست نیز از هاست اشتراکی بالاتر و از هاست اختصاصی کمتر است.
- درهاست ابری، دیگر مشکلی به نام کمبود منابع وجود ندارد. در سرویس هاست ابری همیشه حداقل یک سرور آماده میزبانی از بازدیدکنندگان سایت است و اگر زمانی با کمبود قدرت مواجه شود، سرورهای دیگر به کمکش میآیند و بعد از کاهش بازدیدکنندهها دوباره منابع شان را برای کمبود احتمالی بعدی آزاد میکنند. بیشتر سایتهای بزرگ در حال کوچ به این نوع از میزبانی هستند. این نوع هاست امنیت بالایی در مقابله با حملات سایبری نسبت به سایر هاستها دارند ولی از طرف دیگر امنیت دادهها کمی کاهش مییابد.
- هاست خوشه ای نیز همانند هاست ابری از چند سرور استفاده میکند. مهمترین مزیت این نوع میزبانی این است که اگر یکی از سرورها بنا به دلایل متعدد از کار بیفتد و نتواند سرویس بدهد، سرورهای دیگر وظیفه آن را به عهده میگیرند و مانع ازکارافتادن سایت میشوند. در هاست خوشهای نیز امکانات امنیتی، متعادلسازی قدرت مورداستفاده از سرورها، کنترل دادهها، دیتای حیاتی و... با ویژگی و انعطاف بیشتر نسبت به سایر هاست ها ارائه میشود.
سیستمعامل هاست، بخش مهمی در مدیریت سایت و هاست محسوب میشود. لینوکس و ویندوز دو سیستمعامل مورداستفاده در هاستاند که هر یک بهنوبه خود مزایا و معایبی دارند.
لینوکس سیستمعامل متنباز رایگانی است که در توزیعهای مختلف منتشر میشود و در مقابل، ویندوز سیستمعاملی است که متنباز نیست و از طرف شرکت مایکروسافت منتشر میشود. برای استفاده از آن باید هزینه کنید. لینوکس نسبت به ویندوز از منابع سرور کمتر استفاده میکند و هزینه بسیار کمتری برای راهاندازی و استفاده دارد. لینوکس ابزار بیشتری برای بهینهسازی ارائه میدهد به همین علت سرعت بیشتری نسبت به ویندوز دارد. هردو سیستمعامل از زبانهای برنامهنویسی PHP،Python،Perl،CGI و بانک اطلاعاتی my sql پشتیبانی میکنند. اگر سایتی با زبان و فریمورک asp یا asp.net نوشتهشده باشد و بانک اطلاعاتی آن ms-sql باشد مجبور به استفاده از هاست ویندوزی هستید. ازآنجاکه بیشتر سایتها با زبان php نوشتهشدهاند و کارایی این زبان با my sql بسیار بهتر است و توزیع آپاچی لینوکس نیز همخوانی زیادی با این دو دارد، کد نویسان، عموما از هاست با سیستمعامل لینوکس استفاده میکنند.
هاست نیز همانند دامنه که برای سایتتان انتخاب کردهاید، بهصورت اشتراک زمانی فروخته میشود (بهجز هاست محلی) و برای همیشه متعلق به شما نخواهد بود و بعد از اتمام اشتراک باید مدت آن را تمدید کنید. برای خرید یک هاست مناسب میتوانید از لینک "خرید هاست" آذرآنلاین اقدام به خرید آن کنید.
طراحی سایت
تا اینجا فقط پیشنیازهای جزئی سایت را مرور میکردیم و از این به بعد میتوان گفت که کار سخت میشود یا آسان. طراحی سایت بازهم بسته به نیاز و ویژگیهای سایت انجام میشود. طراحی سایت عبارت است از ساخت و ایجاد چهارچوب و قالبها، آیکونها، صفحههای مختلف و زیبایی ظاهری که کاربر با آن در تعامل است و در پسزمینه اینها، کدها و تابعهایی که برای پردازش و پاسخ به کاربر سایت، وجود دارد. به بیان سادهتر فرایند ایجاد هر چیزی که مشاهده میکنید و نمیکنید، از لحظه ورود به هر سایت تا خروج از آن. اگر دوست دارید به راحتی سایتی را طراحی کنید میتواند از هوش مصنوعی استفاده کنید برای انجام اینکار محتوای "معرفی ابزارهای هوش مصنوعی برای طراحی سایت" میتواند برای شما مفید باشد.
انواع سایت
قبل از طراحی سایت و صرف وقت و هزینه باید تصمیم بگیرید که چه سایتی موردنیازتان است؟ سایت استاتیک یا داینامیک؟
سایتهای استاتیک (Static)
سایتهای استاتیک همانطور که از نامشان پیداست، محتوای ثابتی دارند و بهندرت بهروزرسانی میشوند و درهمان بهروزرسانی هم نیازمند یک شخص وارد به طراحی سایت است. سایتهای استاتیک مناسب کسبوکارهای کوچکی است که فقط برای ارائه محصول و خدمات خود اقدام به ایجاد سایت میکنند و به بهروزرسانی مداوم نیاز ندارند. این نوع سایت قالبها و چهارچوبها وکلا طراحی ساده دارند و در ساخت و اجرای آن نیز منابع زیادی مصرف نمیشود.
سایتهای داینامیک (Dynamic)
سایتهای داینامیک یا پویا نقطه مقابل سایتهای استاتیک محسوب میشوند. پیچیدگی کدهای طراحی، فرایند زمانبر، هزینه زیاد آن، بهروزرسانیهای مداوم برای رفع نواقص و ایجاد محتوا، قالبها و ماژولهای پیچیده از خصوصیات آن است. عمده سایتهایی که روزانه با آنها سروکارداریم و میبینیم مثل سایتهای فروشگاهی و خبری از این نوع هستند. طراحی یک سایت کامل، خود از دو بخش بسیار مهم و جدانشدنی شامل میشود: فرانتاند (Frontend) و بکاند (Backend). یا به عبارت ساده تر: قسمت سمت کاربر و قسمت سمت سرور.
فرانتاند (front end)
هنگامیکه یک بازدیدکننده وارد سایت میشود از همان لحظه ورود، تعامل با فرانتاند(presentation layer of piece of software) سایت آغاز میشود. فرانتاند سایت به هر چیزی که درسایت بهصورت گرافیکی و بصری قابلمشاهده است، گفته میشود؛ طرحهای صفحه سایت، منوها، دکمهها، فونتها و در کل هر عملی که کاربر در سایت انجام میدهد، مربوط به بخش فرانتاند است.
بکاند (Back end)
بکاند (the part of a piece of software or computer hardware with which the user does not interact) نیز شامل قسمتهای سمت سرور است. الگوریتمها و کدهایی که درخواستهای سمت کاربر را پردازش میکنند، پایگاه داده که این کدها را ذخیره و تفسیر میکند و کلاً پسزمینه سایت و قسمتهای غیرقابل مشاهده برای کاربر بکاند گفته میشود.
سایتی که طراحی میشود باید کد نویسی هایش شامل هردو قسمت بکاند و فرانتاند باشد.
فریمورکها
برای طراحی سایت، مسیرهای مختلفی وجود دارد. اگر به زبانهای کد نویسی مسلط هستید و زیروبم کار را بلدید، خودتان میتوانید سایتتان را طراحی کنید. اگر به کد نویسی علاقه ندارید میتوانید بدون کد نویسی سایت خودتان را راه اندازی کنید برای این منظور محتوای "طراحی سایت بدون نیاز به کد نویسی" را حتما مطالعه کنید.
برای این کار، باید زبانهای مختلف برنامهنویسی مثل html, CSS, JavaScript را که اساسیترین زبانهای توسعه فرانتاند سایت هستند، بهطور کامل فراگرفته باشید تا ظاهر کلی و اولیه سایتتان را با آنها خلق کنید. برای توسعه سمت بکاند سایت هم باید حداقل به زبانهای مشهوری مانند Java, Python, Perl, PHP مسلط باشید.
اگر یکچیز فوق حرفهای میخواهید و یا وقت زیادی برای ایجاد آن ندارید، فریمورکها (Framework) به کمکتان میآیند. فریمورکها درواقع کدهای آماده همین زبانها هستند که از قبل نوشتهشدهاند و فقط باید در جای درست خود قرار داده شوند تا کدهای سایتتان ایجاد شود. برای کار با فریمورکها نیز حتماً باید مهارت بالایی در کدنویسی داشته باشید.
فریمورکهای فرانتاند
فریمورکهای مختلفی با ویژگیهای متفاوت از هم وجود دارد که هرکدام بسته به نیاز و کارایی به کار گرفته میشوند. برای انتخاب فریمورک باید توجه کنید که آن را برای چه نوع سایتی میخواهید؛ مثلاً بعضی از فریمورکها برای سایتهایی با صفحههای متنی بهتر است و بعضی از آنها برای صفحههایی با عکسها و فیلمها کاربردیترند. نمونههایی از فریمورکهای فرانتاند عبارتاند از: Bootstrap، Foundation، Angular.js، jQuery، Vue.js، React.js و... که در ادامه به بررسی تعدادی از آنها خواهیم پرداخت.
Bootstrap(CSS)
بوت استرپ (web design front-end framework) محبوبترین فریمورک طراحی سایت است که توییتر معرفی کرده است. بوت استرپ از کدها و توابع CSS, html, JavaScript برای ایجاد فرمها، دکمهها، منوها و... در سریعترین زمان ممکن نسبت به کد نویسی معمولی استفاده میکند. این فریمورک قابلیت طراحی هر نوع سایت را دارد و میتوانید هرطور که باب میلتان است، سایتتان را بسازید. با بوت استرپ تقریباً بیشتر فرانتاند سایت را میتوانید بسازید و خیالتان را از امکانات و آپشنهای کاملاش راحت باشد. سادگی و سبک بودن، سادگی ایجاد قابلیت واکنشگرایی سایت ( Responsive web design) و پشتیبانی اکثر مرورگرها، متنباز و رایگان بودن و انعطاف بالای بوت استرپ، از ویژگیهای مثبت آن به شمار میروند.
Angular.js
آنگولار یک فریمورک یا چارچوب نرمافزاری تحت وب جاوااسکریپتی است که برای ایجاد اپلیکیشن های تکصفحهای(Single page application) توسط کمپانی گوگل معرفی شد. این اپلیکیشینها بهگونهای هستند که برای مشاهده آن نیازی به لود شدن ندارند و بلافاصله بعد از دستور اجرا، نمایش داده میشوند. اتصال داده دوطرفه، معماری MVC، ابزار تست، یادگیری آسان و تزریق وابستگی (Dependency Injection) از ویژگیهای آنگولار (open source web application framework) است. در مقابل بهینه نبودن برای سئو، پشتیبانی نکردن از مرورگرهای قدیمی و امنیت آن در جاوا معایب آن هستند.
React.js
ریاکت کتابخانه جاوا اسکریپت متنباز است که توسط فیسبوک توسعه داده شده است. سادگی ایجاد و نوشتن کدها استفاده از JSX که یک فرمت سادهتر از جاوا اسکریپت است، تست پذیری، یادگیری آسان و استفاده دوباره از کدها، از ویژگیهای ری اکت (JavaScript library for building user interfaces) است. کمحجم بودن کدهای ساختهشده در این فریمورک سرعت بالایی را به ارمغان میآورد و تأثیر بسیار مثبتی بر روی سئو سایت میگذارد.
فریمورکهای بکاند
همینطور که فرانتاند سایت از اهمیت بالایی برخوردار است، بکاند نیز اینگونه است. بکاند روی دیگر سکه طراحی سایت است و فریمورکهای مخصوص خود را هم دارد. Laravel، Cake PHP، Django، Ruby On Rails، Yii2، ASP.net core، node.js برای مطالعه کامل فریم ورک های بک اند میتوانید محتوای "معرفی فریم ورک های توسعه بک اند" را مطالعه کنید.
Laravel (php)
زبان php فریمورک متنباز نوشته شده با زبان پیاچپی است که از برترین زبانهای کدنویسی در طراحی سایت محسوب میشود. این زبان فریمورکهای مختلفی دارد که لاراول (open source web application framework, written in PHP) یکی از کاملترین آنهاست. لاراول فریمورک مبتنی بر MVC و متنباز است و سرعت کد نویسی و امنیت آن بسیار بالاست. لاراول مجموعهای از امکانات را در اختیار طراح میگذارد؛ پشتیبانی از پایگاههای داده مختلف، کاهش حجم کدنویسی، پشتیبانی از احراز هویت، بهترین ORMهای پیشفرض برای راحتی تعامل با پایگاههای داده، بهروزرسانیها متعدد و جامعه مصرفکننده بالا از مزایای لاراول هستند.
Ruby On Rails
فریمورک روبی آن ریلز (open-source web application framework) بر اساس زبان برنامهنویسی ruby از دیگر فریمورکهای توسعه سایت است. فریمورک ریلز نیز مثل زبان برنامه نویسی روبای محبوبیت چندانی ندارد. با این فریمورک و ویژگیهایی که دارد میتوان کدها را تا چندین برابر سریعتر از سایر فریمورکها نوشت. این ویژگی مدیون ویژگی dry code این فریمورک است که کدهای تکراری مورداستفاده را تشخیص داده اتوماتیک آن ها را کپی میکند. همچنین این امکان را فراهم میآورد که کدنویس عملاً کدهای کمتری بهصورت دستی بنویسد. پیچیدگی این فریمورک برای مبتدیان ازجمله معایب آن است.
Django
جنگو (Python web framework) یک فریمورک وب پایتون و متنباز است که توسط توسعهدهندگان باتجربه ساختهشده و بسیاری از مشکلات در هنگام توسعه وب را ندارد. مقیاسپذیری، امنیت، سئو بالا، پشتیبانی از تمام کامپوننتها، قابلیتهای MVC و dry code ازجمله ویژگیهای جنگو هستند.
اگرنمی خواهید خودتان کد بنویسید و یا دانشی در این زمینه ندارید، در این مورد چکار باید کرد؟
خب، میتوانید سفارش سایت بدهید؛ یعنی سایتتان را اشخاص دیگری برایتان طراحی کنند. طراحان زیادی وجود دارند که سفارش ساخت سایت را قبول میکنند و متناسب خواست مشتری سایتشان را طراحی میکنند. همچنین سایتهایی نیز وجود دارند که سایت میسازند! هردوی این روشها نیز مزایا و معایب خود را دارند.
سفارش سایت به طراحان سایت، هزینه بسیار سنگینی به همراه دارد و فقط کسانی به دنبال این روش میروند که به آینده و مسیر سایت خود اطمینان کامل دارند و میتوانند هزینه طراحی سایت را جبران کنند. بهعلاوه مدتزمانی که یک سایت به دست کدنویس طراحی میشود بسیار طولانی است و وقت زیادی میبرد ولی این سایت ازلحاظ امنیت و انعطاف در شخصیسازی قدرت بسیار زیادی خواهد داشت و مجموعه زیادی از امکانات را ارائه خواهد کرد.
در سفارش طراحی سایت از سایت سازنده سایت، کار را درزمانی بسیار کوتاه آماده میکند و حتی سرویس هاستینگ نیز در اختیارتان میگذارد؛ هزینه ماهانه بسیار پایینی دارد و به هیچ دانش کد نویسی نیاز ندارد ولی در مقابل امنیت پایین، عدم دسترسی مستقیم به تنظیمات هاست، عدم مالکیت حقیقی سایت و مشابه بودن سایتهای طراحیشده با این روش مشکلات این روش به شمار میروند.
سیستمهای مدیریت محتوا
ساخت سایت با سیستمهای مدیریت محتوا (Content Management System) روش دیگری از راههای بسیار کمهزینه ایجاد سایت است. از معروفترین سیستمهای مدیریت محتوا میتوان به وردپرس (WordPress)، جوملا (Joomla)، Drupal، Magento، PHP Nuke اشاره کرد. اگر میخواهید با انواع دیگر این سیستمها آشنا شوید محتوای "معرفی انواع سیستم های مدیریت محتوا (CMS)" را مطالعه کنید.
وردپرس(WordPress)
گل سرسبد CMSها وردپرس است. بیشتر از یکسوم سایتهای دنیا با وردپرس (content management system) ساختهشدهاند. سامانه مدیریت محتوا وردپرسمتنباز است که امکان ایجاد رایگان سایت را هم به همراه دارد. بعد از ثبتنام در سایت وردپرس، آن را روی هاست نصب و اجرا میکنید، قالب دلخواهتان را از فروشگاه وردپرس انتخاب میکنید، ماژول هارا بهدلخواه ویرایش میکنید و تمام! سایتتان آماده است. برای هر ویژگی اضافه هم افزونه و پلاگین خاص خود را از فروشگاه انتخاب و نصب میکنید. سادگی و عدم نیاز به علم کد نویسی، بهروزرسانیهای زیاد نسبت به سایر برنامههای مشابه، امنیت بالا و انعطاف در انتخاب از مزایای وردپرس است. وردپرس برای ایجاد سایتهای معمولی و رده پایین توصیه میشود و اصلاً مناسب سایتهای حرفهای و پیچیده نیست؛ بااین حال سایتهای بزرگی هم هستند که از این روش طراحی شدند و بسیار مشهورند؛ مانند وبسایت ویکیپدیا.
جوملا (Joomla)
بعد از وردپرس محبوبترین سامانه مدیریت محتوا جوملا است. جوملا (web-based Content Management System (CMS)) نیز رایگان و متنباز عرضه شده است و با آن همانند وردپرس میتوان سایتهای مختلفی ساخت و دراینبین تفاوتهایی نیز با وردپرس دارد. با افزودن پلاگین، سایت ساختهشده در وردپرس آپشن های مختلفی اضافه میشود. گستردگی این پلاگینها در جوملا کمترند. البته باید توجه داشت که بیشتر پلاگینهای وردپرس تکراری هستند. چندزبانه بودن، واکنش گرایی، امنیت خوب و انعطاف بالا نقاط قوت آن است. برخلاف وردپرس کار با جوملا کمی پیچیدهتر است و همچنین برای سرویس هاستینگ باید پول بپردازید که در وردپرس رایگان است.
دروپال (Drupal)
سیستم مدیریت محتوای متنباز و رایگان دیگر، همانند وردپرس و جوملا میباشد. در حقیقت فرق چندان زیادی بین دروپال و سایر سیستمهای مدیریت محتوا وجود ندارد و همان ویژگیها را دارد. دروپال (web content management system) همانند جوملا نسبت به وردپرس کاربری پیچیدهتری دارد. ماژولهای دروپال از وردپرس کمتر و از جوملا بیشتر است. برخلاف وردپرس و جوملا که سرویس هاستینگ مخصوص خود را دارند دروپال اینگونه نیست و باید از شرکتهای دیگر هاست تهیه کنید. این سیستم نسبت به وردپرس و جوملا قدیمیتر است.
گوگل
در این میان یک روش خاص ساخت سایت با گوگل وجود دارد. در این روش، سرویسهای دامنه و هاستینگ را خود گوگل در اختیارتان قرار میدهد و مانند ساخت سایت با سیستمهای مدیریت محتوا اقدام به ایجاد سایت خواهید کرد البته با ویژگیهای کمتر. سایتهای ایجادشده با این روش برای جامعه مخاطب محدود هستند مثل دانشجویان یک دانشگاه و برای مصارف دیگر اصلاً کاربردی نیست.
نکاتی که باید در طراحی سایت به آنها توجه کنیم:
طراحی واکنشگرا یا Responsive Web Design
سایتی که طراحی میشود، ممکن است توسط طیف وسیعی از ابزارهای هوشمند مثل تلفنهای همراه، تبلتهای مختلف، کامپیوترها با نمایشگرهای مختلف، تلویزیونهای هوشمند و... اجرا شوند که همهی آنها نسبت تصویر متفاوتی دارند. پس برای اجرای روان و صحیح در این نمایشگرها ویژگی در طراحی سایت نیاز است به نام واکنشگرایی؛ که سایت را مطابق هر صفحهنمایش تطبیق میدهد و مانع ازهمپاشیدگی محتوای سایت میشود.
سرعت سایت
سرعت سایت یکی از مهمترین عوامل پیشرفت سایت و افزایش بازدید محسوب میشود. هرچقدر سرعت بارگذاری محتوای سایت افزایش پیدا کند؛ یک تجربه مطلوب برای کاربر رقم خواهد خورد. سرعت سایت به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ سرعت سرویس هاستینگ، تأثیرگذارترین آنهاست. سرویس هاستینگ همانطور که قبلاً اشاره شد از پیشنیازهای مهم سایت است و هرچقدر توان و قدرت بالایی داشته باشد سرعت پاسخگویی به کاربر نیز افزایش مییابد و در کل سرعت سایت بالا میرود. کدهایی که نوشته میشوند نیز از این عوامل تأثیرگذار هستند؛ کدهایی که در بکاند و فرانتاند سایت طراحی میشوند، هرچه کوتاهتر باشند به همان مقدار سرعت بالایی را ارائه خواهند داد. در این بخش نیز اهمیت انتخاب فریمورک ها برای کد نویسی هرچه بهتر خودنمایی میکند.
محتوای سایت از دیگر عناصر تأثیرگذار روی سرعت سایت است. واضح است که محتوایی با حجم پایین مدتزمان کمتری برای بارگذاری نیازمند است؛ مثل محتوای متنی و عکسها و به همان اندازه که حجم محتوا افزایش مییابد، سرعت بارگذاری سایت کاهش مییابد. به دنباله این محتواها، تبلیغات نیز اینگونه اند. تبلیغات زیاد سایت، بیشتر پهنای باند سایت را درگیر میکنند و اجازه بارگذاری محتوای اصلی نمیدهند. برای یک سایت نوپا توصیه میشود که برای مدتی از تبلیغات استفاده نکند. مرورگر کاربر، فعال کردن حافظه پنهان و gzip، حذف افزونههای غیرضروری، بهینه کردن قالب سایت و پایگاه داده ازجمله کارهای ضروری برای افزایش سرعت سایت است. افزایش سرعت سایت موضوع مهمی است که برای بالابردن آن باید دانش خود را در این زمینه افزایش دهید توصیه میکنیم مطالعه محتوای "افزایش سرعت سایت" را فراموش نکنید.
امنیت سایت
امنیت سایت عبارت از هر اقدامی است که برای جلوگیری از خسارتهای مختلف به سایت و زیرساخت آن و بهطورکلی ازکار افتادن سایت انجام میشود. حملههای مختلفی که هکرها به سایتها انجام میدهند، بدافزارها و ویروسهایی که در سطح اینترنت پخش میشوند و... از این تهدیدها هستند. استفاده از سرویس هاستینگ معتبر، برنامهها و نرمافزارهای معتبر و اصل، ارتباط اینترنت مطمئن، رمز عبور قدرتمند برای دسترسیها و تعیین محدودیت برای آن، رفع نواقص و بهروزرسانی امنیتی سایت، دریافت گواهینامههای امنیتی معتبر مثل SSL اقداماتی هستند که برای امنیت سایت باید انجام شود. برای بالا بردن امنیت سایت خود بهتر است با راهکارهای اصولی آن آشنا شوید ما در محتوای "افزایش امنیت سایت" تمام موارد مرتبط با این موضوع را بررسی کردهایم.
سئو یا بهینهسازی موتور جستجو
سئو یا (Search Engine Optimization) یا به فارسی بالابردن قابلیت مشاهدۀ وبگاه در نتایج موتورهای جستجوگر مجموعه فرایندهایی است که با انجام آنها در رتبهبندی موتورهای جستوجو جایگاه بالاتری را کسب میکنید. سئو (practice of increasing online visibility in search engine results pages) باعث میشود که یک سایت در نتایج مربوط به یک جستوجو جایگاه بهتری به دست بیاورد. سرعت سایت، کدهای طراحیشده سایت، نوع قالب و طراحی واکنشگرایی سایت از موارد افزایش سئو است. اگر دوست دارید بیشتر با این مفهموم آشنا شوید محتوای "سئو (SEO) چیست؟"را مطالعه کنید.
در این مقاله سعی کردیم اطلاعات جامع و مختصری در رابطه با فرایندها و روشهای ایجاد سایت را با شما به اشتراک بگذاریم. اطلاعاتی که هرکسی در ساخت و راهاندازی سایت خود نیاز به آن نیاز پیدا میکند. امیدوارم سایت خود را به بهترین شکل ایجاد و اداره کنید.